Ministers Curaçao leveren salaris in voor steunpakket Nederland

Dit blog is gesloten

In dit blog hield NRC op maandag 18 mei de belangrijkste ontwikkelingen omtrent de wereldwijde uitbraak van het coronavirus dat Covid-19 veroorzaakt bij. Volg voor het laatste nieuws het nieuwe coronablog:

Lees hier het coronablog van dinsdag 19 mei

Dit was het belangrijkste nieuws van maandag:

• Nieuws over financiële steunplannen: de Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron willen een wederopbouwfonds voor EU-landen waaruit steun niet als lening, maar als een gift wordt verstrekt. Dat kondigden ze maandagavond aan. Op Curaçao leveren de ministers 25 procent van hun salaris in, om te voldoen aan een voorwaarde van het Nederlandse kabinet voor een tweede noodpakket.
• Er werd maandag alvast veel gespeculeerd over de ophanden zijnde verdere versoepelingen van de coronamaatregelen in Nederland. Volgens Haagse bronnen zijn er geen dwingende redenen die terugdraaiing, gepland op 1 juni, uit te stellen. Hier valt onder andere de gedeeltelijke heropening van de horeca onder. Ook gesteggel tussen gemeentes en ondernemers, zoals in Den Haag: daar wordt geen uitzondering gemaakt voor strandtenten, die eerder open wilden.
• Bij het RIVM zijn veertien nieuwe sterfgevallen door Covid-19 gemeld. Daarmee is het officiële Nederlandse dodental opgelopen tot 5.694. Daarnaast waren er 27 nieuwe meldingen van ziekenhuisopnames. Over het algemeen zijn de cijfers in en vlak na het weekend iets vertekend, doordat niet alle gevallen direct gemeld worden.

  Er liggen nog 323 coronapatiënten in de op de intensive care, 26 minder dan een dag eerder.

• Er lijken uitbraken van het virus te zijn in een aantal steden in Afrika, die niet terug te vinden zijn in de officiële statistieken. Onder andere Mogadishu in Somalië en Kano in Nigeria lijken zwaar getroffen te zijn. In Nigeria werd maandagavond een 'precisielockdown' afgekondigd.
• De Sint-Pieterbasiliek in Rome is na weken weer geopend. Bezoekers krijgen wel bij binnenkomst een temperatuurmeting en moeten hun handen reinigen. De heropening is onderdeel van een pakket van versoepelingen in Italië.
• Ook in België en Oostenrijk werden maandag meerdere versoepelingen van kracht. Onder andere scholen worden in de landen gedeeltelijk weer heropend. In een aantal minder getroffen delen van Spanje worden de winkels weer geopend.

Ministers Curaçao krijgen 25 procent minder salaris

De regering van Curaçao heeft besloten om het salaris van de ministers met 25 procent te verlagen. Dat maakte minister van Justitie Quincy Girigorie maandag bekend, meldt ANP. De vermindering van het salaris was een van de eisen die Nederland heeft gesteld voor een tweede financieel steunpakket. Het is nog niet duidelijk of Curaçao met alle voorwaarden akkoord gaat.

Aruba ging afgelopen weekend al akkoord met de voorwaarden van Nederland. De Curaçaose premier Eugene Rhuggenaath, die momenteel wordt vervangen door Girigorie, vond echter dat Nederland „onrealistische eisen” stelde en zei dat hij geen „loopjongen” van Nederland was. Maandag sloeg Girigorie een hele andere toon aan: „Curaçao zit in een crisis. Het is een onvermijdelijke stap.”

Om voor het steunpakket van 370 miljoen euro in aanmerking te komen, moet Curaçao ook nog het salaris van ambtenaren en medewerkers van overheidsbedrijven verlagen en transparantie bieden van de financiële sector en overheidsbedrijven.

De maatregelen op de Antillen worden langzaamaan versoepeld. Op Curaçao zijn de eerste scholen weer opengegaan en op Aruba geldt geen samenscholingsverbod meer.

Op straat in Nigeria: mondkapjes

Opvallende foto's uit Nigeria, waar fotojournalisten van persbureau Reuters op zoek ging naar de verschillende soorten mondkapjes die mensen op straat dragen.

