Oppositieleider Juan Guaidó is teruggekeerd in Venezuela, ondanks risico dat hij gearresteerd zal worden

De Verenigde Staten hebben de Venezolaanse autoriteiten gewaarschuwd Guaidó ongemoeid te laten. ‘De wereld kijkt mee: interim-president Guaidó moet Venezuela veilig kunnen binnengaan’, schreef vicepresident Mike Pence op Twitter. Hij waarschuwde dat ‘dreigementen, geweld of intimidatie’ aan het adres van de oppositieleider niet zullen worden getolereerd.

Guaidó riep de Venezolaanse bevolking zondag op om opnieuw te demonstreren tegen het socialistische regime van Nicolás Maduro. Zondag beëindigde Guaidó een vijfdaagse tour door Zuid-Amerika, en kondigde aan direct terug te keren naar Venezuela. De kans was reëel dat hij bij aankomst in de boeien zou worden geslagen.

Kamervoorzitter Guaidó riep zichzelf op 23 januari uit tot interim-president van Venezuela, en wist in korte tijd vrijwel alle sectoren in het land te mobiliseren tegen Maduro. Maar sinds vorige week zaterdag een poging humanitaire hulp het land in te krijgen mislukte, is de crisis in een impasse geraakt. Guaidó hoopt met nieuwe demonstraties te laten zien dat de bevolking nog altijd achter hem staat.

‘Ik weet dat het carnaval is in Venezuela’, zei Guaidó zaterdag op een persconferentie in Ecuador. ‘Maar we hebben weinig te vieren, en veel te doen. Dus ik roep op tot demonstraties maandag en dinsdag.’ Guaidó nodigde ambtenaren, ‘ontvoerd door het regime’, in het bijzonder uit om deel te nemen aan de protesten, en beloofde opnieuw amnestie aan strijdkrachten en regeringsfunctionarissen die besluiten over te lopen.

De regering van Maduro had Guaidó verboden het land te verlaten, maar de oppositieleider sloeg het verbod in de wind en stak op illegale wijze de grens over. Op 22 februari verscheen hij in de Colombiaanse grensstad Cúcuta, waar zeshonderd ton humanitaire hulp ligt opgeslagen. Na Colombia bezocht de 35-jarige politicus Brazilië, Argentinië, Paraguay en Ecuador. Overal is hij op eervolle wijze door staatshoofden ontvangen.

Arrestatie

Guaidó brengt Maduro hoe dan ook in een lastig parket met zijn terugkeer. De socialist leidt groot gezichtverlies als hij Guaidó vrijuit laat gaan. Maar als Maduro de oppositieleider laat arresteren, zal dat tot grote woede en verontwaardiging leiden, en mogelijk tot snelle escalatie van het conflict.

De Verenigde Staten, waarvoor ‘alle opties op tafel liggen’, hebben gedreigd met optreden als Guaidó iets overkomt. De radicale tak van de oppositie, onder leiding van Maria Corina Machado en dissidenten in Miami, juichen Amerikaans ingrijpen toe. De Russen lieten weten dat ze er juist alles aan zullen doen om een Amerikaanse interventie te voorkomen.

De Europese Unie blijft aandringen op een vreedzame en democratische uitweg uit de crisis, maar dringt er bij Maduro op aan Guaidó met rust te laten: ‘Elke bedreiging van de vrijheid, veiligheid en integriteit van Guaidó betekent een escalatie van spanningen’, aldus de EU zaterdag in een verklaring. In de regio bestaat vooralsnog geen enkele animo voor militaire interventie, maar de arrestatie van Guaidó zou de verhoudingen verder op scherp zetten.

Freddy Bernal, leider van Maduro’s Socialistische Partij (PSUV) noemde Guaidó zondag een ‘verrader van het vaderland’, en zei dat ‘de Venezolanen moeten beseffen dat we al in oorlog zijn’. Bernal vreest dat de Amerikanen ‘het verzet gaan bewapenen’ en liet weten dat het leger en de burgermilities klaarstaan om alle vijandigheden het hoofd te bieden. ‘Ik ben bereid te overwinnen of te sterven’, zei de politicus.