Laatste nieuws Covid-19

Regering Curaçao roept voor 90 dagen noodtoestand uit

In dit blog houdt NRC het laatste nieuws bij over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

‘Coronaminister’ Hugo de Jonge ziet af van CDA-lijsttrekkerschap

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge wordt toch geen lijsttrekker van het CDA. Dat schrijft hij donderdagavond op Twitter. De Jonge zegt dat zijn volledige aandacht de komende maanden uit moet gaan naar „de ongekende crisis die Nederland doormaakt”, waarmee hij doelt op de coronacrisis.

Lees hier het hele nieuwsbericht: Hugo de Jonge ziet af van CDA-lijsttrekkerschap

Regering Curaçao roept noodtoestand uit

De regering van Curaçao heeft voor negentig dagen de noodtoestand uitgeroepen op het eiland. Dat heeft minister-president Eugene Rhuggenaath donderdag bekendgemaakt, meldt persbureau ANP. De noodtoestand geeft de politie van Curaçao meer mogelijkheden voor het handhaven van de coronamaatregelen, zoals het uitdelen van boetes.

Om het uitroepen van de noodtoestand mogelijk te maken, werd vorige week wetgeving aangepast. Door deze omstreden noodwet kan de regering sneller en meer maatregelen treffen in het geval van een oorlog, natuurramp of een virusuitbraak. Deze zogeheten landsverordening uitzonderingstoestand werd een half jaar geleden opgetekend, maar werd vertraagd door meerdere protesten, zo schrijft de lokale nieuwssite Caribisch Netwerk.

De uitgeroepen noodtoestand verandert niets aan de huidige coronaregels op Curaçao. Momenteel zijn mondkapjes verplicht in winkels, het openbaar vervoer en op plekken waar geen afstand gehouden kan worden. Daarnaast geldt een avondklok van 21.00 uur tot 04.30 uur. Winkels en restaurants moeten verder om 20.00 uur dicht en de verkoop van alcohol is verboden, behalve in supermarkten en hotels.

Nederland scherpte het reisadvies voor Curaçao dinsdag aan van code geel naar oranje, waarmee het advies geldt om alleen noodzakelijke reizen naar het land te maken en bij terugkeer tien dagen in quarantaine te gaan. Eerder gold een uitzondering voor Curaçao, wat zorgde voor een flinke toename aan vakanties naar het eiland.

Lees ook: Kabinet scherpt reisadvies Curaçao aan

Verlaten straten in hoofdstad Willemstad. Foto Prince Victor/Hollandse Hoogte

Presentatrice DeGeneres besmet met coronavirus, F1-coureur Hamilton hersteld

Ook beroemdheden worden niet gespaard door het coronavirus, zo blijkt donderdag opnieuw. De Amerikaanse talkshowhost Ellen DeGeneres is positief getest op het virus, zo meldt zij op Twitter. De presentatrice zegt zich „prima” te voelen en belooft zich te houden aan de richtlijnen van de gezondheidsdiensten.

Ondertussen heeft Formule 1-ster Lewis Hamilton bekendgemaakt niet meer besmet te zijn met het coronavirus. De Brit moest vorige week voor het eerst in zijn carrière een Grote Prijs missen omdat hij besmet was met het virus en in quarantaine zat. Dankzij zijn negatieve test van donderdag mag hij dit weekend wel achter het stuur kruipen. Zondag is de laatste race van het seizoen, de Grote Prijs van Abu Dhabi.

Twitter avatar F1 Formula 1 BREAKING: Lewis Hamilton will race in Abu Dhabi after returning a number of negative COVID-19 tests and completing a 10-day quarantine in Bahrain #AbuDhabiGP 🇦🇪 #F1 https://t.co/3FnPezH2Hu

Fransen mogen wel naar buiten met Kerst, niet met Oud en Nieuw

Vanaf dinsdag kunnen Fransen zich overdag vrijer buiten bewegen en reizen tussen verschillende regio’s. In plaats van een lockdown is vanaf 15 december een streng gecontroleerde avondklok (van 20.00 tot 06.00 uur) van kracht. Die geldt niet op Kerstavond, maar wel met Oud en Nieuw. Op 31 december moeten mensen ’s avonds dus binnen blijven. Zij mogen in groepen van maximaal zes volwassenen bijeenkomen. Dat heeft de Franse regering donderdagavond bekendgemaakt.

