Kabinet verlengt voedselhulp aan Aruba, Curaçao en Sint Maarten

Dit blog is gesloten

NRC hield op vrijdag 12 maart in dit blog het belangrijkste nieuws bij rond de wereldwijde uitbraak van het coronavirus. Volg voor de laatste ontwikkelingen het nieuwe coronablog.

Dit was het belangrijkste nieuws van vrijdag:

• Farmaceut AstraZeneca levert Nederland tot eind april 450.000 coronavaccins minder, aldus het ministerie van Volksgezondheid. Het bedrijf levert de EU in totaal 10 miljoen vaccins minder dit kwartaal. De komende weken ontvangt Nederland niet de eerder voor het eerste kwartaal toegezegde 1,7 miljoen AstraZeneca-vaccins, maar slechts 1,25 miljoen.
• Bij het RIVM zijn het afgelopen etmaal 6.068 nieuwe positieve coronatests gemeld. Dat is het hoogste aantal nieuwe tests op één dag sinds 14 januari. Ook is het aantal coronapatiënten op de intensive care gestegen, blijkt uit de jongste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Vrijdagmiddag lagen 576 mensen op de IC, vier meer dan gisteren en het hoogste aantal sinds 4 februari.
• Het demissionair kabinet trekt in het tweede kwartaal van 2021 730 miljoen euro extra uit om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis. Dat schrijven de betrokken ministers in een brief aan de Tweede Kamer. Van het geld worden twee bestaande steunmaatregelen uitgebreid.
• Er komt gedurende de nu geldende coronamaatregelen geen verdere heropening van winkels in Nederland. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vrijdag bepaald in een kort geding. Brancheorganisatie INretail vond dat de overheid bij de lockdownmaatregelen niet genoeg rekening houdt met de economische en sociale gevolgen van winkelsluitingen. De rechter oordeelde dat geen „evident onjuiste beleidskeuzes” zijn gemaakt.
• In de eerste week van maart zijn naar schatting 3.100 mensen in Nederland overleden. Dat zijn er minder dan verwacht voor deze periode en bijna honderd sterfgevallen minder dan de week ervoor, meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers. Met name de sterfte onder tachtigplussers nam af.

Volg hier het coronablog van zaterdag 13 maart

Situatie in Brazilië ‘zorgwekkend’, Disneyland Parijs langer dicht

Een overzicht van het coronanieuws uit het buitenland:

• Het aantal coronabesmettingen en -sterfgevallen in Brazilië is „zeer zorgwekkend” en er moet snel actie worden ondernomen. Dat zei de topman van de Wereldgezondheidsorganisatie Tedros Adhanom Ghebreyesus vrijdag, meldt persbureau Reuters. Als niet direct ingrijpende maatregelen worden genomen, zo stelt hij, zal het zorgsysteem het begeven, met meer doden tot gevolg. Omdat ook buurlanden kunnen worden getroffen, moeten alle „belanghebbenden” de situatie volgens de WHO-topman serieus nemen. Brazilië meldde donderdag 2.233 doden in 24 uur als gevolg van het coronavirus. Daarmee was het de tweede achtereenvolgende dag dat er meer dan tweeduizend coronadoden werden geregistreerd. Het totale dodental sinds maart staat op meer dan 272.000.
• De leiders van de Verenigde Staten, India, Australië en Japan gaan hun krachten bundelen om vaccins te financieren, te produceren en te verspreiden in met name Azië, melden Indiase media . De zogeheten Quad-groep wil tegen eind 2022 over meer dan een miljard coronavaccins op het continent beschikken. Een van de doelen van het verbond is om de groeiende vaccinatiediplomatie van China in Zuidoost-Azië en de rest van de wereld tegen te gaan.
• Disneyland Parijs blijft langer dicht vanwege het te hoge aantal coronabesmettingen in Frankrijk en door de Europese reisbeperkingen. Het themapark zou eigenlijk op 2 april weer openen. „We zijn optimistisch dat we binnenkort weer kunnen openen en zullen indien mogelijk updates delen”, is te lezen op de website. Het Franse ministerie van Volksgezondheid meldde vrijdag ruim 25.000 nieuwe positieve coronatests in één etmaal. Het totaal aantal infecties met virus is sinds maart gestegen tot boven de vier miljoen.