Turkije verlengt lockdown rond ramadan, Italië meldt laagterecord nieuwe sterfgevallen

• In het Afrikaanse Equatoriaal-Guinea is een televisieprogramma van de buis gehaald nadat er beelden werden getoond van soldaten die op straat een man in elkaar sloegen omdat hij zich niet aan de maatregelen tegen het virus hield. Journalistenorganisatie Reporters Sans Frontières (RSF) is bezorgd over de gevolgen van de persvrijheid van het naar huis sturen van de zeven journalisten die bij het programma werken. RSF bracht in april al een rapport over wereldwijde persvrijheid uit, met speciale aandacht voor de manier waarop landen met berichtgeving over het coronavirus omgaan.
• Turkije zal een lockdown van vier dagen instellen tijdens het suikerfeest aan het einde van de ramadan, om te voorkomen dat de traditionele bezoeken aan familie en vrienden voor een te snelle verspreiding van het virus zal zorgen.
• Tegelijk met de ingang van versoepelingen van maatregelen, is in Italië op maandag met 99 mensen die zijn overleden door Covid-19 het laagste sterftecijfer door corona gemeld. Het totale dodental in het Zuid-Europese land staat op 32.007. De meeste besmettingen worden nog in de regio Lombardije aangetroffen.

Lees meer over de waarschuwing van de organisatie RSF: ‘Landen gebruiken coronacrisis om pers tegen te werken’

Frans-Duits voorstel voor een Europees onderling steunpakket

De Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron willen 500 miljard euro uittrekken voor herstel van de economische schade die de coronacrisis in de EU heeft aangericht. Ze willen de steun bekostigen met gezamenlijke Europese leningen. De twee regeringsleiders maakten hun plannen maandag bekend op een gezamenlijke persconferentie via een videoverbinding.

Lees meer over dit nieuws: Merkel en Macron: 500 miljard voor economisch herstel EU

Nog eens duizenden medewerkers ontslagen bij Uber

Techbedrijf Uber ontslaat nog eens 3.000 mensen, nadat ze twee weken geleden al aankondigden 3.700 mensen te ontslaan. Door tientallen kantoren te sluiten en te stoppen met het experimenteren met bijvoorbeeld vrachtvervoer en zelfrijdende auto's, hoopt Uber de economische impact van de coronacrisis te boven te komen. Dat heeft topman Dara Khosrowshahi in een mail aan werknemers geschreven, meldt persbureau Reuters.

Nadat er vanaf bijna overal ter wereld maatregelen werden genomen om de uitbraak van het virus te vertragen, zijn er in april ongeveer 80 procent minder ritten aangevraagd op het platform dan in dezelfde maand een jaar eerder. Door de beslissing om ongeveer 45 kantoren te sluiten en drieduizend mensen te ontslaan, verdwijnt ongeveer een kwart van het totaal aantal werknemers van Uber - chauffeurs niet meegerekend.

Om ervoor te zorgen dat klanten bij de versoepeling van maatregelen ook weer Uber-ritten zullen boeken, vraagt het techbedrijf chauffeurs vanaf vandaag op de meeste plekken in de wereld om via een selfie vast te stellen dat zij een gezichtsmasker dragen tijdens hun werk. Ook klanten moeten bevestigen dat zij gezichtsbescherming hebben.

Lees ook: Platformeconomie onder druk: ontslagen bij Uber en Airbnb

Gemeente Den Haag: geen uitzondering, strandtenten mogen ook nog niet open

Ook de strandtenten in Den Haag moeten in elk geval tot 2 juni dichtblijven. De gemeente laat dat maandag weten nadat strandtentexploitanten op zondag hadden laten weten vanaf woensdag weer open te willen gaan. Er worden geen uitzonderingen gemaakt op de richtlijnen voor horecagelegenheden van het kabinet.

„Deze bepalingen veranderen alleen als de minister-president namens het kabinet met andere richtlijnen komt omdat het coronavirus beter onder controle is”, staat in een verklaring van de gemeente Den Haag. Eigenaren hadden allerlei ideeën waarmee ze naar eigen zeggen al een voorsprong konden nemen op de versoepelingen, zoals het verkopen van afhaalmaaltijden, de verhuur van strandbedjes en het opstellen van de wc-gebouwtjes. Die opties zijn volgens de gemeente allemaal niet toegestaan onder de huidige maatregelen.

De Vereniging van Strandexploitanten in Scheveningen is het niet eens met de inschatting van de gemeente. Voorzitter André Triep zegt tegen persbureau ANP ervoor te vrezen dat de beslissing van de gemeente „alleen maar kwaad bloed” zet. Veel exploitanten lopen volgens hem het risico failliet te gaan, terwijl er „geen gevaar voor besmetting” is bij de strandtenten: „We hebben een zee aan ruimte. We kunnen de strandbedjes ook op drie meter afstand zetten.”

