ORANJESTAD – Uit het nieuwste onderzoek naar (seksueel) grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, laten de cijfers op Aruba een toename zien. “Niet goed, maar ook niet bijzonder”, zegt Karin Bosman van About Workplace Harassment. “In Nederland stijgt het en óók op Curaçao waar we onderzoek hebben gedaan.”
Ze deelt de Arubaanse resultaten exclusief met Caribisch Netwerk. Sinds het laatste onderzoek uit 2018, ziet ze een forse toename onder de beroepsbevolking en studenten. De toename in meldingen over ongewenst gedrag en vooral seksuele intimidatie is van 56 procent naar 83 procent gestegen. Het gaat vooral om leidinggevenden en collega’s die dat doen en niet hun klanten.
“Meer mensen weten nu wat grensoverschrijdend gedrag is”, is de verklaring van Bosman over de stijging. “Door #metoo, die verhalen openen de ogen van mensen. Beleid van een organisatie hierover zijn vaak documenten, stukken tekst waar mensen zich niet mee kunnen identificeren. Je hebt die verhalen nodig van mensen die het hebben meegemaakt om te snappen wat met je gebeurt.”
‘Op de eilanden durven ze elkaar nu te vragen of ze op werk zo’n foto hebben gekregen ‘
Karin Bosman van About Workplace Harassment
De recente meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice, Ajax, de Nederlandse publieke omroep en andere werkgevers in Nederland, hebben volgens Bosman ook op de eilanden nieuwe discussies aangezwengeld.
Karin Bosman van About Workplace Harassment
“Ik was een roepende in de woestijn toen ik in 2015 begonnen was. De me-too-beweging heeft veel gedaan erna. En nu ook weer: op de eilanden durven ze elkaar te vragen of ze op werk zo’n foto (van een geslachtsdeel, red.) hebben gekregen. Mannen zeggen: nu mag ik helemaal niets meer”, vertelt Bosman. “Dat is niet erg zolang we er maar discussie over blijven voeren.”
Ondanks de stijging ziet Bosman een verbetering op de eilanden. “Er is een breder draagvlak. Dat is positief, ook al zijn we er nog lang niet. Het is vooral vechten tegen zelfgenoegzaamheid. Organisaties die denken alles is toch prima, want iedereen is toch gelukkig. Maar dat weet je dus helemaal niet. Wij wel omdat mensen het anoniem kunnen melden, omdat wij het onderzoeken en ook onafhankelijk zijn.”
Premier Aruba als stripper: satire of grensoverschrijdend?In een aantal video’s op Facebook-pagina Pa Tin Pret wordt de Arubaanse premier Evelyn Wever-Croes (en ook collega-minister Xiomara Maduro) geseksualiseerd. Luister hier wat zij ervan vindt: Premier Evelyn Wever-Croes over grensoverschrijdende video’sWever-Croes heeft de beelden naar het Openbaar Ministerie gestuurd. “Zij vonden het ook smakeloos, maar zeiden: het is niet strafbaar, het is meer satire. Na dat gesprek heb ik het meer in de context geplaatst, gelezen over satire, dat je er toleranter mee moet omgaan als het duidelijk is voor iedereen dat het satire is.” Toch vindt ze het het ‘zeer grensoverschrijdend’ en beraadt zich nog op stappen. “Zodra ik het zakelijk kan zien, niet emotioneel.” Karin Bosman zegt dit soort filmpjes ook in Nederland vaker te zien. “Ik vind dit grensoverschrijdend gedrag, respectloos. Maar het gaat er uiteindelijk niet om wat ik er van vind. Dat bepaalt de persoon die in dit soort video’s wordt neergezet.” Of het satire is of over de grens, verduidelijkt Bosman, is wat je in een maatschappij bepaalt als wenselijk gedrag. “Als je een gedragscode in een organisatie bepaalt, betrek je daarbij mannen, vrouwen, minderheden. Zo ook in een samenleving. Als we tolereren dat we onze premier zo wegzetten, dan beslissen we dat dit dus de gedragscode van gewenst gedrag is.” De maker van de video’s is meerdere keren benaderd voor een reactie. |
Wat doet de Arubaanse overheid tegen grensoverschrijdend gedrag?
De vraag is: wat doet de politiek op Aruba? “Niets”, ziet Bosman. Opvallend, want de overheid van Aruba is de grootste werkgever. “Maar”, voegt Bosman daar aan toe, “sinds Evelyn Wever-Croes aan de macht is, heb ik geen gesprekken meer met de Arubaanse overheid. Ik had in 2017 met de AVP-regering (politieke opponent, red.) gesproken – want die had geen beleid – om dat aan te pakken. Maar dan mag je nu kennelijk niet meer meepraten.”
Op Curaçao ziet Bosman veel meer beweging. Er is een wet in de maak om ongewenst gedrag en seksuele intimidatie op de werkvloer strafbaar te maken. In vergelijking met Aruba, ziet zij dat er op Curaçao veel meer bedrijven actief zijn ‘om beleid van papier te trekken’. “Dat is heel belangrijk want anders creëer je alleen papieren tijgers en daar ga je niemand meehelpen.”
Premier Wever-Croes: meer ambtenaren gestraft voor ongepast gedrag
Premier Wever-Croes, die gaat over personeelsbeleid van de overheid, zegt dat er wel degelijk beleid is maar ‘deze dekt nog niet de hele lading van grensoverschrijdend gedrag’. Er zijn ook geen normen of gedragscodes.
Premier Evelyn Wever-Croes bij een viering van Wereld Vrouwendag. Ze geeft Aruba een ‘voldoende’, maar erkent dat er nog veel moet gebeuren voor gendergelijkheid.
“We krijgen veel klachten die uitmonden in disciplinaire stappen, soms zelfs ontslag”, vertelt de premier. “Het gaat om pesten, seksuele intimidatie en ook discriminatie.”
Hoeveel kan Wever-Croes nog niet zeggen. “Ik moet de cijfers nog opvragen bij de departementen, maar het aantal disciplinaire straffen stijgt wel in het algemeen.”
En op Aruba een wet invoeren, zoals op Curaçao? “Dat lijkt mij een goede zaak. Maar een initiatief zoals daar hebben we nog niet genomen.”
Pandemie zorgt voor meer ongewenst gedragUit de onderzoeken op Aruba als Curaçao die About Workplace Harassment samen met Optima Arbodienst uitvoerde, blijkt dat de pandemie ook meer agressie en geweld op de werkvloer hebben veroorzaakt. De rapporten zijn binnenkort online beschikbaar. “We hebben het onderzoek voor het eerst breder getrokken naar werkdruk, werkstress en andere factoren omdat dit invloed heeft op het gedrag. Het is ook een risicofactor voor grensoverschrijdend gedrag”, aldus Karin Bosman. |