Bioscopen: sneltest als toegangsvoorwaarde is onhaalbaar

Het uitvoeren van sneltests in bisocopen en filmtheaters is praktisch en economisch onhaalbaar en heeft geen toegevoegde waarde voor de toch al veilige bioscopen, vindt althans de brancheorganisatie voor bioscopen en filmtheaters NVBF. Deze heeft zich vrijdag teruggetrokken uit een door het kabinet voorgestelde sneltestpilot. Daarin stellen de betrokken ministeries voor dat onder meer evenementen, restaurants, bioscopen en filmtheaters bij wijze van proef alleen toegankelijk zijn met een testbewijs, waarvoor bezoekers zelf moeten betalen.

De directeur van de brancheorganisatie Gulian Nolthenius vindt een coronatest ongeschikt als voorwaarde om naar de bioscoop te mogen. „Bioscoopbezoek is bij uitstek een
laagdrempelig uitje dat in de meeste gevallen kort van tevoren wordt gepland [...]. Een sneltest zal een enorme drempel opwerpen voor de toegankelijkheid en spontaan bezoek van een bioscoop of filmtheater.”

Bovendien, zo stelt Nolthenius, zal de prijs van een bioscoopkaartje met 30 tot 50 procent stijgen als bezoekers de coronatest zelf moeten betalen. Dat zou volgens hem „de definitieve nekslag” betekenen voor de bioscoopbranche, die door de coronacrisis verlies lijdt. Volgens Nolthenius kunnen bioscoopbezoeken ook zonder sneltests veilig plaatsvinden, onder meer door de anderhalvemeterregel te hanteren en bezoekers met coronaklachten te weigeren.

Het kabinet heeft een wetsvoorstel ter consultatie ingediend om testbewijzen grootschalig in te zetten voor toegang tot evenementen, restaurants, culturele instellingen, middelbaar- en hoger onderwijs.

Ruim 72.000 aanvragen voor vierde steunpakket NOW

Uitkeringsinstantie UWV heeft tot nu toe ruim 72.000 aanvragen binnengekregen voor het vierde pakket aan loonsubsidie, negenduizend minder dan tijdens de derde aanvraagronde. Werkgevers hebben nog tot en met zondag om een aanvraag in te dienen voor de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Ondernemers kunnen tijdens deze ronde maximaal 85 procent van de loonsom vergoed krijgen.

De aanvraagperiode voor de vierde ronde van de loonsubsidie loopt sinds 15 februari. In één week kwamen 34.000 aanvragen binnen, gevolgd door 11.000 in de tweede week. Van alle aanvragen in de vierde periode tot nu toe heeft het UWV vooralsnog grofweg 70 procent toegekend. Deze werkgevers, met samen zo’n 823.000 mensen in dienst, hebben een eerste termijnbedrag ontvangen. Het gaat om in totaal 776 miljoen euro. Maandag volgen de uitbetalingen van de tweede termijn.

Van maandag tot en met januari 2022 kunnen werkgevers ook een aanvraag indienen voor de definitieve berekening van de subsidie voor de tweede aanvraagronde van de NOW-regeling (deze liep van juni tot en met september 2020). Zo’n 63.000 werkgevers hebben een voorschot ontvangen voor die periode, gebaseerd op het geschatte omzetverlies en de loonsom. Het UWV bepaalt op basis van de definitieve omzet of een werkgever een nabetaling ontvangt of juist geld moet terugbetalen.

Onder de eerste NOW-regeling kregen 150.000 bedrijven financiële steun, van de tweede ronde maakten 64.000 ondernemingen gebruik. Voor de derde NOW-ronde keurde het UWV 77.000 van de 81.000 aanvragen goed.

Kabinet verlengt voedselhulp aan Aruba, Curaçao en Sint Maarten tot 1 juli

Nederland trekt nog eens 15,2 miljoen euro uit voor voedselhulpprogramma’s op Aruba, Curaçao en Sint Maarten. De ministerraad heeft vrijdag besloten de noodhulp tot 1 juli te verlengen. Volgens het demissionair kabinet kampen de drie eilanden door de coronapandemie en het weggevallen van het toerisme met „grote uitdagingen”, zoals toegenomen armoede.