In het buitenland: Spanje hoopt op toeristen in de zomer, 'precisielockdown' in Nigeria

• Nigeria gaat een „precisielockdown” instellen, meldt persbureau Reuters. Sinds begin mei is het Afrikaanse land begonnen om de maatregelen te versoepelen, maar op een aantal plekken zal het land nu toch nog dicht blijven. Eerder op maandag werd bekend dat in een aantal steden in Afrika, waaronder in Nigeria, aanzienlijk meer sterfgevallen waren dan uit de officiële cijfers bleek.
• Spanje gaat mogelijk vanaf eind juni weer toeristen toelaten. Dat heeft de Spaanse transportminister aangekondigd, melden Spaanse media. De openstelling van het land is afhankelijk van de vraag of de getallen blijven afnemen. Wanneer toeristen worden toegelaten, zal hierbij volgens de minister gelet worden op de situatie in hun eigen land. In Spanje werden maandagmiddag 59 nieuwe sterfgevallen door Covid-19 gemeld, waarmee het totaal nu op 27.709 is gekomen. Dit gaat niet om meldingen van alleen het afgelopen etmaal, aangezien het Zuid-Europese land recent de telmethode heeft aangepast.
• Marokko verlengt de nationale lockdown tot in ieder geval 10 juni. Dat meldt persbureau Reuters. In Marokko zijn zeker 192 mensen overleden door het virus sinds de uitbraak is begonnen. Nog altijd verblijven er ongeveer tweeduizend Nederlanders in Marokko, die daar zijn gestrand doordat de grenzen sloten. Meer dan duizend gestrande reizigers zijn al uit Marokko gerepatrieerd.

De belangrijkste ontwikkelingen tot nu toe

Het belangrijkste corona-nieuws van maandagmiddag uit ons blog:

• Er zijn geen dwingende redenen om de versoepelingen van de maatregelen die gepland staan voor 1 juni uit te stellen. Dat melden Haagse bronnen maandag. Hier valt onder andere de gedeeltelijke heropening van de horeca onder.

  Er liggen nog 323 coronapatiënten in de op de intensive care, 26 minder dan een dag eerder.

• Bij het RIVM zijn veertien nieuwe sterfgevallen door Covid-19 gemeld. Daarmee is het officiële Nederlandse dodental opgelopen tot 5.694. Daarnaast waren er 27 nieuwe meldingen van ziekenhuisopnames. Over het algemeen zijn de cijfers in en vlak na het weekend iets vertekend, doordat niet alle gevallen direct gemeld worden.
• Er lijken uitbraken van het virus te zijn in een aantal steden in Afrika, die niet terug te vinden zijn in de officiële statistieken. Onder andere Mogadishu in Somalië en Kano in Nigeria lijken zwaar getroffen te zijn.
• De Sint-Pieterbasiliek in Rome is na weken weer geopend. Bezoekers krijgen wel bij binnenkomst een temperatuurmeting en moeten hun handen reinigen. De heropening is onderdeel van een pakket van versoepelingen in Italië.
• Ook in België en Oostenrijk worden versoepelingen van kracht. Onder andere scholen worden in de landen gedeeltelijk weer heropend. In een aantal minder getroffen delen van Spanje worden de winkels weer geopend.

'Laat acteurs weer intieme scènes spelen'

Acteurs moeten weer intieme scènes kunnen spelen, en daarvoor is het nodig dat de overheid hen net als bijvoorbeeld kappers onder de contactberoepen schaart. Coronatests en een protocol moeten er vervolgens voor zorgen dat de opnames veilig verlopen. Dat schrijft de Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA) maandag.

De NAPA, waarbij enkele tientallen filmproducenten en documentairemakers zijn aangesloten, wijst op de „vitale culturele en maatschappelijke functie” van films, series en tv-programma's. Die zijn niet verboden, maar het opnemen van sommige scènes is vanwege de coronaregels van de overheid wel moeilijk of onmogelijk geworden. Het gaat dan bijvoorbeeld om zoenscènes en andere situaties waarin acteurs dicht in elkaars buurt moeten komen.

Om acteurs weer vlak bij elkaar te laten spelen, pleit de NAPA ervoor dat zij versneld toegang moeten krijgen tot coronatests, „mogelijk al vóór 1 juni”. Daarnaast zijn maatregelen op de set nodig. Zo zouden de acteurs in kwestie tijdens de opnameperiode zoveel mogelijk thuis moeten blijven, staat in het protocol dat de NAPA maandag online heeft gezet. Ook moeten de acteurs ermee akkoord gaan dat gegevens over bijvoorbeeld hun lichaamstemperatuur worden doorgespeeld naar de verzekeraar die de opnames dekt.

Lees ook: Ook de regisseur werkt nu vanuit huis en monteert aan de keukentafel

In het protocol somt de NAPA verder nog een kleine vijftig voorzorgsmaatregelen op, waaraan alle acteurs en productiemedewerkers zich moeten houden, ook degenen die geen intieme scènes spelen. Acteurs, maar ook presentatoren, moeten bijvoorbeeld zo veel mogelijk zelf hun kleding en make-up verzorgen en zendertjes plaatsen. Ook worden in studio's en op sets minder personeel en bezoekers toegelaten. Daarnaast beveelt de NAPA aan om casting waar mogelijk op afstand te doen.

