Europese Unie sluit militaire actie tegen Venezolaanse president Maduro uit
Het mogelijk afzetten van president Maduro van Venezuela met militaire middelen is voor de Europese Unie (EU) geen optie. Dat heeft een woordvoerder van Federica Mogherini, hoge vertegenwoordiger voor het buitenland- en defensiebeleid van de EU, maandag gezegd.
De eerder aangekondigde ‘humanitaire hub’, die Nederland op dit moment op Curaçao inricht op verzoek van de Verenigde Staten, gaat dan ook gepaard met een verdrag tussen Nederland en Amerika dat van daaruit geen militaire acties zullen plaatsvinden. Het is een zuiver civiele operatie. Zo wordt de ongerustheid op Curaçao voor een militair conflict weggenomen.
De ministerraad van het autonome land binnen het koninkrijk heeft inmiddels met de hub ingestemd. Afgesproken is dat Nederland en Curaçao nauw samenwerken. Het kwetsbare Curaçao wil geen partij zijn in het conflict met Maduro. Ook met Aruba en Bonaire, de andere Caribische eilanden voor de kust van Venezuela, is intensief contact.
Nederland heeft parlementsvoorzitter Juan Guaidó erkend als enige democratische vertegenwoordiger van Venezuela, sinds hij zichzelf op 23 januari uitriep tot interim-president. Hij moet de gelegenheid krijgen nieuwe verkiezingen uit te schrijven. De verkiezingen waarmee Maduro in mei 2018 zijn presidentschap voor zes jaar verlengde, zijn volgens Amerika en de EU onregelmatig verlopen.
Intussen escaleert de situatie in het land steeds verder. De grenzen zijn dicht, hulp wordt niet toegelaten. Naast de naar schatting 3,4 miljoen Venezolanen die het land zijn ontvlucht, zijn 3,6 miljoen inwoners binnen het eigen land op drift. Zij zijn in humanitaire termen ‘intern ontheemd’. Tussen de 12 en 20 miljoen Venezolanen lijden honger. Voedselhulp is dringend nodig, net als veilig drinkwater en medicijnen. Vooral voor kinderen is de situatie nijpend.
Maduro
Nederland heeft op dit moment drie noodhulpcoördinatoren op Curaçao. De hub is nog niet gevuld met hulpgoederen. Die komen naar verwachting later in de week aan. Intussen wordt aan de logistiek gewerkt, zodat hulpgoederen zo snel mogelijk naar Venezuela kunnen als Maduro daarvoor toestemming geeft. Hij vertegenwoordigt het heersende gezag, ook al erkent Nederland hem niet langer. Zonder zijn instemming kan geen actie worden ondernomen.
Afgelopen weekend probeerde de oppositie hulpgoederen vanuit buurland Colombia de grens met Venezuela over te krijgen. Het leidde tot veldslagen met de ordetroepen van Maduro. Vrachtwagens met voedsel en medicijnen gingen in vlammen op. De pogingen mislukten.
In Europees verband wordt met een internationale contactgroep geprobeerd tot een politieke oplossing te komen. Guaidó is maandag voor overleg in Colombia. Hij voert daar onder meer overleg met de Amerikaanse vicepresident Mike Pence en met vertegenwoordigers van andere Midden- en Zuid-Amerikaanse landen. Anders dan de EU lijken de Amerikanen een militaire interventie niet op voorhand uit te sluiten.
Ideale doorvoerhaven
Mocht Maduro de grenzen op enig moment wel openstellen voor hulp, dan is Curaçao vanwege zijn geografische ligging de ideale doorvoerhaven voor humanitaire hulp. Dan zullen ook de Verenigde Naties en het Rode Kruis een zichtbare rol krijgen. Zij blijven nu onder de radar, omdat Maduro ook deze organisaties het werken onmogelijk probeert te maken.
Nagekomen bericht (26 februari): Het Rode Kruis laat weten dat ook als de grenzen van Venezuela opengaan de rol van de organisatie niet zal veranderen.
Crisis in Venezuela
Vorige week sloot Venezuela de grens met Nederlandse koninkrijksdelen in het Caribisch gebied voor ‘onbepaalde tijd’. Scheep- en luchtverkeer tussen Venezuela en de eilanden Aruba, Curaçao en Bonaire kwam stil te liggen.
Venezuela houdt ook Amerikaanse noodhulp tegen. President Trump heeft het leger van Venezuela opgeroepen de noodhulp voor de bevolking niet langer te blokkeren.
‘Vandaag gaan we Venezuela bevrijden’, klonk het dit weekeinde ’s ochtends nog optimistisch uit de megafoon. Duizenden Venezolanen proberen humanitaire hulp vanuit Colombia de grens over te krijgen. Het liep uit op een veldslag met de ordetroepen van Maduro.
Nicolás Maduro is niet van plan op te stappen: ‘Ik ben niet bang’.
De crisis in Venezuela wordt steeds nijpender, met dagelijks rellen en demonstraties waarbij ook doden vallen. Twee kampen met ieder een eigen president, de regering van Nicolás Maduro en de oppositie onder leiding van Juan Guaidó, staan lijnrecht tegenover elkaar. Terwijl de bevolking gebukt gaat onder honger en schaarste, is een uitweg nog niet in zicht.
Lees ook dit interview van onze correspondent Marjolein van de Water met Juan Guaidó. Hij is blij dat Nederland en tien andere Europese landen hem erkennen als president van Venezuela. Guaidó hoopt dat dictator Maduro op vreedzame wijze zal vertrekken, ‘maar hij lijkt heel ver verwijderd van de realiteit. En dat baart me grote zorgen’.