De hulp aan de landen binnen het koninkrijk kwam medio vorig jaar op gang. Afgelopen januari maakte de regering al bekend de voedselprogramma’s te verlengen tot april. Volgens het kabinet worden momenteel tachtigduizend mensen op de drie eilanden geholpen met de Nederlandse noodbijstand, die door het Rode Kruis wordt gecoördineerd.

De Nederlandse regering wil naar eigen zeggen toewerken naar „een meer structurele vorm” van hulp, die de huidige voedselprogramma’s moet vervangen. Volgens demissionair staatssecretaris Raymond Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, CDA) is de situatie zeer schrijnend „op sommige plekken binnen ons Koninkrijk”. In januari was volgens het kabinet respectievelijk 15 en 20 procent van de bevolking op Curaçao en Sint Maarten afhankelijk van voedselhulp.

AstraZeneca levert Nederland half miljoen vaccins minder

Farmaceut AstraZeneca levert Nederland tot eind april 450.000 coronavaccins minder. Het ministerie van Volksgezondheid laat dit vrijdag weten aan NRC naar aanleiding van een bericht van persbureau Reuters vanochtend dat het bedrijf de EU in totaal 10 miljoen vaccins minder levert dit kwartaal. De komende weken ontvangt Nederland niet de eerder voor het eerste kwartaal toegezegde 1,7 miljoen AstraZeneca-vaccins, maar slechts 1,25 miljoen.

Ook in het tweede kwartaal verwacht AstraZeneca minder te kunnen leveren dan afgesproken, waardoor Nederland in het tweede kwartaal nu kan rekenen op 4 miljoen vaccins in plaats van 5,5 miljoen. De berichten zijn een nieuwe tegenvaller voor de vaccinatiestrategie van demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA). Hij beloofde vorige week nog dat iedere Nederlander voor 1 juli een eerste prik kan hebben gehaald, mits farmaceuten hun beloftes over de leveringen zouden nakomen.

Het RIVM bekijkt momenteel wat de gevolgen zijn van de nieuwe tegenvallers voor het vaccinatieschema. Volgens het ministerie heeft het RIVM eerder een kleine voorraad van AstraZeneca-vaccins aangehouden en die wordt nu volledig ingezet. „Daarmee voorkomen we dat er op korte termijn duizenden afspraken afgezegd en opnieuw ingepland moeten worden”, aldus een woordvoerder van VWS.

Het AstraZeneca-vaccin wordt op dit moment vooral gebruikt om zorgmedewerkers in te enten tegen Covid-19, maar ook de huisartsen gebruiken het vaccin inmiddels voor het prikken van ouderen onder de 65 en medische risicogroepen. De Jonge besloot onlangs op advies van de Gezondheidsraad om ook 65-plussers met AstraZeneca te laten vaccineren. Door de tegenvallende leveringen wordt die ambitie mogelijk vertraagd.

Hoogste aantal nieuwe positieve tests in één etmaal sinds 14 januari

Bij het RIVM zijn het afgelopen etmaal 6.068 nieuwe positieve coronatests gemeld. Dat is het hoogste aantal nieuwe tests op één dag sinds 14 januari. Ook zijn de afgelopen 24 uur bij het RIVM meldingen binnengekomen van 27 mensen die zijn overleden, meldt het rijksinstituut vrijdag. Dit wil niet zeggen dat al deze mensen in het afgelopen etmaal zijn overleden, aangezien meldingen soms met vertraging binnenkomen bij het RIVM.

Ondertussen is ook het aantal coronapatiënten op de intensive care gestegen, blijkt uit de jongste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Vrijdagmiddag lagen 576 mensen op deze afdelingen voor intensieve zorg, vier meer dan gisteren en het hoogste aantal sinds 4 februari. Het aantal Covid-19-patiënten op de reguliere afdelingen in de ziekenhuizen nam het afgelopen etmaal af met negentien tot 1.334. Het totaal aantal opgenomen coronapatiënten in Nederland staat nu op 1.910.

Burgemeesters mogen voortaan bedrijfspand sluiten na uitbraak

Het demissionaire kabinet geeft burgemeesters de mogelijkheid om bedrijven maximaal tien dagen te sluiten in het geval van een corona-uitbraak. In zo’n geval zal de lokale GGD-afdeling het bedrijf in kwestie eerst verzoeken de locatie tijdelijk te sluiten. Als de eigenaar van het pand dat weigert, kunnen burgemeesters via een extra regeling in de coronawet de sluiting afdwingen. Het kabinet heeft vrijdag ingestemd met dat voorstel.