Clubs in Premier League kunnen beginnen met trainingen in groepsverband

Vanaf dinsdagochtend hoeven voetballers uit de Engelse Premier League niet meer alleen te trainen. Aandeelhouders van de competitie hebben maandag besloten dat er in kleine groepen getraind kan worden, laat de organisatie weten. Tijdens een vergadering is een protocol opgesteld met de veiligheidsmaatregelen voor een heropstart van de competitie. In de eerste fase kunnen maximaal vijf spelers op afstand met elkaar trainen, blijkt uit details die de club Newcastle FC heeft vrijgegeven. Contacttraining is nog niet toegestaan, dat kan pas in een latere fase.

Teamdokters houden de gezondheid van alle betrokkenen nauw in de gaten, met elke twee weken een coronatest voor de spelers en de trainers. In een officiële verklaring schrijft het bestuur van de Premier League dat de clubs, eigenaren en de ploegen blijven overleggen over de verdere stapsgewijze heropstart. Zij hopen dat in juni weer wedstrijden kunnen worden gespeeld. De Engelse competitie werd eind maart onderbroken vanwege de uitbraak van het coronavirus.

Aantal coronapatiënten IC's opnieuw gedaald: nu nog 323

Het aantal Nederlandse coronapatiënten op de intensive care is in de afgelopen vierentwintig uur weer afgenomen, met 26 tot een totaal van 323. Drie van hen liggen in Duitsland. Dat blijkt maandag uit cijfers die zijn verzameld door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Er was vorige week een constante daling in het aantal coronapatiënten op de IC's te zien, op zondag stabiliseerde het aantal. Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, zegt over de huidige afname: „De afgelopen 24 uur zette de daling van het aantal IC patiënten opnieuw door. We verwachten dat dit ook de komende week het geval zal zijn.”

Het aantal mensen dat in een ziekenhuis was opgenomen vanwege Covid-19, maar daarbij niet op een intensive care werd behandeld, is met tien afgenomen. Maandagmiddag waren dat er 909.

Geen podiumprijzen toegekend in 'abrupt' afgebroken seizoen

De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) kiest dit cultureel seizoen geen winnaars voor de podiumprijzen die de organisatie jaarlijks uitreikt. Onder meer de prestigieuze Louis d'Or (beste mannelijke hoofdrol) en de Theo d'Or (beste vrouwelijke hoofdrol) worden dit jaar overgeslagen, meldt persbureau ANP maandag. Volgens de organisatie is er door de uitbraak van het coronavirus in Nederland een „abrupt einde aan het theaterseizoen” gekomen:

„Veel voorstellingen zijn niet doorgegaan en het seizoen is onvolledig afgesloten. Gezelschappen en podiumkunstenaars die in dit seizoen niet kunnen optreden, als gevolg van de crisis, worden hierdoor tekortgedaan.”

De VSCD benoemt jury's die prijzen toekennen in meerdere disciplines: toneel, dans, cabaret, jeugdtheater, klassieke muziek en mime. De prijzen worden pas in 2021 uitgereikt en zullen dan twee seizoenen (voor zover die hebben plaatsgevonden) beslaan. De jury's voor dans en toneel maken dit najaar wel al nominaties bekend voor de artiesten en producties die vóór de coronacrisis op de planken stonden en die meedingen voor de prijzen in volgend seizoen.

Xi: Chinees vaccin tegen coronavirus zal wereldwijd beschikbaar worden

China zal de vaccins die in het land ontwikkeld worden wereldwijd beschikbaar stellen als 'collectieve goederen'. Daarnaast maakt het land twee miljard dollar (1,8 miljard euro) beschikbaar voor de bestrijding van Covid-19 in ontwikkelingslanden. Dat maakte de Chinese president Xi Jinping maandag bekend op een vergadering van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), meldt persbureau Reuters. Xi sprak de vergadering toe middels een videoverbinding.

Voorafgaand aan de vergadering riepen Australië en Europese Unie de WHO op tot nader onderzoek naar de bron en verspreiding van het coronavirus. 116 van de 194 deelnemende landen ondersteunen de motie. Als twee derde van de WHO-leden de oproep onderschrijven, zal het voorstel dinsdag in de vergadering worden behandeld.

Xi noemde het voorstel niet expliciet in zijn toespraak, maar stelde dat China het „idee van een uitgebreid onderzoek naar de mondiale respons en coördinatie” ondersteunt. Dat onderzoek zou volgens Xi kunnen plaatsvinden als de pandemie onder controle is. Xi stelde dat China de WHO tijdig heeft geïnformeerd over het coronavirus en „zo snel als mogelijk” de genetische sequentie heeft gedeeld.

