Foto: Pixabay

UTRECHT – Wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit van Curaçao verwachten in 2020 de definitieve resultaten te publiceren van hun onderzoek naar de ervaringen met vaderloos opgroeien op Curaçao en in Nederland.

De wetenschappers zijn hun onderzoek in 2017 begonnen ‘omdat er heel weinig onderzoek bestaat naar culturen en gemeenschappen – zoals de Curaçaose – waarin vaderloos opgroeien vaak voorkomt’.

Leren van Curaçaose gemeenschap
“Wij denken dat we juist van deze gemeenschappen kunnen leren of het opgroeien zonder vader daadwerkelijk problematisch is”, zegt Mariëlle Osinga, een van de wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen.

Uit eerder onderzoek in westerse culturen en gemeenschappen naar de impact van vaderloze opvoedingen, blijkt dat vaderafwezigheid nadelig kan zijn voor het opleidingsniveau en kan leiden tot emotionele en gedragsproblemen en risicovol seksueel gedrag. Of dit ook het geval is voor Curaçaose jongeren moet dit nieuwe onderzoek uitwijzen.

“Het is goed mogelijk dat jongeren op Curaçao en in vergelijkbare samenlevingen vaderloos opgroeien anders ervaren dan jongeren in samenlevingen waar kerngezinnen de norm zijn”, stelt het onderzoeksteam.

Oorzaak achter vaderloos opgroeien

Ongeveer de helft van de Antilliaanse kinderen in de Cariben en in Nederland groeit op zonder vader. Psychiater Glenn Helberg legde in 2013 aan Caribisch Netwerk uit hoe het zo is gekomen. Luister en lees er hier meer over.

Eerder onderzoek
De Curaçaose Ontwikkelings- en sociale psycholoog Odette Girigori maakt ook deel uit van het onderzoeksteam. In 2015 deed zij al onderzoek naar de gevolgen van het opgroeien zonder vader voor het reproductief gedrag en de partnerstrategieën van meisjes op Curaçao.

In haar proefschrift concludeerde ze destijds dat ‘meisjes op Curaçao die zonder vader opgroeien over het algemeen meer competitief gedrag vertonen jegens andere meisjes en meer non-verbale verleidingsstrategieën gebruiken om jongens te lokken’.

Vaders zonder vaders

In de podcast Koninkrijkskwesties vertelden vorig jaar twee Curaçaose vaders hoe het is om vader te zijn als je er zelf nooit een hebt gehad.

Beluister deze podcast | Abonneer via iTune

Begin deze maand organiseerde het onderzoeksteam een symposium over de voorlopige resultaten uit de interviews met Curaçaose, Curaçaos-Nederlandse en Nederlandse jongeren die zonder vader opgroeiden.

Geïnterviewde moeders en jongeren, professionals uit de zorg, het onderwijs en onderzoek en andere geïnteresseerden waren hierbij aanwezig en kregen de gelegenheid te reageren op de eerste bevindingen.

“In gesprek met elkaar, is tot gezamenlijke kennis gekomen”, laten de onderzoekers weten. “De definitieve interview-resultaten worden binnenkort bekend.”

Hoe wordt onderzoek gedaan?

Tot nu toe interviewde het onderzoeksteam 51 jongeren uit Curaçao en Nederland. Daarin maakten de onderzoekers een verdeling tussen Curaçaose jongeren op Curaçao en Curaçaos-Nederlandse en Nederlandse jongeren uit Nederland. Ook de moeders van de jongeren deden mee aan het onderzoek.

Tijdens de interviews werd jongeren gevraagd om de band met hun vader en zijn opvoeding te beschrijven. Ook vroegen de onderzoekers naar de beleving van de jongeren om zonder vader op te groeien en wat ze andere jongeren die zonder vader opgroeien zouden adviseren.

Naast interviews nemen de onderzoekers online-vragenlijsten af op scholen op Curaçao en in Nederland. In deze vragenlijst worden vragen gesteld over puberteits- en seksuele ontwikkeling, gedragsproblemen, schoolervaringen en drank- en drugsgebruik.