Woningen en kerken zijn uitgezonderd van de sluitingsplicht. Het is niet bekend welke sanctie er staat op het niet-nakomen van de sluitingseis van de burgemeester. Het demissionaire kabinet benadrukt dat de meeste werkgevers de coronamaatregelen gewoon naleven als er een uitbraak in het bedrijfspand is geweest.

Aanleiding voor de wetswijziging was een motie van de Partij voor de Dieren en GroenLinks, die het kabinet opriepen een sluitingsplicht mogelijk te maken in het geval van een uitbraak. Daarvan is sprake als minimaal drie mensen besmet zijn geraakt die contact met elkaar hebben gehad in dezelfde ruimte.

Kabinet komt met 730 miljoen euro extra coronasteun voor ondernemers

Het demissionair kabinet trekt in het tweede kwartaal van 2021 730 miljoen euro extra uit om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis. Dat schrijven de betrokken ministers in een brief aan de Tweede Kamer. Van het geld worden twee bestaande steunmaatregelen uitgebreid.

Het budget voor de TONK, de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten, wordt verdubbeld en de tegemoetkoming voor de vaste lasten (TVL) gaat omhoog van 85 procent naar 100 procent. De verhoging van de TVL kost ongeveer 450 miljoen euro en voor de verdubbeling van de TONK trekt het kabinet 130 miljoen euro uit.

Daarnaast komt er 150 miljoen euro beschikbaar voor onderzoek en ontwikkeling in de autobranche, luchtvaart en maritieme sectoren. Het kabinet denkt dat vooral middelgrote en kleine maakbedrijven hier gebruik van zullen kunnen gaan maken. Voor grote winkelketens die in financiële problemen zitten is nog geen oplossing gevonden. Hierover is het kabinet nog in gesprek met de bedrijven zelf.

Opnieuw haalt Oostenrijkse kanselier Kurz uit naar EU om vaccinaties

Voor de tweede keer in iets meer dan een week tijd heeft de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz fel uitgehaald naar het Europese vaccinatieprogramma. Vrijdag richtte Kurz zijn pijlen op de verdeelsleutel van de door de EU gezamenlijk aangekochte doses, die volgens de kanselier „oneerlijk” is. Volgens Kurz is van de afgesproken verdeling naar grootte van de bevolking geen sprake en worden landen als Bulgarije en Kroatië flink benadeeld. Hij noemde Nederland en Malta als landen die van de oneerlijke verdeling zouden profiteren. Kurz sprak van een „bazaar” waarop schaduwonderhandelingen plaats zouden vinden. „Dit komt niet overeen met wat EU-regeringsleiders hebben afgesproken”, aldus Kurz. „En het is niet in de geest van de Europese Unie.”

Het is niet voor het eerst dat er binnen Europa scheve ogen ontstaan over de coronavaccins. En kijk je naar de leveringen, dan ontvangen sommige EU-landen verhoudingsgewijs inderdaad méér van een bepaald vaccin dan anderen. Dat heeft alles te maken met de manier waarop de aankoopprocedure is verlopen. Na het afsluiten van de contracten met de farmaceuten konden EU-lidstaten vervolgens zelf bepalen op hoeveel van de vaccins waarop ze recht hadden, ze wilden intekenen. Als gevolg hebben sommige landen bijvoorbeeld meer prikken van AstraZeneca gekocht, het goedkoopste vaccin, en minder doses van Pfizer en Moderna. De Hongaarse regering liet bijvoorbeeld eerder al weten dat het vanwege de hoge prijs minder Moderna-vaccins aankocht dan waar ze recht op had.

Het betekent dat er ook tussen lidstaten onderling onderhandelingen plaatsvonden, waarbij sommige landen erin slaagden ‘extra’ doses aan te kopen die andere staten aan zich voorbij lieten gaan. Zo slaagde Nederland er bijvoorbeeld in 600.000 ‘extra’ doses van Pfizer te garanderen. In reactie op de Oostenrijkse kritiek wijst een woordvoerder van de Europese Commissie vrijdag dan ook naar de zogenoemde „vaccinstuurgroep” waarin alle lidstaten vertegenwoordigd zijn. „In die context kan een nieuwe verdeelsleutel overeengekomen worden, in overleg met elkaar en de Commissie.”