De WHO is bijeen in Genève voor de 73ste plenaire vergadering met alle deelnemende landen. Op deze vergadering wordt het budget en beleid van de organisatie vastgesteld en een directeur-generaal (her)benoemd. Dit jaar staat de vergadering in het teken van de bestrijding van Covid-19.

Een op de vijf gevangenen in Frankrijk vrijgelaten sinds begin coronacrisis

Bijna een op de vijf gevangenen in Frankrijk is sinds het begin van de coronacrisis vrijgelaten. Dat heeft het hoofd van het Franse gevangeniswezen, Stéphane Bredin, maandag gezegd tegen Franceinfo. Frankrijk telt nu nog zo'n 59.000 gedetineerden, blijkt uit cijfers die Bredin heeft gedeeld. Dat betekent ook dat er in het land nu minder mensen vastzitten dan de gevangenissen eigenlijk aankunnen.

De daling is deels te verklaren doordat er minder rechtszaken gevoerd worden en dus ook minder mensen tot gevangenisstraf worden veroordeeld, maar er zijn ook gedetineerden vervroegd vrijgelaten. De meesten, benadrukte Bredin, zouden „in de komende twee maanden toch al vrijkomen". Sommigen worden extra in de gaten gehouden, anderen worden simpelweg korter gestraft. Onder de gevangenen die eerder zijn vrijgelaten zijn zo'n dertig personen met geradicaliseerde denkbeelden.

Het Franse gevangeniswezen is al jaren overbelast. Bij de uitbraak van het coronavirus opereerde het nog op bijna 120 procent van de capaciteit, nu op 97. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat de huizen van bewaring (waar gevangenen in al dan niet voorlopige hechtenis zitten) nog altijd te druk zijn. Die zitten momenteel op 110 procent, aldus Bredin. Toch kunnen de cipiers door de afgenomen drukte wat meer tijd nemen voor hun werkzaamheden. Dat was volgens hem „al decennia” niet mogelijk. Met name in Île-de-France, waar Parijs ligt, was de situatie moeizaam. De gevangenissen opereren daar op 180 tot 200 procent van hun capaciteit.

Schotse voetbalcompetitie stopgezet, Celtic FC kampioen

De Schotse voetbalcompetitie is definitief stopgezet en Celtic FC uit Glasgow is uitgeroepen tot kampioen. Dat is maandagmiddag besloten op een bestuursvergadering van Schotse voetbalbond SPFL.

De SPFL gaat zeven miljoen pond prijzengeld uitkeren op basis van een aangepaste ranglijst. Omdat niet alle clubs evenveel wedstrijden hebben gespeeld, gaat de bond uit van het gemiddelde aantal punten per gespeelde wedstrijd.

Celtic FC voerde de ranglijst aan met 80 punten sinds de wedstrijden op 13 maart werden stilgelegd. Rangers FC, eveneens uit Glasgow, volgde op nummer twee met 13 punten minder. Voor Celtic is dit het negende kampioenschap op rij. De club Heart of Midlothian FC uit Edinburgh eindigde onderaan en wordt gedegradeerd. Het Schotse voetbal is tot tenminste 10 juni stilgelegd. De voetbalbond SPFL hoopt dat het nieuwe seizoen op 1 augustus van start kan gaan.

De Schotse competitie is de derde Europese voetbalcompetitie waarbij dit jaar een kampioen is uitgeroepen. Vorige week werd Club Brugge uitgeroepen tot kampioen van de Belgische competitie, waarmee de club haar zestiende landstitel binnenhaalde. Ook in Frankrijk is een kampioen aangewezen: Paris St. Germain.

RIVM meldt veertien nieuwe sterfgevallen in Nederland

Het officiële Nederlandse dodental door Covid-19 is maandag met veertien opgelopen tot 5.694. Bij 146 extra patiënten is de ziekte vastgesteld, 27 mensen moesten opgenomen worden in het ziekenhuis. In totaal zijn nu 11.579 Covid-19-patiënten opgenomen (geweest), blijkt maandag uit de meest recente cijfers van het RIVM.

Zondag werden nog tien sterfgevallen gemeld. Dat was het laagste aantal in twee maanden, maar de cijfers zijn rond het weekend vaak enigszins vertekend. Het werkelijke aantal coronapatiënten ligt hoger dan de cijfers laten zien omdat niet iedere coronapatiënt wordt getest. Ook het dodental ligt hoger dan uit de RIVM-cijfers blijkt.

Volgens de meest actuele cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) liggen op de Nederlands intensive cares 349 patiënten, plus nog drie Nederlandse patiënten in Duitsland. Het aantal IC-patiënten maakte de afgelopen week een opvallend sterke daling door en stabiliseerde op zondag. Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg waarschuwde dat het goed mogelijk is dat het aantal ook weer kan stijgen. Later op maandag komt het LCPS met een nieuwe stand van zaken.

