‘Onfatsoenlijk’: Curaçao en Sint Maarten hekelen voorwaarden Nederlandse coronahulp
Curaçao en Sint Maarten zijn kwaad over de strenge voorwaarden die Nederland stelt aan miljoenenhulp om de economische gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Een besluit over die hulp, dat vrijdag zou vallen, is uitgesteld. Aruba, ook een autonoom land binnen het koninkrijk, is wel akkoord.
Door het sluiten van de grenzen en het wegvallen van het toerisme zijn de Caribische rijksdelen in grote problemen gekomen. De eilanden kennen nauwelijks financiële reserves. De enige manier waarop zij aan extra geld kunnen komen, is door zachte leningen uit Nederland. Maar Den Haag eist structurele hervormingen.
Na afloop van de bijeenkomst van de Rijksministerraad (RMR) liet staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties weten ‘concrete maatregelen’ te eisen ‘rond salarissen van politici, ambtenaren en bestuurders van overheidsbedrijven’. Want mede hierdoor hebben de autonome eilanden de afgelopen jaren hun budgetten nooit op orde gekregen.
Nederland wil de komende zes weken, zo blijkt uit een brief van Knops die via de NOS is uitgelekt, de hulp van in totaal 370 miljoen euro pas geven als onder anderen ministers en volksvertegenwoordigers een kwart van hun pakket aan salarisvoorwaarden inleveren. Voor ambtenaren en bestuurders geldt 12,5 procent.
Zaterdag liet Aruba weten de voorwaarden te aanvaarden. Het Benedenwindse eiland kan de komende zes weken rekenen op 58 miljoen euro. Het betreft een renteloze lening, waarvan over twee jaar de terugbetaling begint. Begin juli moet in de RMR het hulpbesluit vallen voor de tweede helft van 2020. Knops zei eerder dat het hierbij mogelijk om meer dan een miljard gaat.
Slikken of stikken
De premier van Sint Maarten, Silveria Jacobs, betitelt de Nederlandse voorwaarden als ‘een onfatsoenlijk voorstel’ en ‘slikken of stikken’. Volgens haar worden de eilanden gedwongen in te stemmen met zaken waarvan niemand weet hoe die zullen uitpakken.
Sint Maarten kwam eerder met Nederland in botsing over de voorwaarden aan de schenking van 550 miljoen euro voor de wederopbouw na de orkaan Irma, in september 2017. Het eiland kent sinds dit weekeinde nog grotere politieke spanningen, nu de nog altijd machtige en populaire ex-politicus en zakenman Theo Heyliger is veroordeeld tot vijf jaar cel, vanwege zijn aandeel in een corruptiezaak in de bouwsector.
Op Curaçao verkeert de regering van premier Rhuggenaath in een spagaat. De regering weet dat het heel hard geld nodig heeft en alleen bij Nederland terecht kan. Tegelijkertijd wil Rhuggenaath de autonomie van zijn kwetsbare eiland redden en ‘sociaal-economisch en financieel onafhankelijk’ van Den Haag worden.
Curaçao, zo meent de premier, heeft al op allerlei manieren laten zien dat het de problemen in bijvoorbeeld de overheid aanpakt en flink bezuinigt. Nederland is hiervan weinig onder de indruk, zo is de afgelopen weken op allerlei manieren duidelijk gemaakt. Toekomstige hulp is ‘afhankelijk van afspraken en resultaten’, meldt Knops.
Juist nu de coronacrisis de eilanden economisch de keel dichtknijpt, ziet Nederland de kans om een einde te maken aan de structurele misstanden die de afgelopen tien autonome jaren nauwelijks zijn aangepakt. Den Haag wijst er daarbij op dat een dergelijke rigoureuze aanpak juist in het voordeel van de eilanden zelf is.
De eilandbevolkingen lijken dit in meerderheid net zo te zien. Maar de politieke en bestuurlijke elite die Knops nu tot de orde hoopt te roepen, heeft in het verleden vaker bewezen in te stemmen met voorwaarden, en toch een eigen uitweg te vinden.
Versoepelde lockdown op Curaçao: het voelt als Nieuwjaar, mensen willen vuurwerk afsteken
Curaçao versoepelde vorige week zijn lockdown. Wellicht door de strenge maatregelen telt het eiland bijna geen besmettingen, zei correspondent Kees Broere vanaf Curaçao.