Vorige week haalde Kurz ook al fel uit naar de Europese vaccinatiestrategie, toen omdat de goedkeuring van vaccins volgens hem te langzaam gaat. De kanselier staat in eigen land onder druk: de besmettingscijfers in Oostenrijk zijn niet bijzonder gunstig, maar de roep om aanstaande maandag met versoepelingen te komen neemt steeds verder toe.

Italië gaat met Pasen weer op slot en Team Japan krijgt geen Chinese prik

Een greep uit het buitenlandse coronanieuws:

• Bijna heel Italië gaat voor het paasweekend opnieuw in lockdown. Dat schrijven Italiaanse media. In alle zones in het land die zijn aangemerkt als ‘rood’ en waar het virus zich snel verspreidt, gaan niet-essentiële winkels van 3 tot 5 april weer dicht. Italianen in die regio’s mogen tijdens Pasen hun huis alleen verlaten voor werk, gezondheid of noodsituaties. Alleen Sardinië is momenteel als een witte zone bestempeld, de rest van het land is rood.
• Het Japanse olympische team zal niet worden ingeënt tegen het coronavirus met Chinese vaccins. Dat heeft de Japanse olympische minister Tamayo Marukawa laten weten. Japan heeft de vaccins uit China niet goedgekeurd en mag ze daarom niet aan de sporters geven. De voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), Thomas Bach, kondigde donderdag aan dat het Chinees olympisch comité in samenwerking met het IOC voor alle deelnemers aan de Olympische Spelen van Tokio vaccins beschikbaar stelt. De Japanse organisatie van Tokio 2021 was van deze beslissing niet op de hoogte.
• Thailand heeft als eerste Aziatische land het gebruik van het coronavaccin van AstraZeneca opgeschort. Net als tal van Europese landen maken ook de Thaise autoriteiten zich zorgen over mogelijke bijwerkingen van het vaccin. De geplande inenting van premier Prayut Chan-O-Cha ging hierdoor niet door. De oud-generaal zou zich voor de camera laten vaccineren, maar dat persmoment werd op het laatste moment afgeblazen.

Rechter: geen verdere heropening van winkels

Er komt gedurende de nu geldende coronamaatregelen geen verdere heropening van winkels in Nederland. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vrijdag bepaald. Brancheorganisatie INretail had hierover een kort geding aangespannen tegen de staat. De winkeliersvereniging vindt dat de overheid bij de lockdownmaatregelen niet genoeg rekening houdt met de economische en sociale gevolgen van winkelsluitingen. Winkels zijn nu alleen open voor winkelen op afspraak en het afhalen van bestellingen via click & collect.

De rechter oordeelde dat het kabinet in deze kwestie rechtmatig handelde en dat er geen „evident onjuiste beleidskeuzes” zijn gemaakt. Het Outbreak Management Team (OMT) heeft op verzoek van het kabinet onderzocht of er ruimte is voor versoepeling van de maatregelen en daarbij specifiek gekeken naar de situatie van winkeliers. Het OMT concludeerde dat er geen ruimte is voor verruiming van de huidige regels, en volgens de rechter is dat advies een leidraad die het kabinet mag gebruiken.

INretail laat weten zich te beraden op vervolgstappen. „Wij blijven van mening dat de staat alle belangen die spelen onvoldoende heeft af- en meegewogen toen werd besloten tot winkelsluiting over te gaan.”

Brand en slecht weer belemmeren Field Labs

De testfestivals die dit weekend zouden plaatsvinden op evenemententerrein Walibi Holland in Biddinghuizen worden een week uitgesteld in verband met het slechte weer. Dat maakte de organisatie Fieldlab Evenementen vrijdagochtend bekend. Tegelijk volgde een tweede tegenslag. Een groot aantal bezoekers van het concert van André Hazes afgelopen zondag in de Ziggo Dome kon vrijdag de belangrijke achteraf-test niet doen. Door een grote brand was de coronatestlocatie bij de Maarsseveense Plassen, een van de vier aangewezen testlocaties voor de evenementen, onbereikbaar.

