DEN HAAG – In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, publiceert Caribisch Netwerk interviews met politici over de Caribische gemeenschap. Stieneke van der Graaf wil voor de ChristenUnie door als Kamerlid. Zij wil dat er meer geld wordt vrijmaakt voor kinderen en mensen die afhankelijk zijn van een uitkering.

In hoeverre had u iets met de eilanden voordat u die portefeuille kreeg? Koninkrijksrelaties is geen populaire dossier in de Tweede Kamer, zeggen verschillende Kamerleden.

“Zo sta ik daar niet in! Ik vind het echt eervol dat ik in de Tweede Kamer voor de mensen in het Koninkrijk mag opkomen. In Groningen waar ik woon zijn er veel mensen met een Caribische achtergrond. Toen ik Internationaal Recht studeerde had ik ook Caribische studiegenoten. En zelf heb ik ook familie op Bonaire wonen. Vanuit nabij weet ik dus wat er speelt.”

‘Ik ben geschrokken van de armoede in Caribisch Nederland’

Op een gegeven moment gaat u als Kamerlid ook de eilanden bezoeken. Dan spreekt u mensen in een heel andere omgeving en u ziet ook heel veel om u heen gebeuren. Wat is u het meest bijgebleven?

“Ik heb allereerst hele goede herinneringen aan de eilanden. Dat komt door de warmte van de mensen daar. De sfeer is me ook bijgebleven. En elk eiland is zo anders qua sfeer, natuur, omgeving, bebouwing. Dat had ik me van tevoren niet gerealiseerd. Je merkt ook bij ministers en staatssecretarissen dat het helpt dat ze de eilanden bezoeken.”

U hebt vast ook verschrikkelijke dingen gezien, zoals wat armoede betekent.

“Ik ben geschrokken van de armoede in Caribisch Nederland. Ook van de situatie van alleenstaande moeders met kinderen. Geschrokken van de huisvesting en hoe duur de boodschappen zijn voor gezond ontbijt bijvoorbeeld. Veel voedsel moet geïmporteerd worden en dat maakt je ook afhankelijk.”

‘Het bestaan van armoede daar is een schandvlek voor Nederland’

Sommige mensen hebben drie banen en komen dan nog niet rond. Dat is toch geen leven?

“Nee, dat is echt onvoorstelbaar. Ik heb dat ook meteen aangekaart bij het kabinet. Het heeft vergaande consequenties voor ouders, maar zeker ook voor kinderen. Armoede leidt vaak weer tot andere problemen. Nederland mag daar de ogen niet voor sluiten! Als ik opnieuw Kamerlid mag worden, dan vind ik dat we hier echt grotere stappen moeten zetten.”

Hoe? Armoede is een groot dossier, met veel problemen die per eiland ook nog heel verschillend zijn.

“Dat vraagt dus ook om oplossingen. We leven in Europees Nederland in een echt welvarend land waar we heel veel voor elkaar hebben. Zoals we hier armoede niet mogen accepteren, mogen we dat ook in Caribisch Nederland niet doen! Het bestaan van armoede daar is een schandvlek voor Nederland.”

“Wat de ChristenUnie betreft had het kabinet meer stappen kunnen zetten. Eén van de prioriteiten na de verkiezingen moet echt zijn om het sociaal minimum [het bedrag aan uitkeringen wat inwoners ten minste nodig hebben om van te kunnen leven] in Caribisch Nederland te verhogen.”

Uw partij zat vier jaar lang in de regering. Wat zien mensen terug van uw invloed?

“Dat er in kinderen geïnvesteerd wordt. We hebben er altijd bijzondere aandacht voor gehad om hun positie te verbeteren en ervoor gezorgd dat er voor hen geld is bijgekomen. Ik heb ook het initiatief genomen voor een wet waarin geweld tegen kinderen in de opvoeding duidelijker wordt afgewezen. Zo kan hulp echt ingeschakeld worden om te helpen bij de opvoeding.”