De regels zijn strenger dan begin deze maand was geschetst door president Emmanuel Macron, toen hij een plan van drie fasen aankondigde voor de heropening van de Franse samenleving. De tweede fase gaat weliswaar dinsdag in, maar anders dan eerder gezegd blijven gelegenheden als theaters, bioscopen en sportstadions nog drie weken langer gesloten. „Het is ons zeer zwaar gevallen om de beslissing te nemen dat deze gelegenheden niet weer de deuren kunnen openen, gelooft u mij”, aldus premier Jean Castex tijdens een persconferentie donderdagavond.

Reden voor de beduidend minder uitbundige versoepeling zijn de dagelijkse besmettingscijfers: die liggen veel hoger dan de door Macron gestelde voorwaarden voor de volgende versoepelingen van 5.000 nieuwe gevallen per dag. Deze week bleven de nieuwe besmettingen steken op een ‘plateau’ van ruim 10.000 nieuwe dagelijkse besmettingen. Woensdag maakten de Franse autoriteiten melding van 14.500 nieuwe Covid-19-gevallen: het hoogste aantal in weken. Er liggen momenteel 25.526 patiënten in Franse ziekenhuizen met een coronabesmetting. Sinds het begin van de epidemie in Frankrijk zijn ruim 56.000 mensen bezweken aan Covid-19.

Olivier Véran, minister van Volksgezondheid, zei donderdag dat de geremde daling, naast enig effect van de heropening van winkels begin december, waarschijnlijk deels is veroorzaakt door kou en luchtvochtigheid. „Dat zijn omstandigheden waarmee we nog langer te maken krijgen, want het is net winter”, aldus Véran.

„We kunnen onze waakzaamheid niet laten verslappen. We willen dat eenieder kan genieten van de kerstvakantie en de feestdagen, maar we moeten er ook voor zorgen dat deze twee golf niet opnieuw toeneemt”, zo stelde Castex. Het is volgens het Franse kabinet daarom belangrijk feesten tijdens Oud en Nieuw te vermijden. Alleen op 24 december, met Kerstavond, wordt de avondklok gelicht. Hiertoe is besloten omdat de Kerstdagen cultureel erg belangrijk zouden zijn voor de Fransen.

De Franse premier Jean Castex tijdens de bekendmaking van de tweede fase van versoepeling. Foto Thomas Samson/AFP

Lager schooladvies groep 8-leerlingen door ontbreken eindtoets

Basisschoolleerlingen uit groep 8 hebben dit jaar gemiddeld een lager schooladvies gekregen voor de middelbare school dan voorgaande jaren. Dat schrijft minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) donderdag in een brief aan de Tweede Kamer. De lagere adviezen zijn een gevolg van de afgelasting van de eindtoets vanwege de coronacrisis.

Leerlingen in groep 8 krijgen van hun docent een schooladvies dat na een goede eindtoets naar boven bijgesteld kan worden. Dat was dit jaar dus niet mogelijk. Zo kreeg dit jaar 18 procent van de leerlingen een VWO-advies, een jaar eerder was dat 20 procent. Het advies VMBO/HAVO werd 0,4 procentpunt minder gegeven.

Wel zijn dit jaar een procentpunt meer leerlingen op een hoger onderwijsniveau geplaatst dan hun oorspronkelijke schooladvies. Kinderen uit armere gezinnen werden relatief minder vaak op een hoger niveau geplaatst.

Het ministerie wil dat de eindtoets dit schooljaar wel doorgaat en heeft met de middelbare scholen afgesproken dat leerlingen in de brugklas beter worden in de gaten worden gehouden om er zeker van te zijn dat de leerlingen op het juiste niveau zitten. Voor scholen is tot nu toe 208 miljoen euro beschikbaar gesteld voor inhaalprogramma’s om leerachterstanden in het primair en voorgezet vanwege de coronacrisis weg te werken.

