Foto: regeringscommissaris Marnix van Rij bij de stembus

ORANJESTAD – Sint-Eustatius kan met de nieuw gekozen eilandsraad voor het eerst in twee jaar na Nederlands ingrijpen, weer invloed hebben op bestuurlijke beslissingen op het eiland. Maar de reikwijdte is wel beperkt door de herstelwet. Want anders duurt het nog langer voordat de Statianen weer zichzelf kunnen besturen, volgens het BES-model zoals nu op Bonaire en Saba.

Regeringscommissaris Marnix van Rij is positief: “Ik denk zelf dat het mogelijk moet zijn om voor de in de wet genoemde einddatum (september 2023) terug te zijn bij de normale omstandigheden. Als wij, dus eilandsraad en regeringscommissaris samenwerken en bewijzen dat we de herstelwet succesvol uitvoeren.”

Hij hoopt in ieder geval dat Sint-Eustatius in maart 2023 al klaar is om net als de andere BES-eilanden Bonaire en Saba weer normale verkiezingen te kunnen houden. “Het zou natuurlijk heel mooi zijn als we dan in de situatie zijn van eilandsraad, gedeputeerden en gezaghebber. Want dan loop je weer mee in het reguliere schema van de verkiezingen van de BES-eilanden.”

De in juli door het Nederlandse parlement aangenomen wet herstel voorzieningen Sint-Eustatius bepaalt wat er op het eiland moet gebeuren (12 criteria) voordat Sint-Eustatius weer het zelfbestuur terugkrijgt van Nederland. De voorwaarden voor de eerste fase zijn nu voldaan, vandaar het uitschrijven van de verkiezingen voor de eilandsraad.

Die kan dus weer het door Nederland aangestelde bestuur (regeringscommissaris) controleren en ook invloed uitoefenen. Maar de raadsleden zijn daarbij wel gebonden aan de criteria en doelen van die wet. Als die niet uitgevoerd worden, dan duurt het nog langer voordat het eiland weer een eigen bestuur krijgt.

Van Rij mikt op samenwerking en consensus met de nieuw gekozen eilandsraad: “Samenwerken betekent dus ook dat ieder zijn eigen verantwoordelijkheid neemt. Maar dat je uiteindelijk wel op consensus gericht bent. Want anders, als er vertraging komt, om wat voor reden dan ook – daar ga ik niet vanuit en in ieder geval dat is niet onze instelling- ja dan is de wet ook heel duidelijk: als je je doelen niet realiseert, ga je ook niet naar de volgende fase.”

‘ Samenwerking en consensus met nieuw gekozen eilandsraad’

Het eerste wat hij wil bereiken met de nieuwe eilandsraad is om een gezamenlijk plan met een tijdpad te maken. “Ook waar je dat plan dus op afmeet, want in wezen moeten we de wet uitvoeren, zodat deze beëindigd kan worden. Want dan heb je weer volle democratie.”

Van Rij is er niet mee eens dat de nieuwe eilandsraad straks alleen over de details kan meepraten, omdat die herstelwet dicteert.

“De eilandsraad heeft wel degelijk veel te zeggen vanaf dag 1. Dus het wordt gewoon een hele mooie boeiende tijd voor de toekomst van Statia. Want er wordt natuurlijk ontzettend veel in het eiland geïnvesteerd.”

Marnix van Rij over de nieuwe eilandsraad

Download de audio hier
.