Crisis in Venezuela: hoe de onrust ontstond en het conflict volledig dreigt te escaleren
De crisis in Venezuela wordt steeds nijpender, met dagelijks rellen, demonstraties en veldslagen. Twee kampen met ieder een eigen president, de regering van Nicolás Maduro en de oppositie onder leiding van Juan Guaidó, staan lijnrecht tegenover elkaar. Terwijl de bevolking gebukt gaat onder honger en schaarste, dreigt het conflict volledig te escaleren.
Na de socialistische revolutie in Venezuela kreeg Hugo Chávez de macht in handen. Hij regeerde het land tot zijn dood, waarna Nicolás Maduro het van hem overnam. Vrij snel na zijn aantreden werd het onrustig in het land. Venezuela zat al in een economische crisis en die is onder Maduro alleen maar dieper geworden.
Terwijl Maduro zich in de jaren steeds meer heeft ontpopt als dictator, is de maatschappij inmiddels totaal ontwricht door zijn falende beleid. Er heerst wijdverspreide honger, er is grote schaarste aan vrijwel alles en in 2018 bedroeg de inflatie maar liefst 2 miljoen procent. Steeds meer Venezolanen kiezen ervoor om het land te ontvluchten. De stroom vluchtelingen uit Venezuela zorgt in veel buurlanden voor problemen. Ook Curaçao – dat maar 75 kilometer van de kust van Venezuela ligt – heeft hiermee te maken.
Sinds begin dit jaar heeft de oppositie tegen Maduro zich verzameld rond de 35-jarige parlementsvoorzitter Juan Guaidó. Sinds hij zichzelf uitriep tot interim-president, krijgt hij steeds meer steun uit de internationale gemeenschap. Het kwam als een grote verrassing toen de Amerikaanse president Donald Trump hem erkende als de rechtmatige president van Venezuela. Sindsdien steunen veel andere landen Guaidó ook, waaronder Nederland en andere EU-landen.
Toch peinst Maduro er niet over om af te treden, terwijl hij zijn aanhang snel aan het verliezen is. Daardoor groeit de angst dat het politieke conflict zal uitmonden in oorlog. Een groep landen, waaronder Nederland, probeerde nog een vreedzame politieke oplossing te vinden voor het conflict, maar vergeefs. Een groep van vier Europarlementariërs, onder wie de Nederlandse Esther de Lange (CDA), werd zelfs op het vliegveld van Caracas tegengehouden en op de eerste vlucht terug naar Madrid gezet.
Inmiddels raakt Venezuela steeds verder geïsoleerd: na zich af te sluiten van Aruba, Bonaire en Curaçao, heeft Maduro ook de grens met Brazilië gesloten. Hierdoor is de Tienditasbrug tussen Colombia en Venezuela het middelpunt geworden in de strijd om humanitaire hulp. Aan de Colombiaanse kant is het nog vredig, maar aan de Venezolaanse grens vallen er doden.
Hoe uitzichtloos de situatie ook lijkt, de betogers geven ook na de veldslag niet op: ‘Maduro zal vallen.’ Of dat daadwerkelijk zal gebeuren en wat daarvoor nodig is, moet nog blijken. Om de situatie niet te laten escaleren tot Syrische proporties, is snel ingrijpen geboden, betoogt journalist Bart Schut. Maar voorlopig kunnen de Guaidó-aanhangers alleen rekenen op humanitaire hulp: de Europese Unie sluit militaire actie tegen Venezolaanse president Maduro uit.