Versoepeling maatregelen en meer steun voor onderzoek naar oorsprong virus

Een greep van het nieuws uit het buitenland.

• In België zijn de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus maandag gedeeltelijk versoepeld. Daarmee bestaat de kans dat het aantal besmettingen in het land weer zal stijgen, maar of dat ook zal gebeuren moet de komende weken nog blijken, zei viroloog Steven Van Gucht maandag namens de federale overheid. Een tweede besmettingsgolf kan voorkomen worden, maar dan moeten mensen wel hun medewerking verlenen, zei hij.

  Er is in België een callcenter opgezet dat contactonderzoek doet, maar daar lijkt men niet altijd eerlijk antwoord te krijgen. De mensen die opgebeld worden melden meestal hooguit één 'hoogrisicocontact', terwijl de verwachting was dat mensen er vier of vijf zouden melden. Wie eerlijk is, zal daar geen hinder van ondervinden, benadrukte Van Gucht maandag. „Dit is een volledig anoniem proces en u zal nooit berispt worden, of bestraft of beoordeeld worden als u meer contacten heeft gehad dan feitelijk is toegelaten. Daarvoor zal het systeem nooit gebruikt worden.” Het land meldde maandag 279 nieuwe besmettingen, 43 nieuwe ziekenhuisopnames en 38 nieuwe sterfgevallen. Al deze cijfers dalen al enkele dagen.

• In Spanje gelden vanaf vandaag soepelere lockdownmaatregelen. Het verschilt per regio wat dit betekent, aangezien het land is opgedeeld in gebieden waaraan 'fasen' van de uitbraak zijn toegekend. De meeste gebieden zitten in fase 0 of fase 1 en moeten zich aan het strengste pakket maatregelen houden.

  Volgens de nieuwe richtlijnen mogen meer winkels open en is voor de gebieden in fase 1 vissen en jagen weer toegestaan. Wel is het mondkapjesbeleid strenger geworden. Waar ze aanvankelijk alleen verplicht waren in het openbaar vervoer, moet nu in het hele land iedereen in de open ruimte ze dragen. Fase 2 geldt slechts op een enkele plek en is minder streng dan 0 en 1. In deze regio's mag men onder meer samenkomen in groepen tot vijftien mensen, en zich ook vrijer buiten bewegen. Tussen 10.00 uur en 12.00 uur en van 19.00 uur tot 20.00 uur mag dat niet: dan mogen alleen mensen ouder dan zeventig de deur uit. Volgens de meest recente cijfers zit op enkele tienduizenden mensen na heel Spanje nog in fase 0 of 1. Aan fase 3 of „het nieuwe normaal”, waar het land uiteindelijk naartoe wil, is men nog nergens toe.

• Er is bijna genoeg steun voor een onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) naar de oorsprong van het coronavirus. Een voorstel dat besproken zal worden binnen het bestuursorgaan van de WHO heeft de steun van 116 van de 194 landen, meldt Reuters. Dat betekent dat er nog minder dan twintig landen aan die lijst moeten worden toegevoegd. De resolutie, die werd opgesteld door de Europese Unie en Australië, wordt bij voldoende steun dinsdag in stemming gebracht.

Zo ziet Europa er zonder toeristen uit

In Europa zijn de buitengrenzen vrijwel dicht en dat betekent geen tot weinig perspectief op buitenlands toerisme deze zomer. Een groot gemis, met name voor de Zuid-Europese landen, waar het buitenlandse toerisme bijna een zesde deel van het nationale inkomen bepaalt. Zie hier hoe een toeristloos Europa eruit ziet:

In beeld: een toeristloos Europa

Zorgen over mogelijke coronauitbraken in Afrikaanse steden

In verschillende Afrikaanse steden lijken er uitbraken van het coronavirus te zijn die tot nu toe niet zijn terug te zien in de officiële statistieken. Dat meldt The New York Times zondag op basis van gesprekken met gezondheidsmedewerkers en grafdelvers in Nigeria en Somalië. Onder andere Mogadishu en Kano in Nigeria lijken zwaar getroffen.

De slecht gedocumenteerde epidemie in Kano baart gezondheidsexperts zorgen. Volgens de statistieken die de Nigeriaanse overheid publiceert, zijn er in het land tot nu toe 176 mensen overleden op 5.621 bevestigde besmettingen. In Kano zouden 36 mensen aan Covid-19 zijn gestorven. In werkelijkheid liggen die aantallen waarschijnlijk vele malen hoger. Het aantal testen dat kan worden uitgevoerd is beperkt en sterfgevallen worden nauwelijks geregistreerd. Mogelijk zijn er alleen in Kano de afgelopen weken honderden mensen overleden, schatte de BBC.

