Voedsel voor vijftig gezinnen, met dank aan Cindy’s tuin

Tussen de kleurige huizen van de volkswijk Otrobanda in Willemstad stuit de argeloze wandelaar in de Ferdinandstraat op een oase van groen. Waar voorheen een klein rijtje huizen stond, groeien nu onder meer tomaten, zoete aardappelen, okers en aubergines. Om de zon geen kans te geven de grond uit te drogen, is de aarde zoveel mogelijk bedekt en zorgen hoge bananenplanten en papaja-bomen voor schaduw.

Het idee groenten te kweken voor buurtbewoners die door de lockdown hun losvaste baantjes waren kwijtgeraakt, kwam van de buurtvereniging Fundashon Ser’i Otrobanda. Cindy Eman, die Aarde en Economie studeerde aan de VU, ging op een lapje grond tegenover haar huis met dit idee aan de slag. Het is niet bepaald gemakkelijk op het gortdroge en stenige Curaçao groenten te kweken, maar het voordeel van de warme tropen is dat alles snel groeit. Al na enkele weken kon ze van de oogst de eerste voedselpakketten samenstellen voor buurtbewoners.

De tuin bleek een blijvertje. In de wijk liggen nu drie van deze Hòfi di Ser’i Otrobanda, tuintjes van de berg van Otrobanda. Een deel van de opbrengst gaat naar mensen die het hard nodig hebben. De rest wordt verkocht. Daarvoor heeft een andere buurtbewoner, Tamara da Graça, een houten prefabhuisje als winkel bedacht. “Nog voor het einde van het jaar gaan we daar groente en buurtproducten verkopen. De buurt krijgt korting, anderen betalen de normale prijs. Zo hopen we dat het project zichzelf kan bedruipen.”

‘Van de opbrengst van de vrijwilligersdag betalen we de waterrekening’

Eman krijgt niet alleen steun van de buurtvereniging, ook het Cura­çaose ministerie van gezondheid, milieu en natuur en diverse bedrijven omarmden dit plan. Met die hulp kunnen twee werkloze buurtjongeren worden betaald voor de verzorging van de tuintjes. Voor grote klussen organiseert Eman eens per maand een vrijwilligersdag voor de buurt. “Die dagen worden steeds beter bezocht door buurtbewoners die in de tuinen komen helpen. We verkopen op die dag ook door ons gekweekte plantjes en zaadjes, compost en biologische bestrijdingsmiddelen. Van de opbrengst betalen we de waterrekening.”

Sinds kort ligt op een leegstaand perceel naast Emans huis een tuin op basis van het hydroponics-systeem: de planten hier groeien in water met meststoffen. Eman: “De twee verzorgers van de tuinen hebben hiervoor een cursus gevolgd. De pomp die het water rondpompt draait op zonne-energie, een primeur voor Curaçao. Meer dan vijftig huishoudens eten van de oogst.”

Waarom ze dit initiatief zo enthousiast steunde? “Het is mijn ambitie mensen gezonder te laten leven en eten. Het is fijn als mensen meer en beter voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen.” Dat probeert ze mede te bereiken door zogeheten vierkantemetertuintjes. Ongeveer 25 buurtbewoners hebben sinds mei dit jaar een met groenteplanten gevulde bak van een vierkante meter op hun erf staan. Eman: “Belangstellenden moesten eerst een cursus volgen en betaalden een kleine vergoeding, zodat we zeker wisten dat ze er echt iets mee gingen doen.”

Foto’s van mooie oogsten

De bladgroenten, komkommers en radijsjes konden als eerste worden geoogst, gevolgd door de tomaten en de aubergines. Onlangs maakte Eman nog een rondje langs de minituintjes om advies over biologische bestrijding te geven. “Ik ben superenthousiast als ik zie wat het is geworden en hoeveel energie iedereen in de tuintjes steekt. Er komen ook foto’s van mooie oogsten langs in de Hòfi-app. Mensen leren dat het niet vanzelfsprekend is iets te verbouwen, het kost tijd en geduld en aandacht. Dus ook al is de komkommer krom, hij gaat er toch lekker in.”

Ze wil graag dat de Hòfi di Ser’i Otrobanda een sociale onderneming wordt. Dat de buurtbewoners die er werken er een inkomen aan overhouden, en dat de buurt op loopafstand goedkope en gezonde spullen kan halen die in de wijk zijn gekweekt of gemaakt van de oogst.

Siroop van kruiden uit de hoteltuin

Nu al krijgen toeristen op het terras van het Bariohotel (buurthotel) om de hoek soms een cocktail met siroop getrokken van kruiden uit de eigen hoteltuin. Want ook het Bariohotel doet mee. Eman: “Onze personeelsleden komen vrijwel uitsluitend uit de buurt en ze zorgen ontzettend goed voor hun tuintjes.”

Er is inmiddels een wachtlijst voor een volgende ronde vierkantemetertuintjes. Mensen die het bij de buren zagen groeien en bloeien, willen er nu ook een. “Omdat we de tuintjes nog steeds voor een laag bedrag willen aanbieden, hebben we wel fondsen nodig om de kosten van de bakken met inhoud te dekken”, zegt Eman.

Ze is nog lang niet klaar met de volkstuinen voor de buurt. Zo komt er binnenkort, tegenover het winkeltje, een kindertuin: een project van Tamara waarvan Eman de uitvoering doet. Eman: “Het leuke is dat het niet uitmaakt hoe klein je ruimte is. Je kunt overal, echt overal je eigen voedsel verbouwen.”

Lees ook:

Alle verhalen, achtergronden en filmpjes over de Duurzame 100 van 2021 zijn hier te vinden. 

Zo wordt kaal en dor Bonaire weer groen

Volgend jaar hoopt Johan van Blerk zijn Tera Barra Natuurpark open te stellen. Dan kunnen schoolklassen, Bonairianen en toeristen met eigen ogen zien hoe de natuur van Bonaire er zou moeten uitzien.