DEN HAAG – In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, publiceert Caribisch Netwerk interviews met politici over de Caribische gemeenschap. André Bosman van de VVD vindt dat Den Haag ‘strenger’ moet zijn voor de autonome landen en ‘de lasten verder omlaag’ moet krijgen voor inwoners van de drie Caribische gemeenten.
Was tien jaar VVD goed voor het Koninkrijk?
“Er wordt snel gekeken naar de VVD en premier Rutte, maar we hebben het niet voor het zeggen. De rol van de Kamer wordt onderschat. We wijzen steeds naar de regering, maar alleen met een meerderheid in de Kamer kom je tot meerderheden en dus steun voor het kabinet. Ik vind dat de Kamer absoluut positieve dingen heeft gedaan voor het Koninkrijk.”
Maar even over uw partij: was tien jaar VVD in de regering nou goed voor de eilanden?
“Zeker. Ik heb er zeker aan bijgedragen dat we aandacht hebben voor corruptie en criminaliteit. Samen met Ronald van Raak (SP) heb ik er voor gezorgd dat de witteboordencriminaliteit wordt aangepakt. Het Team Bestrijding
Ondermijning blijkt zeer succesvol tot nu toe. Ik heb aandacht gevraagd voor de financiële posities, de overheidsnv’s, maar ook de armoedesituatie op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius.”
De VVD wil dat de autonome eilanden Aruba, Curaçao en Sint-Maarten liever niet meer geld krijgen of lenen van Nederland. Ze mogen alleen over geld praten als ze voor een andere relatie kiezen met Nederland.
“Dat sowieso. We krijgen geen grip over de financiën van de drie autonome eilanden. Zij zelf niet, wij ook niet, toezicht niet. Je zal dus steeds strengere voorwaarden moeten stellen. En dat is een keuze. Maar je hóéft geen geld te vragen! Dat kan ook.”
Maar er is toch al toezicht? Er is al jaren een College Financieel Toezicht dat regelmatig rapporteert. De Rijksministerraad grijpt daardoor ook in en geeft instructies over wat de eilanden met hun financiën moeten doen.
“Nee, het probleem is: ik heb geen toezicht op de belastingen. We hebben geen idee of wat er binnenkomt ook klopt. Dit is een black box van friends and families die geen belasting betalen. Schulden of grondbelastingen worden kwijtgescholden. Er zijn bedrijven, hotels en casino’s die geen belasting hoeven te betalen.”
‘Het te triest voor woorden dat we dit gesprek hebben. Régel je financiën’
“Curaçao liep een miljard mis aan belastingen. Ze verrommelen de belasting tot een verschrikkelijk niveau en eisen dan van Nederland dat we geld geven. Het te triest voor woorden dat we dit gesprek hebben. Régel je financiën. Je bent autonoom, bijna onafhankelijk!”
En de financiële hulp aan de autonome eilanden in deze coronacrisis, was dat wat u betreft terecht?
“Ja, altijd. Zeker de humanitaire hulp: altijd en zonder voorwaarden. Er was sprake van een noodsituatie voor de mensen daar zonder voedsel en inkomen. Maar het komt toch weer door een overheid die al jarenlang de financiën op orde heeft. En dus geen buffers heeft. Na corona komen er harde afspraken.”
Vindt u dat u met de VVD opkomt voor mensen die in de armoede zitten in de Caribische gemeenten?
“Ja, maar te weinig nog. Als Nederlandse overheid moeten we ons veel harder moeten inzetten om de kosten van levensonderhoud omlaag te brengen. Er zit allemaal subsidies op water, elektriciteit, internet, telefoon. Dat vind ik een goed begin.”
Het heeft allemaal niet geholpen, want deze mensen kunnen nog steeds niet rondkomen.
“We zullen daar meer moeten investeren, ook in woonkosten. En dat moet je niet gaan vertalen als een kostenplaatje voor het eiland, maar zeggen dat dit een investering is die we namens Nederland gaan doen.”
De VVD regeert vanaf oktober 2010, een paar dagen nadat Bonaire, Saba en Sint-Eustatius bijzondere gemeente werden. Hoe kan het dat na tien jaar een grote groep inwoners nog steeds niet kunnen rondkomen?
“We kunnen als Nederlandse overheid slecht omgaan met dit soort kleine entiteiten. De zorg en het onderwijs is goed geregeld. Maar ik vind het ook heel jammer dat we gelijk de gevangenis en brandweerkazerne voor het vliegveld gingen repareren. Ik mis de samenhang van wat is nou de prioriteit voor het eiland?”
‘Jullie wonen daar, kennen het eiland. Dus de steun die je nodig hebt ga je krijgen’
Hoe moet het na de verkiezingen?
“Maak er maar een regelvrije zone van met kaders eromheen. Het zijn kleine eilanden, die alle drie helemaal apart zijn. De oplossing voor Bonaire, gaat niet op Saba werken. Als je wegen daar aan wil leggen, kom dan niet het verhaal dat we Europees moeten aanbesteden. Echt verschrikkelijk! Maatwerk krijg je niet geregeld op een ministerie. We moeten relaxter zijn en zeggen: ‘jullie wonen daar, kennen het eiland Dus de steun die je nodig hebt ga je krijgen’.”
U keert na tien jaar niet terug in de Tweede Kamer. Uw partij vindt het beter als politici niet langer dan acht jaar in het parlement zitten. Is dit een wijs besluit of niet?
“Niet alleen de VVD, je ziet het bijvoorbeeld ook bij D66 en CDA. De halve Kamer gaat wisselen. Ik wilde zeker door, maar als de partij zegt dat dit de regels zijn en we hebben er nieuwe mensen voor, dan maak je plaats.”
‘Ervaring in de Kamer maakt je een goede tegenmacht’
“Alleen, wat ik samen met de commissie heb geconstateerd is dat ervaring in de Kamer je een goede tegenmacht maakt. Het dossier Koninkrijksrelaties kun je niet uit stukken leren. Dit is een dossier dat je bijna moet voelen door mensen te kennen en te zien.”
De VVD lijkt opnieuw de grootste partij te worden. Wat hebben mensen op de Caribische eilanden aan uw partij als die weer gaat regeren?
“De lijn die we al tien jaar volgen. Voor de autonome landen: goed financieel beheer, dus orde op zaken stellen. En voor wat betreft Bonaire, Saba en Sint-Eustatius: echt een duidelijker standpunt om de kosten voor inwoners omlaag te brengen. We moeten wel. Als we dat niet doen, moeten we anders inkomens gaan subsidiëren. Dat helpt het eiland echt niet, want dan gaan de kosten omhoog.”
|
VVD-Kamerlid André Bosman. Foto: Tweede Kamer
