Foto: Pixabay

DEN HAAG – EU-kandidaten van D66, GroenLinks en CDA willen dat er een einde komt aan de registratieplicht voor de Europese Parlementsverkiezingen op Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. “Net als in Nederland, moeten inwoners daar ook gewoon een stempas in de brievenbus krijgen.” Voor de verkiezingen op 23 mei zijn ze alleen te laat.

De eilanden hebben sinds 2009 het recht om mee te stemmen voor het Europees Parlement. Maar in tegenstelling tot Nederland moeten inwoners van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten zich nog altijd bij iedere verkiezing eerst bij de Vertegenwoordiging van Nederland op hun eiland registreren voordat ze mogen stemmen.

‘Een onbegrijpelijke drempel’, vinden EU-kandidaten Samira Rafaela (D66), Dirk-Jan Koch (GroenLinks), Chantal Hakbijl (CDA) en Roelien Kamminga (VVD).  De vier kandidaten deelden donderdag hun mening tijdens een discussiebijeenkomst van studentenverenigingen JongAruba en HSV Trinitas in Den Haag over de Caribische belangen in de Europese Unie.

EU-kandidaten in gesprek met Natasja Gibbs over registratieplicht op de eilanden- Bron: HSV Trinitas

‘Statement komt veel te laat’
“Allemaal leuk en wel, maar daar komen ze dan schromelijk te laat mee”, reageert voormalig PvdA-politicus John Leerdam geërgerd. Als voorzitter van de Caribische belangenorganisatie Ocan lobbyde hij vorig jaar september bij verschillende Kamerleden om de registratieplicht op de eilanden af te schaffen. “Ik heb een plan voor een motie toen aangekaart bij Attje Kuiken (PvdA), Nevin Özütok (GroenLinks) en bij D66, maar daar is dus niks uitgekomen.”

Chronisch gebrek aan middelen
Volgens Leerdam is de motie blijven liggen ‘door gebrek aan middelen’: “Je hebt echt een ambassadeur nodig die zich hier hard voor maakt en het continu onder de aandacht van de Kamerleden blijft schuiven. Wij als Ocan hebben die middelen niet.”

Dat ‘gebrek aan middelen’ is volgens de Ocan-voorzitter ook de reden dat er weinig terecht is gekomen van de vorig jaar groots aangekondigde Caribische EU-denktank. Samen met het Huis van Europa – de vertegenwoordiging van de Europese Commissie en het Parlement in Nederland – had Ocan allerlei plannen bedacht om de Caribische Nederlander in mei naar de stembus te krijgen voor de Europese Parlementsverkiezingen.

Chantal Hakbijl (CDA) over registratieplicht op de eilanden – Bron: Facebook

Wat levert afschaffing op?
Volgens voorstanders ‘is het afschaffen van de registratiedrempel op de eilanden hard nodig om zo meer Caribische Nederlanders naar de stembus te krijgen’, maar wat levert het op? De geschiedenis leert dat dit niet vanzelfsprekend is.

Zo werd de registratieplicht in 2014 afgeschaft in de bijzondere Caribische gemeenten, Bonaire Sint-Eustatius en Saba. Maar veel leverde dat niet op tijdens de Europese Parlementsverkiezingen in 2014: van Bonaire kwam maar 2 procent van de kiesgerechtigden opdagen, op Sint-Eustatius was dat 7 en op Saba 14 procent.

De Europese Parlementsverkiezingen vinden dit jaar plaats op donderdag 23 mei. Daarna zijn er pas over vijf jaar weer nieuwe Europese Parlementsverkiezingen.

Wat hebben de eilanden eigenlijk aan de EU?

De inwoners van het Caribische deel van het Nederlands Koninkrijk hebben naast de Nederlandse nationaliteit ook het Europees burgerschap. Dit Europees burgerschap brengt de volgende rechten met zich mee:

  • Het recht zich vrij op het grondgebied van de lidstaten te verplaatsen en er vrij te verblijven.
  • Het actief en passief kiesrecht bij Europees Parlementsverkiezingen en bij de gemeenteraadsverkiezingen.
  • Het recht op bescherming van de diplomatieke en consulaire instanties van iedere andere lidstaat.
  • Het recht om verzoekschriften tot het Europees Parlement te richten en zich tot de Europese ombudsman te wenden.

Ook hebben alle eilanden recht op financiële hulp van de EU.  Voor de periode 2014-2020 zijn de volgende bedragen voor de eilanden gereserveerd (in miljoen euro):

  • Curaçao  16,9
  • Aruba   13
  • Sint-Maarten  7
  • Bonaire  3,9
  • Saba   3,5
  • Sint-Eustatius  2,4