Curaçao kiest een nieuwe regering: ‘We moeten verder met Nederland’

Het zit goed in de verf, het monument op de Fokkerweg. In 1955 kwam koningin Juliana het op Curaçao onthullen. ‘De Antillen’ waren immers lid van de familie die het koninkrijk moest zijn. Samen met Nederland. Zoals haar moeder Wilhelmina zei: ‘Vertrouwend op eigen kracht, doch met de wil elkander bij te staan.’

Die tekst, onder aan het Autonomiemonument, is vele jaren later nog altijd te lezen. De Rijkseenheidboulevard vlakbij loopt nu uit op de Emancipatieboulevard, maar over ‘familie’ en over ‘Nederland’ gaat het op het inmiddels autonome Caribische eiland nog opvallend vaak. Ook bij de verkiezingen van 19 maart.

MFK

Hij heeft het allemaal meegemaakt, Eithen Baloriano. De grijze maar montere 73-jarige maakt zijn dagelijkse wandeling door de wijk Saliña, die langs het monument voert, en langs vlaggen en borden van politieke partijen. 

‘Ik ben er nog niet uit,’ zegt hij. Een zwevende kiezer dus. ‘Ha, noem je dat zo? Vier jaar geleden stemde ik MFK. Want ja, Gerrit Schotte, de eerste partijleider, die kende ik nog uit de Penstraat, van lang geleden. Mijn vader en zijn vader waren goede kennissen.’

Hij wijst achter zich. ‘Daarboven kom ik vandaan. Seru di kaka noemden wij het vroeger, Schijtberg. De mensen daar hadden geen geld voor een eigen toilet, maar we moesten toch wat. Weet u dat Charles Cooper er woonde?’

De politicus dus, ook lid van MFK, nu de grootste oppositiepartij. ‘Ja, die. Vroeger groette hij me altijd. Nu is het een belangrijke meneer, vindt hij tenminste zelf. Maar straks kom ik hem misschien wel op Berg Altena tegen, snapt u?’ Baloriano zegt het met pretogen. Hij heeft lang op het kerkhof van Berg Altena gewerkt, de boel er een beetje schoongehouden. Hij weet welk lot ons uiteindelijk allemaal treft.

Dat MFK-leider Schotte later wegens corruptie in de gevangenis belandde, heeft Baloriano hem vergeven. ‘We maken allemaal fouten. MFK is nu ook een andere partij, met een andere leider. En niet meer zo fel anti-Nederland als eerst. Dat is goed, want we zullen Nederland de komende tijd nodig hebben om onze economie weer beter te maken.’

Nederlandse samenwerking

Dat laatste vindt ook de huidige regeringspartij PAR van premier Eugene Rhuggenaath. Het partijkantoor staat op amper honderd meter van het monument. Rhuggenaath was, in eigen woorden, de opperbevelhebber bij de strijd tegen covid en zo ook de belangrijkste man om met Nederland te onderhandelen over begrotingssteun en geld voor structurele hervormingen in de economie, de overheid, het onderwijs en de gezondheidszorg. Een koppijndossier, voor alle betrokkenen.

Inmiddels menen de meeste politieke partijen dat Curaçao niet zonder Nederland kan. Maar hoe de samenwerking precies moet, daarover verschillen de meningen. De huidige regering schoof steeds dichter naar Nederland toe. 

Een nieuwe partij, Kumun, wil zelfs onderdeel van Nederland zijn. Maar MFK en andere partijen zien Den Haag te veel als pottenkijker en betweter. Een recente peiling geeft dergelijke partijen een meerderheid van de stemmen. Nederland moet financieel helpen, vinden zij, maar niet zijn wil opleggen.

Uit het PAR-kantoor stapt een vrouw naar buiten. Vast een Rhuggenaath-stemmer. ‘Hoezo?’ vraagt Claudette Sambo, ‘ik ging er alleen maar even mijn oom begroeten!’ De 54-jarige Sambo, parttime-medewerker in een verslavingskliniek, zweeft als kiezer eveneens, en flink ook: ‘Tussen PAR en MFK’, twee partijen die elkaar uitsluiten. Maar één ding weet zij zeker: ‘Bij PAR zijn ze wat hoger opgeleid.’ Ze lacht. ‘Die hebben vorig jaar zo vaak met Nederlandse ministers en andere chique lui aan de onderhandelingstafel gezeten. Wel een voordeel. Want we moeten verder met Nederland.’

Bij het kantoor van MFK, in een straat parallel aan de Fokkerweg, hangt de vorige leider nog op veel foto’s aan de buitenmuur. Gerrit Schotte ging het gevang in, kwam weer vrij en blijkt nu in de Heer te zijn. Onlangs liet hij zich door een evangelische kerk in de Caribische Zee dopen, een dramatisch gebaar dat niet elke Curaçoënaar overtuigde. Zijn partij is ondertussen in handen van Gilmar ‘Pik’ Pisas.

De 21-jarige Roylison Ong-A-Kwie denkt dat hij op hem gaat stemmen. ‘Dat doen mijn vader en mijn oom ook.’ De jongeman draagt een honkbalpet van het bedrijfje Qualité Wash. Heel slim: met een eigen mini-minibus, met waterbak en poetsapparatuur, komen hij en zijn maat persoonlijk bij de autobezitter langs. En hebben ze een fatsoenlijke baan. ‘Voor mij is het belangrijk dat de partijen aandacht hebben voor jongeren.’ Hun werkloosheid staat op een schrikbarende 40 procent. ‘Want je weet wat jongeren zonder werk op een gegeven moment gaan doen? Die gaan stelen. En dan komt iedereen in de problemen. Nederland zal ons hierbij moeten helpen. Want zelf hebben we het te vaak verpest.’

Protest

Twee straten verderop in de wijk Saliña is de 28-jarige Mitchel Koeiman, een man met het haar in een vlotte knot, het hiermee eens. Koeiman is in de straat voor een protestvergadering van de mensen die een trùk’i pan runnen, een foodtruck. Door corona, vinden ze, mogen zij te weinig open zijn. ‘Het virus slaapt nooit, ‘s nachts niet, maar overdag toch ook niet? De regering die we nu hebben snapt er niks van.’

De bijeenkomst vindt plaats vlakbij het kleurig beschilderde kantoor van Vishon, een nieuwe en vooruitstrevende partij, met een uitgekiende mediacampagne. Iets voor Koeiman? ‘Nee, ik denk het niet. Ik kies MFK. Of KEM.’ Vishon is een partij die ook samenwerking met Nederland voorstaat. ‘Is dat zo? Oké, ik vind wel dat dat moet. Weet je, Nederland is het probleem niet. Wij zijn zelf het probleem.’