De testlocatie zelf is niet geraakt door de brand, maar de brandweer sloot het terrein omdat er mogelijk asbesthoudend materiaal brandde. De achteraf-test is bedoeld om te registreren of er mensen besmet zijn geraakt op het evenement. Hoeveel bezoekers zich niet kunnen laten testen is niet duidelijk. Volgens woordvoerder Tim Boersma van Fieldlab Evenementen maakt de test eigenlijk geen deel uit van het onderzoek. „Het is alleen bedoeld om het bron- en contactonderzoek van de GGD te vergemakkelijken. Als mensen klachten krijgen na een bezoek aan een evenement moeten ze zich gewoon als ieder ander melden bij de GGD.”

De bezoekers kunnen zich zaterdag alsnog laten testen op de locatie in Maarssen, maar het is de vraag wat het doet voor de testbereidheid. Omdat er slechts vier landelijke locaties zijn, allemaal in de Randstad, kost het sommige bezoekers veel tijd. Na de proef met een theatershow van Guido Wijers bleek al dat twintig procent zich niet achteraf liet testen.

Het uitstel van het dancefestival van zaterdag en het popfestival van zondag staan los van de brand op de testlocatie. In een persbericht meldt Fieldlab Evenementen dat ze verwachten dat door het slechte weer de opkomst lager zou worden, waardoor de onderzoeksresultaten niet representatief zouden zijn. Veel bezoekers, artiesten en medewerkers hadden hun eerste test, voorafgaand aan het festival, donderdag al gehad. Zij zullen zich volgende week opnieuw moeten laten testen.

Biden: 1 mei voor alle Amerikanen een vaccin

Voor alle volwassen inwoners van de Verenigde Staten is uiterlijk 1 mei een vaccin tegen Covid-19 beschikbaar. Dat heeft de Amerikaanse president Joe Biden donderdagavond (lokale tijd) gezegd tijdens een speech op televisie.

Het land ligt daarmee „maanden voor op schema”, aldus Biden. Bij zijn aantreden als president op 20 januari deed hij de belofte om binnen 100 dagen 100 miljoen prikken te zetten. Biden is nu zestig dagen president en er zijn tot zover 95,7 miljoen vaccins toegediend. „Geen enkel ander land ter wereld heeft dit voor elkaar gekregen”, zei hij in de speech die op primetime werd uitgezonden.

In de VS worden volgens Biden op dit moment twee miljoen prikken per dag gezet. Als dit tempo doorzet, kan de nationale feestdag Independence Day op 4 juli op enigszins normale wijze gevierd worden. „Met een barbecue in de achtertuin met familie en een paar vrienden”, zo schetste de president.

Trump: denk aan mij
Biden noemde zijn voorganger Donald Trump in de speech niet bij naam, maar hij had geen goed woord over voor diens aanpak van de coronapandemie. Het virus werd volgens Biden „dagen, weken en toen maanden ontkend” wat tot „meer sterfgevallen, besmettingen, stress en eenzaamheid” heeft geleid. Ruim 530.000 Amerikanen zijn tot dusver overleden aan Covid-19.

Voormalig president Trump stuurde woensdag een verklaring rond waarin hij Amerikanen opriep aan hem te denken wanneer ze het vaccin toegediend krijgen. „Als ik geen president was geweest, zou je in het beste geval vijf jaar op die mooie prik moeten wachten, en waarschijnlijk zou je hem helemaal niet krijgen”, schrijft de oud-president. Zelf werd Trump in januari al gevaccineerd, al wist hij dit wekenlang stil te houden.

‘AstraZeneca verlaagt levering aan EU met nog eens 10 miljoen doses’

AstraZeneca verlaagt het aantal vaccins dat het bedrijf in het eerste kwartaal van 2021 zou leveren aan de Europese Unie met nog eens 10 miljoen doses. Dat meldt Reuters vrijdag op basis van een document dat het persbureau ingezien heeft. De levering valt daarmee 25 procent lager uit dan wat de vaccinproducent eerder deze maand beloofd had.

EU-functionarissen zouden het document al op 10 maart ingezien hebben. AstraZeneca-topman Pascal Soriot liet het Europees Parlement op 25 februari weten dat zijn bedrijf tegen eind maart 40 miljoen doses kon leveren, volgens het document zijn dat er nu nog maar 30,1 miljoen.

