Rauw Curaçao blijft warm, ondanks de ellende
De zee kabbelt, de gekleurde huizen baden in het zonlicht. Maar zon, zee en strand vormen niet automatisch een droomeiland. In de serie Rauw Curaçao (BNNVARA) op zondag volgt presentator Wensly Francisco op zijn geboorte-eiland zo’n achttien mensen die de touwtjes aan elkaar moeten knopen door de pandemie. De rijmende titel vangt precies de spanning van een open wond in een suikerzoet vakantiegebied.
Daar zit oma Lourdes Sofia voor haar fel beschilderde gevel in de wijk Otrobanda, Willemstad. Een toeristenplaatje. Maar ze is werkloos en probeert haar vier kleinkinderen groot te brengen zonder dat ze naar het internaat moeten. Ook de jongeman die rustig limoenen en avocado’s verkoopt op een tankstation ziet er goed uit: klanten genoeg. Toch is Juny Richardson zijn echte baan kwijt en werkt nu lange dagen om te sparen voor een eigen smoothie-zaak, vertelt hij. Francisco volgt hem naar een feestje waar hij als clown de boel moet opvrolijken. Hij start bij het verkeerde adres, vergeet zijn vouwballonnen (zijn hoofdact) en maakt in zijn clownspak zo’n wezenloze indruk dat je er alleen maar verdrietig van wordt.
Elf jaar geleden werd het eiland zelfstandig onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden, maar het kan niet tegen een stootje en de verhalen in de serie gaan over overleven. Wensly Francisco en regisseur Kees Schaap begonnen er op 1 juli 2020 net na de keiharde lockdown van drie maanden zonder vangnet voor ondernemers. Het toerisme viel weg en de oude, vervuilde olieraffinaderij Isla ging dicht; inmiddels is 52 procent van de 160 duizend inwoners werkloos en kan een derde geen eten kopen maar leeft van bijvoorbeeld voedselbankpakketten.
Warm gevoel en hoop
Toch blijf ik na twee afleveringen (te streamen) met een warm gevoel achter en bespeur hoop. Hoe kan dat? Het is een knap gevolg van een serie waarin de presentator betrokken contact legt met mensen, en op zoek gaat naar veerkracht en samenwerking.
Elke aflevering begint op 1 juli 2020, eindigt in augustus 2021, en heeft een eigen, positieve invalshoek: elkaar helpen, in jezelf geloven, politiek verschil maken, vertrouwen op de toekomst en kansen grijpen. Francisco loopt rond in de rauwe wijk Buena Vista in Willemstad alsof hij er zelf nog woont en raakt gemakkelijk in gesprek. Ja, ook hijzelf raakte als elfjarig jochie in aanraking met de politie, bekent hij lachend aan de jonge activist Lon Mutueel. Het werkloze nietsdoen verleidt de jeugd nu weer tot criminaliteit.
Zelf zocht Francisco zijn heil bij het leger, waarna hij in 2014 met Kees Schaap al de serie Bandidos (VARA) maakte. Nu herkent hij in ex-militair en vrijwillig honkbalcoach Anthony Cijntje zijn dril-sergeant terug. De vaderlijke man werkt overdag in de gevangenis, coacht kinderen in honkbal, discipline en respect, en in de weekenden patrouilleert hij met de vrijwillige politie.
Ze doen het allemaal zelf
Hij is niet de enige die de schouders eronder zet als de overheid het laat afweten. Benjamin Visser ontwikkelt stadstuinen waar mensen zelf hun fruit en groente verbouwen – want waarom niet, als er honger is? De ontslagen Giovanni Abath maakt van zijn hobby met metaal zijn bedrijf door origineel hekwerk te gaan maken. En de getalenteerde voetbalster Riesmarly Tokaay (17) wekt de interesse van Nederlandse scouts en hoopt zo haar familie uit de armoede te helpen.
Ze doen zo hun best. Zelf voedsel verbouwen, kinderzorg, sport, buurtbeveiliging, ze doen het allemaal zelf. Niks doen werd even het nieuwe normaal, zei Francisco, maar deze ondernemingszin is aanstekelijk en kan ons hier ook inspireren.
Vijf keer per week schrijven Renate van der Bas en Maaike Bos columns over televisie.