‘Als christen zit het gevoel voor rechtvaardigheid heel diep in me’

“We hebben zo’n wet in Europees Nederland, op Curaçao hebben ze die ook, maar in de Caribische gemeenten niet. Die wet gaat hopelijk heel snel behandeld worden, waardoor de drempel veel lager wordt voor ouders om hulp in te roepen.”

Wat is eigenlijk dat christelijke aspect aan uw partij als we het hebben over Caribisch Nederland?

“Als christen zit het gevoel voor rechtvaardigheid heel diep in me. Mijn geloof inspireert me om op te komen voor wie en wat kwetsbaar is. Zorgen voor je naasten. Opkomen voor mensen die vastzitten in de mensenhandel of prostitutie, ook op de eilanden.”

U zit met ChristenUnie in een kleinere fractie in vergelijking met VVD, PVV en CDA. Dan moet u verschillende dossiers combineren, zoals u nu doet met Justitie, Infrastructuur en Europa. Is dan het dossier Koninkrijksrelaties een is die zwaar is om erbij te hebben?

“Zwaar vind ik niet het juiste woord. Ik vind het een eervol dossier om erbij te doen. Ik weet dat de debatten vanuit de eilanden goed gevolgd worden. Het is me helaas niet altijd gelukt om erbij te zijn, omdat we in een kleinere fractie zitten. Ik heb wel altijd gepoogd om er zoveel mogelijk te zijn.”

‘Er moet geld en goede projecten komen waar kinderen echt iets aan hebben’

Wat hebt u de Caribische eilanden te bieden?

“Bij de allereerst keer dat ik in de Kamer sprak over de eilanden in 2017, maakte ik er een punt van om op te komen voor de rechten van kinderen. En dat er geld en goede projecten komen waar kinderen echt iets aan hebben. Ze moeten een veilige plek hebben om op te groeien en daar blijf ik me hard voor maken.”

“In Europees Nederland hebben we bijvoorbeeld een jongerenraad die regelmatig met de regering meepraat over betaalbaar wonen of voorzieningen voor jongeren. Ook voor Caribisch Nederland moet er een jongerenraad komen. Ik zou het mooi vinden als jongeren in de bijzondere gemeenten veel meer gehoord worden bij de politieke keuzes en kunnen leren van wat zij zeggen.”

Maar spreekt u eigenlijk zelf weleens met kinderen daar?

“Ik heb recent nog met Unicef schoolklassen op drie eilanden gesproken. Ze gaven me mee wat voor issues zij te maken hebben in deze coronatijden. We spraken over veilig naar school kunnen gaan, mentale gezondheid, en over de vrijetijds- en sportfaciliteiten die ze hebben.”

‘Er is een roep om docenten langer op de eilanden te laten blijven’

En wat voor wijze les kreeg u mee als politica?

“Hier in Europees Nederland wordt er weleens geklaagd over digitaal onderwijs. En inderdaad, het is heel goed dat de scholen weer open zijn. Dat maakt heel veel verschil. Ik sprak echter ook met de kinderen op de eilanden, die aangeven er juist ook de voordelen van in te zien.”

“Ze kunnen bijvoorbeeld nu gemakkelijk les krijgen van iemand uit de VS of uit Nederland. Tegelijkertijd moeten we echt hun roep ter harte nemen om docenten langer op de eilanden te laten blijven. Dat zie ik ook als een kans voor de politiek.”

  • De verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn op 15, 16 en 17 maart 2021. Download en bekijk zelf het partijprogramma van ChristenUnie voor hun standpunten over de Cariben.
  • Op de hoogte blijven over de andere partijen? Abonneer dan net als andere lezers op de wekelijkse nieuwsbrief van Caribisch Netwerk (NTR).

Kamerlid en kandidaat Stieneke van der Graaf staat op plek zes van de ChristenUnie. Foto: CU