Foto: Kim Hendriksen

WILLEMSTAD – Boeren zouden graag meer verse groente en fruit willen verbouwen op Curaçao, maar op een legale manier aan grond komen is volgens hen bijna onmogelijk. “Er is op dit moment een wachtlijst van zo’n dertig jaar”, vertelt Benjamin Visser die op het eiland in de landbouw zit.

“Landbeschikbaarheid is een heel groot probleem op Curaçao”, vertelt de boer. Hij kweekt groente en fruit door een watersysteem genaamd permacultuur. “Ik zit in de syntropische sector waar ik en met mij veel jonge boeren in willen beginnen, maar er wordt voor ons geen land beschikbaar gemaakt.”

Het lijkt er volgens Visser dan ook op dat de overheid meer geïnteresseerd is in mensen die land willen kopen. “We worden van het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) naar Domeinbeheer verwezen en weer terug. Je komt niet verder.” Het gevolg is dat veel boeren daarom illegaal boeren en bouwen, ziet hij.

‘Mensen beginnen illegaal te verbouwen’
Nena Perret-Gentil wacht al zeven jaar om op haar vergunning. Precies bij de locatie waarover zij een aanvraag heeft gedaan, ziet zij tot haar frustratie dat treinen worden ‘ingepikt’. “Mensen zetten hekwerk neer en beginnen illegaal te verbouwen.”

“Wanneer Domeinbeheer hierachter komt moeten ze een boete betalen, maar ze mogen daar wel blijven. Dat vind ik heel erg frustrerend, omdat ik het op de legale manier probeer te doen, maar het lukt me gewoonweg niet.”

“Ik ben al sinds 2015 bezig”, vertelt ze. “In die tijd kreeg ik te horen dat er een wachtlijst was van 7.000 aanvragen. In 2020 werd mij verteld dat deze wachtlijst was opgeschoond. Het werd teruggebracht naar 3.000 aanvragen. Toch zit er geen schot in, want ik krijg alleen maar te horen dat ik op mijn beurt moet wachten.”

Boerenvereniging: ‘Bureaucratie kost boeren onnodig veel tijd’
Volgens Irving Drommond, secretaris van Agrarische Koöperatieve Vereniging (AKV) lopen veel Curaçaose boeren aan tegen de lange wachtlijst en de bureaucratie bij Domeinbeheer.

“De aanvraagprocedure is niet inzichtelijk en de tijdsduur hiervan ook niet”, stelt Drommond. “Men wordt bij de aanvraag van een stukje grond niet goed geïnformeerd wat ze aan documenten moeten indienen voor de behandeling van hun aanvraag, hoor ik van boeren. Ze moeten meerdere keren naar Domeinbeheer, omdat ze steeds weer om nieuwe documenten gevraagd worden.”

“Het kost de boeren onnodig veel tijd, omdat ze steeds vrij moeten nemen hiervoor. Ook het aanvragen van land duurt veel langer dan nodig is. Vervolgens is het stil en horen de boeren soms jaren niks meer over hun aanvraag.”

Wat doet de politiek?

MFK-Statenlid Gilbert Doran vindt dat zo’n lange wachtrij niet mogelijk zou moeten zijn. “Het afgeven van erfpacht gaat heel erg langzaam op het eiland”, erkent hij.

Doran wil van het kabinet dat de aanvragen voor erfpachten sneller worden behandeld. Volgens het Statenlid zouden de hoge prijzen voor groente en fruit op Curaçao kunnen gaan dalen, als het eiland zelf snel meer gaat verbouwen.

‘Commissie belooft aanvragen voor grond sneller te behandelen’
Na vragen van Caribisch Netwerk besluit de MFK-parlementariër om geen schriftelijke Statenvragen te stellen, maar om persoonlijk opheldering te vragen op het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN).

Volgens het Statenlid heeft hij in een overleg met de minister en de directeur van Domeinbeheer, een toezegging gekregen. “De lange wachtlijst is een gevolg van een tekort aan werknemers. Er zal een extra commissie komen om alles op spoedige termijn te gaan regelen.”

Volgens Doran is dit niet alleen een kwestie van goedkopere groente en fruit, maar het is ook voor het cultureel erfgoed belangrijk dat landbouw op Curaçao toekomst heeft. “We hebben een rijke geschiedenis, die afkomstig is van de landbouw en plantages, en het is dus ook belangrijk om dit te conserveren.”

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer dan net als anderen ook op de nieuwsbrief van Caribisch Netwerk.