‘Om Maduro weg te krijgen heb je een nog grotere klootzak nodig: dat is Trump’

Het vaderland van José Antonio Colina is gereduceerd tot een eettentje bij een benzinepomp in Doral, een voorstad van Miami, waar de dominostenen tikken en zangeres Soledad Bravo uit de luidsprekers klinkt. Aan een formica tafeltje wacht hij, omringd door zwart-witfoto’s en zes tv-schermen met het laatste latino nieuws, op het moment dat hij kan terugkeren uit ballingschap om zijn moeder eindelijk weer te omhelzen en daarna eventueel president te worden.

‘We hebben tot eind december om Maduro weg te krijgen, denk ik’, zegt Colina, een voormalig militair die zestien jaar geleden uit Venezuela naar Amerika vluchtte en nu zijn land probeert terug te krijgen vanuit dit geel-blauw-rood geverfde hart van de expat-gemeenschap. ‘Als het dan niet gebeurd is, is de kans verkeken. Dan zit hij er nog veertig jaar.’

Op de tv’s is deze dinsdag te zien hoe Juan Guaidó, de zelfbenoemde interim-president, te midden van opgetogen mensenmassa’s terugkeert in de Venezolaanse hoofdstad Caracas. Zijn operatie om met humanitaire hulp aan de grenzen een doorbraak te forceren is de afgelopen weken mislukt, nadat hij er eerder niet in was geslaagd de militairen aan zijn kant te krijgen. Nu roept hij op tot een staking van overheidspersoneel, in een nieuwe poging de massa’s de straat op te krijgen.

‘De mensen geloven nog steeds in hem’, zegt Colina. ‘En ook voor mij is hij een leider, maar hij heeft steun nodig. Er moet nu snel iets gebeuren, op een gegeven moment worden de mensen moe.’

En steun, die moet ook uit Amerika komen. Colina, oprichter en voorzitter van de ballingenorganisatie Veppex, heeft jaren gepleit en gelobbyd voor strengere sancties en een olieboycot. Na alle stapjes van Bush en Obama heeft de regering-Trump de afgelopen maanden de druk stevig verhoogd, ziet Colina tot zijn genoegen. Maar op zijn verlanglijst prijkt nog steeds een militaire interventie. ‘Misschien is het nog niet het juiste moment, misschien wachten de Amerikanen tot de mensen nog wanhopiger worden. Maar ik denk dat het onvermijdelijk is. 80 procent van de Venezolanen wil een interventie.’

‘Ze mogen een atoombom laten vallen op Caracas’, zegt Carlos Pereira, een voormalige komiek en buikspreker die ook aan het tafeltje is aangeschoven. ‘We zullen offers moeten brengen. Mijn vader en broer wonen er nog, maar als ze moeten sterven om Maduro weg te krijgen, dan zeg ik: doe het. Doe het! Ik ben zo klaar met Maduro. En de mensen ook. Het maakt hun niet uit wat de consequenties zijn.’

En als iemand dat kan doen is het Trump, zegt Pereira, een Democraat die een paar jaar geleden nog een gooi deed naar een zetel in het parlement van Florida. ‘Maduro is een echte klootzak. Je kunt zo iemand niet wegkrijgen met diplomaten of professionals. Obama en Biden waren te academisch, te voorzichtig. Om een klootzak weg te krijgen heb je een grotere klootzak nodig. Iemand die nog gekker is dan Maduro.’

‘Ik ben geen fan van Trump’, zegt Colina. ‘Maar op dit moment kunnen we hem goed gebruiken.’

Broodje Guaidó: bakbanaan met ham 

Het is een geluid dat breed wordt gedeeld in El Arepazo, een restaurant waar de arepa’s (Venezolaanse broodjes) en flesjes malta (non-alcoholisch caramelbier) via een doorgeefluik naar een buitenplaatsje onder de palmbomen stromen, waar de mannen hangen bij een standbeeld van de Venezolaanse vrijheidsstrijder Simón Bolívar, en waar zelfs een speciaal broodje Guaidó wordt verkocht, een onwaarschijnlijke combinatie van gekookte ham, gehakt, bakbanaan en Reina Pepiada, een naar een Venezolaanse schoonheidskoningin genoemd avocadoprutje.

Doralzuela, wordt deze stad met zijn tienduizenden Venezolanen ook wel genoemd. Rond El Arepazo zitten nog meer Venezolaanse restaurants, Venezolaanse bakkers, gespecialiseerde Venezolaanse supermarkten en het lokale Venezolaanse televisiestation EV-tv. Net als de Cubanen voor hen zijn de Venezolanen een belangrijke politieke factor aan het worden in Florida, een staat waar de verkiezingen altijd met een verschil van hooguit een paar duizend stemmen worden beslist.

Vandaar dat Donald Trump hiernaartoe kwam voor een verkiezingsrally, twee weken geleden, en zich na voorbereidend werk van senator Marco Rubio en vicepresident Mike Pence opwierp als redder van de Venezolanen. Trump legt voortdurend een verband tussen het socialisme van Maduro en het socialisme van linkse Democraten als Bernie Sanders en Alexandria Ocasio-Cortez, dat hij als een soort doemscenario voor de Verenigde Staten probeert te schetsen.

Pereiro ziet die electorale tactiek knarsetandend aan. ‘Europeanen weten dat Sanders met socialisme gewoon sociaal-democratie bedoelt, maar hier in Amerika snappen ze dat niet’, zegt hij. ‘Van die verwarring maken de Republikeinen handig gebruik.’

Helemaal onhandig vindt hij het dat Sanders en Ocasio-Cortez zich niet hard genoeg uitlaten over het Maduro-regime. ‘Die linkse Democraten moeten verdomme hun mond houden over Venezuela’, zegt hij. ‘De kiezers snappen het gewoon niet. Het is slecht voor de electorale doelen van de partij.’

‘Bernie Sanders steunt Maduro’, zegt Colina.

‘Zie je? Daar heb je het al’, zegt Pereira. ‘Daar klopt niets van, maar Colina hier denkt zoals heel veel mensen denken. Daarom zeg ik: ze moeten hun mond houden, die linkse Democraten.’

Hoe lief heeft Trump de Venezolanen werkelijk?

Intussen betekent de harde retoriek van Trump jegens Maduro niet dat hij de Venezolanen zelf in het hart heeft gesloten. ‘Wij staan achter het Venezolaanse volk in hun edele zoektocht naar vrijheid’, zei de president in zijn State of the Union. Maar bijna de helft van de asielaanvragen (28 duizend vorig jaar) wordt afgewezen. Het aantal Venezolanen dat een tijdelijk visum krijgt om de VS binnen te komen is gedaald van 237 duizend naar nog geen 29 duizend. In 2018 werden 336 Venezolanen uitgezet.

‘Ik zei toch dat hij een klootzak is?’, zegt Pereiro. Dan, met Trump-intonatie: ‘I lóve the Venezuelans. That’s why I deport them.’