Lees ook: Afrika kan zich geen lange lockdowns permitteren

De epidemie wordt slechts deels erkend door de lokale autoriteiten. De gouverneur van Kano maakte eind april bekend dat hij het hoge aantal 'mysterieuze doden' in de staat zou laten onderzoeken. De overheid concludeerde later dat de hoge sterfte te wijten was aan zaken als hoge bloeddruk, diabetes, meningitis en acute malaria.

De WHO schrijft in haar laatste update dat er de laatste weken een exponentiële toename is van het aantal coronabesmettingen op het Afrikaanse continent. In veel landen is inmiddels sprake van lokale overdracht van het virus. In alle Afrikaanse landen is het coronavirus inmiddels gesignaleerd, sinds er in vorige week ook Covid-19 vastgesteld in Lesotho. Een modelstudie van de WHO liet zien dat er tussen de 83.000 tot 190.000 Afrikanen zouden kunnen overlijden in het eerste jaar van de pandemie.

Inwonersaantal Nieuw-Zeeland overschrijdt 5 miljoen mede vanwege corona

Het aantal inwoners van Nieuw-Zeeland is dit jaar de vijf miljoen gepasseerd. Sinds 2003 zijn er een miljoen mensen bijgekomen. Nog nooit eerder kwamen er in zo'n korte tijd een miljoen inwoners bij, blijkt maandag uit gegevens van Statistics New Zealand. De toename wordt deels toegeschreven aan de toenemende migratie door de coronacrisis.

Als gevolg van de uitbraak van het coronavirus, zijn de afgelopen maanden door een groot aantal landen internationale reisbeperkingen opgelegd. Nieuw-Zeelanders uit de hele wereld keerden daardoor terug naar hun thuisland. Tegelijkertijd emigreerden er juist een stuk minder mensen.

Het inwonersaantal van Nieuw-Zeeland steeg in 2003 boven de vier miljoen. De sprong van drie naar vier miljoen duurde dertig jaar: bijna twee keer zo lang als de stijging van vier naar vijf miljoen. Sinds 2003 is het aantal vooral de afgelopen zes jaar snel gestegen. Op 31 maart 2020 werden er 5.002.100 inwoners geregistreerd.

In beeld: Sint-Pieterbasiliek en Akropolis na weken weer open

Na wekenlang de toegang te zijn ontzegd, zijn gelovigen en andere mensen sinds maandag weer welkom in de Sint-Pieterbasiliek in Rome. De grootste basiliek ter wereld wordt herhaaldelijk van binnen gedesinfecteerd en bij de ingang moeten bezoekers hun temperatuur laten controleren en hun handen reinigen.

De Italiaanse regering heeft besloten dat kerkdiensten weer mogen plaatsvinden. Het is onderdeel van de versoepeling van de lockdownmaatregelen die sinds half maart gelden in het zwaargetroffen land. Naast een bezoek aan de kerk, kunnen Italianen nu ook weer naar winkels, bars, restaurants en kappers.

Ondertussen is ook de Akropolis in Athene weer geopend voor publiek. De Griekse president Katerina Sakellaropoulou leidde maandagochtend de openingsceremonie van complex in Athene. Alleen journalisten en medewerkers met mondkapjes waren daarbij aanwezig. De heropening van de Akropolis is onderdeel van de geleidelijke versoepeling van de coronamaatregelen in het land. Vanaf 25 mei mogen Griekse restaurants en cafés de deuren weer openen.

FC Seoul biedt excuses aan voor 'sekspoppen' in stadion

De Zuid-Koreaanse voetbalclub FC Seoul heeft haar excuses aangeboden voor de ophef die was ontstaan nadat de club ervan werd beschuldigd gebruik te hebben gemaakt van sekspoppen op de tribune van het stadion. In een verklaring stelt de club echter dat de gebruikte poppen geen sekspoppen waren, maar dat het om „luxe etalagepoppen” ging. Deze waren wel gekocht bij een fabrikant van seksartikelen.

De voetbalcompetitie in Zuid-Korea is op 8 mei hervat zonder publiek. Om toch „iets leuks” te doen besloot FC Seoul zondag tijdens een wedstrijd poppen op de tribune te zetten, inclusief mondkapjes en op afstand van elkaar. Het ging om 28 vrouwelijke poppen en twee mannelijke. De leiding van de voetbalclub zegt meermaals bij de fabrikant te hebben gevraagd om bevestiging dat het ging om etalagepoppen. Tegen de BBC zegt ook de fabrikant dat ze etalagepoppen hebben geleverd een de Koreaanse voetbalclub.