De Verenigde Staten hebben de EU donderdag laten weten dat er voorlopig geen in dat land geproduceerde vaccins van AstraZeneca naar Europa verscheept worden. Met deze Amerikaanse vaccins wilde de Europese Commissie de vaccin-tekorten oplossen waar de Unie mee kampt.

Meerdere Europese landen, waaronder IJsland, Denemarken en Noorwegen, zijn ondertussen gestopt met het gebruik van het AstraZeneca-vaccin, omdat ze zich zorgen maken over mogelijke bijwerkingen. In Italië wordt een specifieke partij van de AstraZeneca-vaccins niet gebruikt. Nederland gaat gewoon door met vaccineren met AstraZeneca, liet demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) donderdagmiddag weten.

Lees ook: Denemarken stopt tijdelijk met prikken AstraZeneca. Wat is er aan de hand?

Correctie (12 maart 2021): in een eerdere versie van dit bericht stond dat AstraZeneca 30 miljoen doses minder zou leveren, dat moeten er 10 miljoen zijn. Het bericht is inmiddels aangepast.

CBS: daling in sterfte zet door, vooral onder 80-plussers

In de eerste week van maart zijn naar schatting 3.100 mensen in Nederland overleden. Dat zijn er minder dan verwacht voor deze periode en bijna honderd sterfgevallen minder dan de week ervoor, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag op basis van voorlopige cijfers. Met name de sterfte onder 80-plussers nam af. Dat gold ook voor de groep mensen die langdurige zorg ontvangen onder de Wet langdurige zorg (Wlz).

Sinds de week van 21 september 2020 lag de wekelijkse sterfte in Nederland hoger dan verwacht. De kentering kwam halverwege februari, toen voor het eerst sinds september geen sprake meer was van oversterfte. Sinds de tweede week van februari is ook de sterfte voor mensen van 80 jaar en ouder lager dan verwacht.

Volgens RIVM-gegevens ging het afgelopen week bij 171 sterfgevallen om patiënten die overleden aan de gevolgen van Covid-19. Bij de overige overledenen is nog niet bekend wat de doodsoorzaak was. Het CBS ontvangt die informatie altijd later via een zogeheten doodsoorzakenverklaring. Zo is tot dusver tot november de doodsoorzaak van alle overledenen bij het statistiekenbureau bekend. Daaruit bleek dat tussen maart en november iets meer dan 16.000 mensen overleden aan Covid-19.

Welkom in een nieuw blog

NRC houdt in dit blog het belangrijkste nieuws bij rond de wereldwijde uitbraak van het coronavirus. Het belangrijkste nieuws van donderdag 11 maart was:

• De GGD’s zijn niet van plan mensen zonder klachten op het coronavirus te testen om ze zo meer vrijheden te geven. Dat zegt de voorzitter van de koepelorganisatie GGD-GHOR André Rouvoet.
• Het Openbaar Ministerie heeft vorig jaar 179.200 misdrijfzaken afgehandeld, 11 procent minder dan een jaar eerder. Die daling is volgens het OM te wijten aan de coronapandemie.
• >Denemarken stopt tijdelijk uit voorzorg met het inenten van inwoners met het vaccin van AstraZeneca. Reden daarvoor is dat bij een aantal gevaccineerden bloedstolsels werden vastgesteld. Of er een verband is met het vaccin, is momenteel niet te zeggen, stelt de Deense minister van Volksgezondheid Magnus Heunicke.
• Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) maakte kort na het Deense besluit bekend dat Europese landen het coronavaccin van AstraZeneca kunnen blijven gebruiken.
• Ook Nederland blijft vaccineren met het coronavaccin dat is gemaakt door farmaceut AstraZeneca. „Er is geen aanleiding aan te nemen dat het niet veilig is om door te prikken”, zei minister De Jonge.
• De Europese Commissie en het Europese Geneesmiddelenbureau hebben het vaccin van farmaceut Johnson & Johnson goedgekeurd. Dat betekent dat het vanaf nu verkocht en ingezet kan gaan worden in de Europese Unie.
• Tijdens de tweede voetbalwedstrijd met supporters op de tribune dit jaar hebben geen coronabesmettingen plaatsgevonden. Vijf dagen na de wedstrijd liet 82 procent van de bezoekers zich testen.
Lees hier al het nieuws van donderdag terug