Dit jaar ging de eindtoets voor groep 8-leerlingen niet door vanwege de coronacrisis. Foto Marcel van den Bergh

8.793 mensen testten positief, 26 nieuwe IC-opnames

Het RIVM heeft het hoogste aantal positieve coronatests in ruim een maand binnengekregen. 8.793 mensen testten positief. Het was sinds 2 november niet meer voorgekomen dat meer dan achtduizend mensen te horen kregen dat ze besmet zijn. Het cijfer ligt ook ruim boven het gemiddelde van de zeven dagen tot en met gisteren (6.391). Het dodental liep op met 64.

Doordat niet iedereen met klachten zich (direct) laat testen en positieve tests soms met vertraging worden doorgegeven aan het RIVM, laten de dagelijkse besmettingscijfers altijd enige schommelingen zien. Toch ligt het aantal positieve tests al meer dan een week boven de vijfduizend per dag. Ook het zevendaags gemiddelde stijgt al ongeveer een week.

Infectieziektendeskundige Jaap van Dissel van het RIVM schreef dat gisteren toe aan een aantal factoren, waaronder een toename in het aantal tests die mogelijk verklaard kan worden door een hogere testbereidheid, verbeterde opsporing in het bron- en contactonderzoek en misschien ook mensen die zich lieten testen omdat ze voor Sinterklaasavond wilden weten of ze het virus bij zich dragen. Ook noemde hij de drukte in de winkelstraten als mogelijke verklaring en lijkt het er simpelweg op dat meer mensen besmet zijn. Dit laatste is terug te zien in de ziekenhuiscijfers.

In de Nederlandse ziekenhuizen zijn nog eens 198 patiënten met het coronavirus opgenomen. 26 coronapatiënten moesten naar de intensive care - ruim het dubbele van het dagelijkse aantal nieuwe IC-opnames waarbij de overheid de eerste versoepelingen van het beleid overweegt. In totaal liggen er nu 1.648 coronapatiënten in de ziekenhuizen, van wie 469 op de IC. De cijfers zijn vergelijkbaar met de cijfers van de voorbije maand. De ziekenhuisbezetting schommelt al meer dan een maand rond de 1.600 tot 1.700.

CBS: ook in derde kwartaal minder CO₂-uitstoot als gevolg van pandemie

Ook in het derde kwartaal is de CO₂-uitstoot in Nederland teruggedrongen als gevolg van de coronapandemie. In het derde kwartaal van dit jaar was de emissie 4,5 procent lager ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, blijkt donderdag uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Net als in de eerste twee kwartalen van 2020 werd minder uitgestoten vergeleken met een jaar eerder: in het eerste kwartaal 8,7 procent en het tweede 21,1 procent.

Dat komt volgens het CBS omdat de transportsector, landbouw, industrie en huishoudens voor minder CO₂-emissie zorgen. Daartegenover staan energiebedrijven, waterbedrijven en afvalbeheerders die juist meer uitstoten.

Door het thuiswerken rijden minder Nederlanders met de auto auto en ook veel vliegtuigen blijven dit jaar aan de grond. In het derde kwartaal van 2020 stootte de transportsector 40 procent minder CO₂ uit ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De emissie vanuit de luchtvaart lag 67 procent lager vergeleken met vorig jaar. Ook in de landbouw, de aardolie- en chemische industrie nam de uitstoot af. De lagere CO₂-uitstoot van huishoudens komt volgens het CBS vooral doordat de auto vaker op het pad blijft vanwege het thuiswerken.

De Nederlandse cijfers volgen een mondiale trend van minder CO₂-uitstoot. Woensdag publiceerde de VN-milieuorganisatie UNEP een onderzoek waaruit blijkt dat de wereldwijde uitstoot dit jaar waarschijnlijk met 7 procent zal afnemen als gevolg van de pandemie. Volgens UNEP heeft die daling een „verwaarloosbaar effect” op klimaatverandering.

De VN-onderzoekers waarschuwden dat als de „oude economieën” na de coronacrisis weer op gang komen, de klimaatdoelen van Parijs niet worden gehaald; ze pleitten daarom voor een „groen economisch herstel”, waarbij overheden subsidies van fossiele brandstoffen stopzetten en investeren in duurzame alternatieven.

