Aruba wordt begin deze week opgeschud door een een enorme bedrijfsbrand. Complete wijken worden geëvacueerd en vliegverkeer wordt omgeleid. Kan de extreme hitte op het eiland zorgen voor zo’n brand? Of is er meer aan de hand?

Op sociale media komen dinsdag uit verschillende plekken beelden van een enorme rookwolk. Het is zo groot, dat het al snel over het hele eiland te zien is. In de namiddag, als de wind wegvalt, adviseert de politie om complete wijken te evacueren. Het vliegverkeer wordt al omgeleid.

Het gaat om een grote sloperij waar ze onder andere autowrakken uit elkaar halen en het schrootijzer verder verhandelen. Maar liefst tien uur lang zal er bij metaalhandel Daltra nog brand woeden.

Er valt nog iets op. “Het is heet op Aruba ”, merkt Rino Hermans op van het Bureau Rampenbestrijding Aruba. Ze zijn ingeschakeld, omdat er op Aruba een ramp dreigt. “De wind blies niet zoals normaal, richting zee en viel daarna weg. Dat leidde tot het scenario van een perfecte storm.”

De brandweer maakt zich namelijk grote zorgen dat het vuur overslaat op gasbedrijf Arugas en de andere panden die dichtbij liggen.

De brandweer voorkomt met hulp van bedrijven op het nippertje een nog grotere ramp.

Extreme hitte op Aruba
Pas om negen uur ’s avonds is het weer veilig en kunnen omwonenden weer naar hun huis. Na de brand is er vooral blijdschap: de hulpdiensten geven zich een pluim en de samenwerking met het bedrijfsleven wordt bejubeld.  Alleen over de oorzaak wordt niets gezegd, behalve dat het ‘in onderzoek’ is.

In paginagrote advertenties bedankt de eigenaar van een nabijgelegen bedrijf iedereen die heeft voorkomen dat ook zij in rook opgingen. Bij de metaalhandel zelf blijft het opvallend stil. Er wordt nergens een verklaring of interview aan de media gegeven.

Caribisch Netwerk belt daags na de brand en krijgt manager Juan Suarez aan de lijn. “We vermoeden dat door de extreme hitte van de afgelopen dagen er brand in onze sloperij is ontstaan”, zegt hij. “Straling door glas, waardoor schuimrubber in brand vloog en de rest aanstak. Het tijdstip was ongunstig; iedereen was aan het lunchen. Dus toen een medewerker de brand ontdekte was het al zo groot, dat we de brandweer moesten bellen.”

Foto: Sharina Henriquez

In het verleden zijn er al brandjes ontstaan bij extreem warm weer, vertelt Suarez. “Maar zo groot als nu? Nee. Het kwam ook omdat we meer autowrakken dan normaal op de hoop hadden. De prijzen van metaal zijn hoog, dus mensen profiteren ervan en brengen meer schrootafval.”

“Tja, wat kan je tegen de hitte doen? We zagen wel dat de brand snel van de ene hoop afval naar de andere ging. Daarom gaan we meer afscheidingen maken tussen de afvalbergen en ook met onze buren. Ik kan me voorstellen dat die boos zijn.”

“Het smeult nog en met de hoge temperaturen, voordat het helemaal uit is, kunnen we pas over twee weken weer open.”

Wat zeggen de autoriteiten?
Het Bureau Rampenbestrijding Aruba – dat de enorme brand coördineerde – verwijst bij vragen over het onderzoek naar de brandweer. Deze geeft na enige dagen eindelijk antwoord. “Nee, wij doen geen onderzoek naar de oorzaak”, zegt Xavier Werleman, plaatsvervangend hoofd van de preventie-afdeling. “Dat doet de politie.”

De politie geeft opnieuw geen antwoord. Dat doet de overheidsdienst al maandenlang niet als Caribisch Netwerk vragen stelt.

Of de extreme hitte zo’n brand kan veroorzaken, durft de brandweer zelf niet te zeggen. “In het verleden zijn er wel meerdere brandjes geweest bij dit bedrijf. We hebben er ook een aantal keer geblust”, reageert Werleman. “Ze werken met allemaal zeer brandbare stoffen. We moeten nu bekijken of ze al hun vergunningen op orde hebben.”

‘Er was explosiegevaar’
Brandweer Aruba


Het vermoeden is dat er verschillende giftige stoffen zijn vrijgekomen bij de enorme brand. Omwonenden maken zich nog steeds zorgen. Op de dag van de brand zelf werd tegen de pers gezegd dat de brandweer metingen heeft gedaan. Maar de brandweer zelf ontkent dat, bij navraag.

“We konden dat niet doen”, reageert Werleman. “Want de rook ging veel te hoog de lucht in om te meten wat het allemaal was. Maar kijk, het waren autowrakken met daarin olie, brandstoffen, plastic, rubber, metaal. Er was explosiegevaar.”

“Er lagen ook restanten van de olieraffinaderij en wat daarin zit – heb ik begrepen – is heel gevaarlijk. Dat moet allemaal uitgezocht worden.”

De verwoesting een dag na de brand. Foto: 24Ora

De politie en inspectiedienst DTI komen elk jaar controleren of de metaalhandel aan de regels voldoet, verzekert hun manager. Hij zegt dat ze de zaken wel anders gaan aanpakken door meer voorzorgsmaatregelen te nemen.

‘Hulpdiensten helpen niet altijd’
Een paar dagen na de brand zeggen omwonenden nog steeds last te hebben van de brand. “Mijn kinderen klagen over hoofdpijn en hebben twee schooldagen moeten missen”, zegt wijkbewoner Anouk Balentina. Zij protesteert al jaren tegen overlast van afvalverwerking in de buurt.

“Het valt mij op dat de hulpdiensten bij deze brand wel de mensen waarschuwen en evacueren. Terwijl dat niet gebeurt als er elke keer brand is bij de dump van Parkietenbos, hier vlakbij. De brandweer komt dan niet eens.”

De brandweer reageert dat er een afspraak is dat Parkietenbos zelf haar branden blust. “Maar bij grote branden zijn we er en evacueren wij ook”, reageert Werleman.

Balentina voert rechtszaken tegen wat zij noemt ‘de oneerlijke behandeling’. “De autoriteiten kunnen niet zomaar kiezen wanneer ze ons wel beschermen tegen overlast en gevaar, en wanneer niet.”

De metaalhandel ligt in een industriegebied dat grenst aan woonwijken.