Foto: Ronald A. Muyden

KRALENDIJK – Over anderhalve week (20 maart) kiest Bonaire, het grootste eiland van de bijzondere gemeentes van Nederland, onder meer een nieuw lokaal bestuur (Eilandsraad). De staatkundige verhouding met Nederland is negen jaar na ‘10-10-10’ nog steeds een belangrijk discussiepunt in deze verkiezingen.

Als bijzondere gemeente van Nederland is Den Haag ook geïnteresseerd in het verkiezingsverloop. Al is informatie op voorhand krijgen, lastig. Opvallend is dat slechts drie van de acht partijen vorige maand hun partijprogramma hebben gepubliceerd. Zo hopen de anderen ‘partijprogrammaroof’ minimaal te houden.

Suzy Thode van Lista Suzy Thode -foto: Ronald A. Muyden

Suzanne Thode is de enige vrouwelijke partijleider. De voorvrouw van Lista Suzy Thode, lijst 8 staat open om met Nederland samen te werken. Er moet wel een referendum komen over de staatkundige band met Nederland. “Neutrale voorlichting en geen politieke invloed zijn enkele voorwaarden om echt te weten hoe anders het volk de verbeterde staatkundige verhouding wil zien.”

Eric Soleana van Era Nobo -foto: Ronald A. Muyden

Zo denkt partijleider Eric Soleana die zelf op nummer twee staat van Era Nobo, lijst 4 ook erover. Want dat schortte bij de verkiezingen van 2015. “Wij hebben geen probleem met Nederlanders. Meestal hebben we problemen met het systeem.” Soleana doelt bijvoorbeeld op het recente Bestuursakkoord dat hij ‘een aanwijzing’ van Nederland noemt.

Eric Soleana in gesprek met Ronald A. Muyden
‘Alle politiek is lokaal’-Clark Abraham van partij Demokrat

Clark Abraham van Demokrat – foto: Ronald A. Muyden

“Wij zijn iedereen gezind” verklaart Clark Abraham van de rode partij Demokrat. Volgens Abraham werkt de partij met elke ‘partner of stakeholder’ die het belang van de lokale bevolking dient.

“Het kan zijn dat het politiek correct is, maar het is geen politiek correct antwoord.”

Clark Abraham in gesprek met Ronald A. Muyden
‘Nederland heeft ons altijd geholpen’ -Rafael Santana van Lista Santana

Rafael Santana van Lista Santana – foto: Ronald A. Muyden

Rafael Santana van de eenmanslijst, Lista Santana, antwoordt ‘noch ja noch nee’ op of zijn lijst 5 de verhoudingen met Nederland opnieuw wil bekijken. “Nederland heeft ons altijd geholpen en zal dit blijven doen. Het is begrijpelijk dat Nederland inspringt als onze eigen bestuurders er een potje van maken. Sommige lokale bestuurders gebruiken dit om verdeeldheid in de samenleving te zaaien.”

Verhoudingen
De nummer 3 op de 1Union pa Pueblo, lijst 7, Jean (Jay) Frans verklaart dat hun partij wel Nederlandsgezind is en vindt dat wat Nederland ‘in handen heeft genomen terug te krijgen’. Frans doelt op het Bestuursakkoord. “Wij hebben het gevoel dat het lijkt alsof Nederland het voor ons wil doen.”

Partijleider Elvis Tjin Asjoe van MPB zegt dat hun partij Bonaire gezind is. “We werken graag met elke instituut in Nederland en welke partij dan ook.” Over een mogelijk referendum reageert de lijst 1 voorman: “Het mag niet zo zijn dat de staatkundige structuurdiscussie prioriteit heeft over de discussie hoe wij vijftig procent van onze mensen uit de armoede moeten helpen.”

Hoofdman van FSP, Robert (Robby) Beukenboom: “Wij kijken en willen altijd het beste voor het Openbaar Lichaam Bonaire. We zitten in het Nederlands staatsbestel. We zijn heel erg blij hoe onze gedeputeerde Edsel Cecilia heeft samengewerkt met Nederland. Het welzijn van de Bonairiaanse bevolking is vooruitgegaan. Daar zijn we dankbaar voor.”

James Kroon in gesprek met Ronald A. Muyden

UPB-voorman James Kroon vindt het niet relevant of zijn lijst 3 Nederlandsgezind is of niet. “UPB maakt keuze ten gunste van de bevolking van Bonaire,” aldus Kroon. Verder vindt hij een referendum ‘nutteloos’. Een verhoudingstoetsing tussen de twee grondgebieden meent Kroon op dit moment met niks te helpen. UPB steekt de komende vier jaar tijd in de afspraken tussen Nederland en Bonaire in het Bestuursakkoord.

Lees ook: Armoedebestrijding en bestaansminimum overheersen verkiezingen Bonaire

Waar wordt voor gestemd?

Op woensdag 20 maart 2019 kunnen inwoners van Bonaire gaan stemmen voor de Eilandsraadverkiezingen (ER) en voor het eerst voor het Kiescollege (KC). Bij de ER wordt de lokale overheid gekozen en leden van de KC mogen samen stemmen met die van de Provinciale Staten op leden van de Eerste Kamer. Volgens het Centraal Stembureau Bonaire ligt het totale aantal -na de sluiting op 4 februari van de kiesregister- op 14.129 (ER) en 12.663 (KC) kiesgerechtigden.