Foto: Pixabay

BRUSSEL – Ook in het Europees Parlement wordt gekeken naar hoe de eilanden tijdens de coronacrisis te steunen. Europarlementariër Samira Rafaela (D66) wil dat er in Brussel geld wordt vrijgemaakt.

Rafaela hoopt dat de eilanden nog deze maand meegenomen worden in de zogeheten corona-resoluties, de moties van het Europees parlement voor hulp. Het Europees Parlement vergadert over zo’n twee weken.

In Brussel ligt nog geld op de plank wat specifiek ook voor de eilanden gebruikt kan worden. De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie, heeft aangegeven dat nog niet gebruikte gelden uit het Europees Ontwikkelingsfonds (EUDF) gebruikt kunnen worden.

“Maar”, zegt Rafaela, “deze middelen zijn relatief beperkt.” Na orkaan Irma in 2017, werd voor Sint-Maarten vanuit het fonds 7 miljoen euro beschikbaar gesteld als hulp. Veel minder dan de 550 miljoen euro hulp vanuit Den Haag.

In totaal 37 miljard euro voor coronacrisis
Tot nu toe heeft de Europese Unie in totaal 37 miljard euro vrijgemaakt voor de coronacrisis. Dat geld zal eerst verdeeld moeten worden onder de verschillende EU-lidstaten. Nederland zal als rijk land minder toebedeeld krijgen dan landen zoals Polen, Spanje of Italië.

De vraag is dan of en hoeveel geld er vrijgemaakt wordt voor de eilanden. Ook hierin moeten de eilanden meegenomen worden, vindt Rafaela. “De status van de eilanden als overzeese gebieden ligt formeel vast en hun rechten en aanspraken ook. Daar ga ik mij voor inzetten. We moeten alle zeilen bijzetten om ervoor te zorgen dat we gezond blijven en om onze economie, inclusief die van de eilanden, op korte en lange termijn veilig te stellen.”

Ook binnen het CDA en de PvdA is er op Europees niveau aandacht voor de eilanden.

CDA-Europarlementariër Tom Berendsen zit op regionaal beleid: “In deze tijden van crisis moeten we solidair zijn met elkaar en daar waar we kunnen elkaar helpen met materiaal, kennis en financiële hulp. De Caribische eilanden zijn volwaardig deel van ons Koninkrijk en verdienen daarom onze steun. In de commissie die gaat over Regionaal beleid zullen we dan ook aandacht vragen voor deze gebieden.”

Niet makkelijk om geld los te krijgen
Maar Europarlementariër Agnes Jongerius waarschuwt dat het niet makkelijk zal worden om geld vrij te maken voor de autonome eilanden. “Na orkaan Irma bleek het ook heel lastig om uiteindelijk geld vrij te maken voor Sint-Maarten, door hun juridische status. Maar net zoals na de orkaan telt met de coronacrisis: dit is niemands schuld en iedereens probleem, dus we moeten er samen uitkomen.”

‘Dit is niemands schuld en iedereens probleem’
-EU-parlementariër Agnes Jongerius

Jongerius zegt dat Nederland de koppen bij elkaar moet steken om ervoor te zorgen dat de LGO’s, oftewel de eilanden, mee worden genomen in de coronaresoluties. Hulp zou dan kunnen bestaan uit extra beschermingsmiddelen, zoals samenwerken met testen op corona en medische middelen, maar ook steun bij de groeiende werkloosheid.

Kritiek op Nederland in de EU
Nederland maakt zich op dit moment niet populair binnen de EU. Den Haag is voorzichtig met hulp geven aan noodlijdende EU-landen. De Nederlandse minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) suggereerde vorige week dat er eerst goed gekeken moet worden naar welke landen een buffer hebben opgebouwd voor crisissen. Na kritiek vanuit de EU heeft Den Haag nu 1 miljard vrijgemaakt.

Maar minister Knops had een soortgelijke boodschap voor de premiers Curaçao, Aruba en Sint-Maarten. “De drie eilanden autonome landen zijn binnen het Koninkrijk. Autonoom ook in de zin van: verantwoordelijk voor de eigen overheidsfinanciën.”

Jongerius noemt de uitspraken van Hoekstra en Knops ridicuul. “Het gaat er even niet om wie er wel of niet goed op zijn centjes heeft gelet. Dit overkomt je gewoon en we’re in this together.

Wel hulp vanuit Den Haag voor bijzondere gemeentes
Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Raymond Knops (CDA) maakte vorige week bekend dat er een steunpakket komt voor de bijzondere gemeentes Bonaire, Saba en Sint-Eustatius. Hoe de hulp vanuit Den Haag voor de autonome landen Curaçao, Aruba en Sint-Maarten eruit gaat zien, moet nog blijken. De landen zijn nog steeds in gesprek.

Verlaten Pontjesbrug

Verlaten binnenstad van Curacao. Foto: Kim Hendriksen.

Eilanden in lockdown, enorme werkloosheid

De zes eilanden lijden zwaar onder de wereldwijde corona-uitbraak. Bijna alle eilanden zitten momenteel in een totale lockdown. Dit betekent dat alle luchthavens dicht zijn en de toerisme, de belangrijkste inkomstenbron, stil ligt. Winkels, restaurants zijn en inwoners moeten zoveel mogelijk thuis blijven. Tienduizenden mensen zijn door de maatregelen hun baan kwijtgeraakt.