Wereld Natuur Fonds: Leg riool aan op de Cariben, anders is het herstelplan van Schouten zinloos

Schouten wil 7 miljoen extra uittrekken om natuur en milieu van Caribisch Nederland op te vijzelen. De situatie op en rond de eilanden is vrij slecht. De Tweede Kamer had minister Schouten gevraagd om een reddingsplan voor het rif, omdat de kwaliteit hard terugloopt. Zonder ingrijpen takelt het bijzondere koraal in de Cariben verder af. Ook op de eilanden zelf holt de natuur achteruit, onder meer doordat met name op Bonaire en Sint-Eustatius duizenden loslopende geiten en ezels alles kaal vreten.

In een overheidsrapport werd de toestand van de ecosystemen en de soorten planten en dieren op de eilanden vorig jaar beoordeeld als ‘matig tot zeer ongunstig’. Caribisch Nederland voldoet bij lange na niet aan de doelen van het VN-verdrag voor behoud van biodiversiteit, dat Nederland tien jaar geleden heeft getekend. Maandag 22 juni debatteert Tweede Kamer over het natuur- en milieubeleidsplan voor Caribisch Nederland.

‘Koraal verkeert in slechte staat’

Het WNF vindt het plan onvoldoende. “Er is veel meer nodig dan die 7 miljoen”, zegt directeur Kirsten Schuijt. “Het koraal verkeert in slechte staat. Als er niet tijdig wordt ingegrepen raakt het rif binnen vijf tot tien jaar in verval.”

Volgens Schuijt zijn de maatregelen die minister Schouten wil nemen betrekkelijk zinloos als de afvalwaterzuivering op de eilanden niet op orde is. Bonaire heeft een beperkte zuiveringsinstallatie, alleen de huizen in Kralendijk langs de kust zijn aangesloten. Op de rest van het eiland hebben bewoners beer- en zinkputten. Saba en Sint-Eustatius hebben geen riolering. Ook regenwater spoelt op de drie eilanden vrijwel direct in zee, waardoor ook de toplaag van de bodem, inclusief de poep van geiten en ezels, in de oceaan terechtkomen.

Volgens het WNF moet de afvalwaterzuivering op de drie eilanden op hetzelfde niveau worden gebracht als in de gemeenten van Europees Nederland. “Het is bizar dat geen van de eilanden een functioneel afvalwatersysteem heeft”, aldus Schuijt. “Op Bonaire is maar 10 procent aangesloten. Afvalwater verdwijnt in de bodem en spoelt direct naar de oceaan. Met rampzalige gevolgen voor het koraal.”

Geen geld voor rioolwaterzuivering

Schouten antwoordde woensdag op Kamervragen van D66 dat zij niet van plan is meer geld uit te trekken voor natuurherstel op de eilanden. Pas na 2025 wil zij verder kijken. Het geld dat nu vrijkomt, is niet bedoeld voor rioolwaterzuivering, aldus de minister. “Dit is bestemd voor de eerste fase van het herstelplan dat gericht is op meest urgente problemen en meest veelbelovende resultaten voor herstel van het koraal.”

Volgens Edison Rijna, gezaghebber op Bonaire, is de situatie op zijn eiland minder somber dan het WNF stelt. “Wij hebben in Kralendijk een rioolsysteem, wij doen ons best.” Maar elders op het eiland kan afvalwater via poreus gesteente in zee spoelen, erkent hij. “Daarbij speelt mee dat oude systemen van dammen om regenwater op het eiland vast te houden niet meer functioneren. Daar valt voor Bonaire nog veel winst te halen.”

Lees ook:

Zestien miljoen voor natuurherstel Bonaire, Saba en Sint-Eustatius

Nederland investeert in behoud van de soortenrijkdom in Caribisch Nederland. Minister Carola Schouten (landbouw en natuur) stuurde een natuurherstelplan naar de Tweede Kamer.

Dertigduizend geiten vreten Bonaire kaal

Op tien lapjes grond verspreid over Bonaire brengen vrijwilligers bedreigde inheemse bomen terug in de natuur. Er staan hekken omheen om vraatzuchtige geiten te weren. Natuurherstel, op een eiland waar meer geiten dan mensen lopen. 

De natuur op de Caribische eilanden is in gevaar

Op Bonaire, Saba en Sint Eustatius holt de soortenrijkdom achteruit. ‘Er moet nu echt iets gebeuren.’