Caribische landen nog niet akkoord met voorwaarden coronasteun

Curaçao, Sint-Maarten en Aruba hebben nog geen akkoord kunnen bereiken met Nederland over de voorwaarden voor coronasteun. Dat heeft premier Eugene Rhuggenaath van Curaçao vrijdag bekendgemaakt na gesprekken met Nederland in de Rijksministerraad. Het overleg op vrijdag, waarin een nieuw noodpakket bestaande uit een lening van 190 miljoen euro werd besproken, leverde nog geen doorbraak op. De landen kunnen nog niet akkoord gaan.

In ruil voor coronasteun vinden Curaçao, Aruba en Sint-Maarten dat ze te veel autonomie moeten inleveren. Een van de grootste pijnpunten is de oprichting van een Nederlands instituut dat de financiën op de eilanden in de gaten houdt. Curaçao is bereid over een entiteit te praten die betrokken wordt bij de besteding van het hulpgeld, zegt Rhuggenaath vrijdag. Maar de huidige vorm die Nederland wil, is volgens hem niet acceptabel. „Deze entiteit is zonder participatie van de landen zelf en wordt geleid door mensen die door Nederland worden benoemd. Dat is niet in de geest van samenwerking binnen het Koninkrijk.”

Staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties, CDA) zei na de Rijksministerraad dat het door Nederland gedane aanbod „alleszins redelijk is”. Knops zegt dat het hulppakket dat Nederland heeft aangeboden uiteindelijk kan oplopen tot 1 miljard euro. „Het gaat om hele forse bedragen, dus dan is het logisch dat je ook voorwaarden stelt. En die zijn heel redelijk en gaan over een goede besteding en de controle daarop door een entiteit.”

Deal met Aruba binnen handbereik

Met Aruba hoopt Den Haag de komende dagen tot een akkoord te komen. Het land voldoet al aan de voorwaarden rond hervormingen, maar moet alleen nog instemmen met de komst van de entiteit. Curaçao wil de komende weken verder praten over de voorwaarden die Nederland wil stellen. Premier Rhuggenaath zegt bereid te zijn de hervormingen die Nederland eist „versneld” door te voeren, zoals het verhogen van de pensioenleeftijd. Maar hij hoopt ook dat Nederland wil erkennen dat de landen daarvoor tijd nodig hebben.

Curaçao hoopt binnen een paar weken alsnog een deal over het hulpgeld te sluiten. Over de „grootste delen” van het pakket is Curaçao het met Nederland eens, zegt de premier. Knops beaamde dat, hoewel hij benadrukte dat Nederland geen voorwaarden van tafel heeft gehaald.

Rhuggenaath zegt dat Curaçao bereid is de salarissen van overheidspersoneel te verlagen, maar dat het daarover ook in gesprek moet met de vakbonden op het eiland. Nederland eist dat de salarissen met 12,5 procent omlaag gaan. Rhuggenaath vindt dat veel gevraagd in deze crisis. „Er staat veel druk op de gemeenschap, er is al veel armoede.”

Landen: entiteit niet democratisch

Curaçao is bereid over een entiteit te praten die betrokken wordt bij de besteding van het hulpgeld. Maar de huidige vorm die Nederland wil is niet acceptabel, zegt Rhuggenaath. „Deze entiteit is zonder participatie van de landen zelf en wordt geleid door mensen die door Nederland worden benoemd. Dat is niet in de geest van samenwerking binnen het Koninkrijk.”

De premier van Sint Maarten, Silveria Jacobs, vindt ook dat de entiteit de autonomie van de landen aantast. „Er is te weinig begrip in Nederland hoe dit voor ons voelt”, zei ze na de Rijksministerraad. Knops zegt dat de bestuurders die de entiteit gaan leiden „in afstemming met de landen” zullen worden benoemd. „We doen het samen met de landen, maar je wil wel dat met het geld de beoogde effecten worden bereikt.” De staatssecretaris bestrijdt dat hun autonomie wordt aangetast. „Wij zijn op geen enkele manier bezig het bestuur over te nemen.”

De eilanden zijn hard getroffen door het coronavirus. Het toerisme stortte in en duizenden mensen verloren hun baan. Op Curaçao braken zelfs rellen uit. Het toerisme komt nu langzaam weer op gang. Sinds 1 juli zijn reizigers uit Nederland en een aantal andere landen weer welkom op Curaçao. Aruba opende deze week weer de grens voor toeristen uit de Verenigde Staten.

Lees ook ‘Rust op Curaçao is cruciaal voor toerisme’