Een luchtfoto van de vrijwel lege snelweg A1 bij Muiden. Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

‘Stroppenpotten banken volgend jaar nog hoger’

Banken moeten volgend jaar waarschijnlijk meer geld opzijzetten dan in 2020 om verliezen op leningen door de coronacrisis op te vangen. Dat schrijft adviesbureau McKinsey in het donderdag gepubliceerd jaarlijkse onderzoek naar de stand van de wereldwijde bankensector.

De stroppenpotten van de banken zijn in de eerste helft van dit jaar wereldwijd met 900 miljard dollar (742 miljard euro) gevuld om coronaverliezen op te kunnen vangen, schrijft het adviesbureau. Als het meest waarschijnlijke economische scenario uitkomt, komt dat bedrag over geheel 2020 uit op ruim 1.500 miljard dollar.

De risicodirecteuren van de banken die McKinsey voor het onderzoek heeft gesproken verwachten dat als de overheidssteun voor bedrijven afloopt en de aflosvakanties voor bankklanten ophouden, dat bedrag in 2021 nog hoger uitvalt. Daarmee zouden de stroppenpotten bij elkaar hoger uitkomen dan tijdens de kredietcrisis.

Voldoende kapitaal

McKinsey verwacht desalniettemin dat in deze coronacrisis, in tegenstelling tot in 2008/2009, vrijwel alle banken deze financiële klap overleven. „De industrie is voldoende gekapitaliseerd om de schok op te vangen”, schrijft het adviesbureau.

Op de langere termijn zijn de strategieadviseurs pessimistischer over het voorbestaan van banken. De vraag is namelijk of banken wel in staat zijn om, als de economie enigszins is hersteld, weer voldoende winst te maken. Dat is nodig om de ‘kapitaalkussens’ weer op te bouwen voor een volgende crisis.

Een jaar geleden, voor de coronacrisis, stelde McKinsey al dat 60 procent van de banken door de lage rentes onvoldoende winst maakt om de kosten voor kapitaal die het maakt te compenseren. In het eerste halfjaar van 2020 is dat door de coronacrisis opgelopen naar 77 procent.

De conclusie van McKinsey was een jaar geleden eigenlijk hetzelfde als nu: de banken moeten als de wiedeweerga op zoek naar nieuwe verdienmodellen. Daarbij moeten de banken gebruikmaken van de snelheid en flexibiliteit die tijdens het begin van de coronacrisis aan de dag werd gelegd, aldus het adviesbureau.

Lees ook: Kunnen banken hun rol als ‘redder’ van de economie blijven volhouden?

Correctie (10 december 2020): In een eerdere versie van dit artikel stond dat het gehele bedrag in de stroppenpotten over 2020 zou uitkomen op 1,5 miljard dollar. Dat moest 1.500 miljard dollar zijn. Dat is hierboven aangepast.

McKinsey verwacht dat in deze coronacrisis, in tegenstelling tot in 2008/2009, vrijwel alle banken de eerste financiële klap overleven. Foto: Toby Melville/Reuters

Welkom in dit blog

Hier houdt NRC op donderdag de laatste ontwikkelingen omtrent de coronapandemie bij. Dit was het belangrijkste nieuws van woensdag.

  • De oppositie heeft woensdag in een Kamerdebat kritiek geuit op de drukte tijdens Black Friday. Het kabinet wil in gesprek met ondernemers om een herhaling te voorkomen.
  • Er werden op woensdag 6.589 nieuwe coronabesmettingen geregistreerd door het RIVM. Daarnaast werden er 66 coronadoden gemeld. Er liggen 1.684 coronapatiënten in het ziekenhuis.
  • Uit berekeningen van het RIVM blijkt dat het waarschijnlijk tot maart zal duren voordat de coronacijfers weer op het laagste risiconiveau zitten. Voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care Diederik Gommers sprak eerder zelfs van een mogelijke derde golf.
  • Het kabinet trekt 3,7 miljard euro extra uit om bedrijven die zwaar zijn getroffen door de coronacrisis te steunen. Zo kunnen bedrijven die veel omzet hebben verloren tot 70 procent van de vaste lasten vergoed krijgen.

 

Lees hier het hele coronablog van woensdag terug.