Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De Curaçaose ontslagwet is géén storende factor, zegt PNP-leider Ruthmilda Larmonie-Cecilia die in het kabinet-Pisas (MFK/PNP) tevens minister is van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW).
Vanuit allerlei hoeken - het lokale bedrijfsleven, maar tevens instanties als de Centrale Bank en ook in het kader van de met Nederland in het Landspakket afgesproken hervormingen - luidt al vele jaren de roep om ‘flexibilisering van de arbeidsmarkt en -wetgeving’.
Ook nu weer in verband met de discussie over het met ingang van 2023 flink optrekken van het minimumloon, namelijk met 11,2 procent, zo is het voorstel vanuit SOAW. De Vereniging Bedrijfsleven Curaçao (VBC) en ook de Kamer van Koophandel (KvK) zijn in principe voorstander, maar benadrukken wel flankerende maatregelen, waaronder versoepeling van de arbeidsregel- en wetgeving. Die zou de economie en de werkgelegenheid juist ten goede komen.
PNP wil daar niet aan, althans niet zo, werd duidelijk tijdens een persconferentie begin deze week van de partijtop. Dat de ontslagwet een obstakel is in het economische verkeer omdat bedrijven minder snel geneigd zijn personeel een vast dienstverband aan te bieden, wuift Larmonie-Cecilia van zich af. Want, zo zegt de SOAW-minister, in bijna alle gevallen dat door werkgevers om toestemming voor ontslag wordt verzocht, wordt dit ook gehonoreerd.
Zij heeft de indruk dat de private sector over wil gaan op een systeem van ‘hire and fire’ (hoewel dit uit niets van de officiële persverklaring en documentatie blijkt, red.), maar daar wil Larmonie beslist niet aan meewerken. Dat werkt volgens haar niet in een kleine samenleving. Zij wijst erop dat de hoeveelheid arbeidsplaatsen (al) beperkt zijn en dat als iemand zijn baan verliest hij lang niet zeker is of en wanneer hij weer elders aan de slag kan.
Ook binnen het bedrijfsleven is volgens de bewindsvrouw bekend dat Curaçao niet de luxe heeft van een overvloed aan beschikbare jobs. Wat in andere landen mogelijk werkt, werkt niet per se ook op Curaçao.
De minister pleit voor meer creativiteit, bijvoorbeeld om vaker in deeltijd te gaan werken, waardoor in plaats van een persoon meerdere mensen een parttime betrekking hebben. Op die manier kunnen meer personen aan inkomen komen en tegelijkertijd ook tijd overhouden om aandacht aan hun gezin te besteden.
De PNP-leider verwijst in dat kader zelf ook naar het Landspakket (de hervormingsafspraken met Nederland), waar de flexibilisering van de starre arbeidsmarkt echter wel degelijk deel van uitmaakt. De regering-Pisas is zeker bereid iets te doen, maar gelooft niet in toepassing van ‘hire and fire’.
Hire and fire verwijst naar een system van het even eenoudig ontslag als aannemen van personeel. Dit personeelsbeleid wordt geassocieerd met het Angelsaksisch model. De term verwijst ook naar het snel wisselen van personeel, waarbij een aangenomen werknemer weer relatief snel ontslagen kan worden op basis van ‘employment at will’.
Dat is niet hoe de VBC en KvK het voorstaan. De KvK meldde letterlijk in te stemmen met verhoging van het minimumloon met 11,2 procent per 1 januari 2023, maar pleit er nadrukkelijk voor ‘ook het nodige te doen aan de flexibilisering van de arbeidsmarkt en bevordering van de arbeidsproductiviteit, aangezien dat ertoe bijdraagt dat de gemeenschap dat verhoogde minimumloon kan dragen’. De VBC vraagt aandacht voor ‘een modernisering van de ontslagregelgeving opdat het niet een obstakel vormt om mensen in dienst te nemen’.
Larmonie-Cecilia werd in verband met de Statenverkiezingen van maart 2021 partijleider van Partido Nashonal di Pueblo (PNP), die in het verleden bekendstond als een partij die opkwam voor de kleine man maar daarbij ook het bedrijfsleven over het algemeen gunstig gezind is. Zelf heeft zij een andere achtergrond; eerder was Larmonie-Cecilia minister namens Pueblo Soberano (PS), de partij van wijlen Helmin Wiels, die in zijn tijd regelmatig zijn pijlen richtte op werkgevers. PS is niet langer vertegenwoordigd in de Staten. PNP telt vier zetels in het parlement en vormt samen met MFK (negen zetels) de meerderheid.
Modernisering van ontslagregelgeving
‘Opdat het niet een obstakel vormt om mensen in dienst te nemen’
Navraag van de Verenging Bedrijfsleven Curaçao (VBC) bij haar leden en experts leert dat de zorgen worden gedeeld voor wat betreft de negatieve impact van het optrekken van het minimumloon zonder passende flankerende maatregelen.
De sectoren die het hardste geraakt zijn door de pandemie, mondiale supply chain-issues en de oorlog in Oekraïne, zijn immers de toerisme-industrie, de bouw, de retail en het MKB (midden- en kleinbedrijf). ,,Kortom”, aldus VBC. ,,De basis van de huidige Curaçaose economie.”
Tegelijk zijn het nou juist ook deze industrieën en bedrijven die momenteel het merendeel van de minimumloners vertegenwoordigen. ,,De vrees voor een diepgaande economische recessie is dan ook reëel.”
Binnen de VBC en in samenwerking met een aantal experts is reeds een aantal reële flankerende en alternatieve maatregelen geïdentificeerd die bij zouden kunnen dragen aan koopkrachtbehoud. ,,Deze maatregelen zijn uiteraard niet limitatief, maar dienen aangevuld en afgezet te worden tegen onze lokale context, terwijl tegelijkertijd wordt gewaakt dat er te veel wordt gecompenseerd.” De VBC somt ze op:
• Een tijdelijke verlaging van de bijdrage sociale premies door werkgevers en werknemers;
• Een (additionele) tijdelijke verlaging van de brandstofaccijnzen;
• Een tijdelijke verlaging van verkoopprijs van kookgas;
• Een tijdelijke verhoging van de kindertoeslag voor mensen die onder het bestaansminimum leven;
• Een tijdelijke verhoging van de huursubsidie;
• Een onbelaste uitkering aan de minimumloner die de werkgever kan aftrekken van de af te dragen omzetbelasting (oftewel van zijn aangifte ob);
• Geen bijzondere belasting bij de werknemer in rekening brengen op overuren (overtime);
• Verhogen van de lunchvergoeding naar minimaal 15 gulden onbelast, ingeval van overuren;
• Een herintroductie van de ‘coronasteun’ die per 31 december 2021 is stopgezet, voor mensen die onder het bestaansminimum leven en over werk beschikken. Door deze maatregel te herintroduceren voor mensen die werken wordt werk aantrekkelijk(er) gemaakt. Het verdient hierbij eveneens aanbeveling om ongedocumenteerden die illegaal werken te legaliseren. Zo komt dit deel van de arbeidspopulatie ook in aanmerking voor steun en dragen zij ook bij aan afdracht van belastingen, sociale lasten en premies voor ziektekosten;
• Een tijdelijke energietoeslag voor mensen die onder het bestaansminimum leven;
• Een tijdelijke energietoeslag voor bedrijven in sectoren die een hoog aantal minimumloners in dienst hebben om de ‘cost of doing business’ op korte termijn niet te verhogen;
• Een modernisering van de ontslagregelgeving opdat het niet een obstakel vormt om mensen in dienst te nemen.