Jeugdfonds betaalt contributie kinderen gedupeerde ouders door coronacrisis

Ouders die vanwege de coronacrisis de contributie van een sportclub of cultuurvereniging voor hun kinderen tot achttien jaar niet meer kunnen betalen, kunnen een beroep doen op het Jeugdfonds Sport & Cultuur. De organisatie roept gedupeerde gezinnen maandag op zich te melden en zal tijdelijk de contributie overnemen.

In Nederland groeien volgens het fonds ruim 272.000 kinderen op in armoede. De organisatie vreest dat dit aantal zal toenemen vanwege de coronacrisis. „Kinderen mogen daar niet de dupe van worden en daarom roepen wij gezinnen op om zich bij ons te melden”, schrijft directeur Monique Maks. „We moeten sport en cultuur mogelijk blijven maken voor deze kinderen”.

Gezinnen kunnen zich aanmelden via een speciale website. Vervolgens wordt het geld betaald aan de vereniging waar het kind lid van is, zoals een voetbalclub, dansschool of muziekvereniging.

Het Jeugdfonds doet voor de actie een beroep op donateurs, zowel particulieren als bedrijven, die zich ook via dezelfde speciale website kunnen aanmelden. Bij het fonds zijn 244 gemeenten aangesloten en wordt samengewerkt met meerdere partners, waaronder de VriendenLoterij en Menzis.

Topman Ryanair noemt coronamaatregelen Britse regering 'idioot'

Ryanair-topman Michael O’Leary heeft maandag flinke kritiek geuit op de maatregelen die de Britse regering neemt tegen het coronavirus. Op BBC Radio 4 noemde hij de verplichting voor reizigers om na aankomst in het VK twee weken in quarantaine te gaan „idioot”, „belachelijk” en „onuitvoerbaar”.

O'Leary stelde dat in plaats van de quarantaine, het gebruik van mondkapjes verplicht gesteld zou moeten worden. Hij beschuldigde de Britse regering ervan de crisis al weken verkeerd aan te hebben gepakt en haar beslissingen niet goed te onderbouwen.

chapotts Charlotte Potts Ryanair’s chief executive, Michael O’Leary on the British government’s plans for a 14-day quarantine for international travellers: “It is idiotic and it is unimplementable. This is the same government that has... mismanaged the crisis for many weeks.” @BBCNews #COVID19 18 mei 2020 @ 07:20

Volgen

Ryanair maakte maandag ook bekend te verwachten tot maart volgend jaar waarschijnlijk de helft minder passagiers te vervoeren. Vanwege de maatregelen om het coronavirus tegen te gaan heeft de luchtvaartmaatschappij zo'n 80 procent van de vluchten geannuleerd. Ryanair hoop vanaf juli een groot deel van de vluchten weer te kunnen hervatten.

Versoepeling coronamaatregelen per 1 juni kan doorgaan

Het lijkt erop dat de voorgenomen versoepelingen van de coronamaatregelen per 1 juni kunnen doorgaan. Er zijn geen dwingende redenen om die uit te stellen, melden Haagse bronnen maandag. Later op de dag praten de voorzitters van de veiligheidsregio's over de plannen en dinsdag wordt er door de regering een besluit over genomen. De verwachting is dat er daarna weer een persconferentie gehouden wordt om de besluiten toe te lichten.

Twee weken geleden kondigde premier Mark Rutte een tijdspad aan voor de stapsgewijze versoepeling van de coronamaatregelen. Iedere nieuwe stap zal pas gezet worden als gebleken is dat de verspreiding van het virus onder controle is gebleven. Dat lijkt na de eerste stap (onder meer het toestaan van buiten sporten en het toestaan van de uitoefening van 'contactberoepen' als kappers) het geval te zijn.

De tweede stap in de versoepeling omvat onder meer een beperkte heropening van de horeca en andere uitgaansgelegenheden. Het idee is dat per 1 juni het voortgezet onderwijs heropent en terrassen weer in gebruik genomen kunnen worden, mits bezoekers gepaste afstand kunnen houden. Ook mogen musea weer open, maar alleen als bezoekers vooraf een kaartje gekocht hebben, en kunnen bioscopen, restaurants en cafés open zo lang er minder dan dertig mensen binnen zijn. Vanaf 1 juni kan ook het openbaar vervoer als voorheen hervat worden, zij het met verplichte mondkapjes.

Bekijk ook deze beeldserie: De versoepeling van de coronamaatregelen in Nederland in beeld

CBR hervat alle praktijkexamens en toetsen

Het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) gaat vanaf maandag alle praktijkexamens en toetsen hervatten. Kandidaten wier praktijkexamen was geannuleerd in de periode van 16 maart tot en met 5 mei krijgen voorrang, meldt de organisatie

Bij de afname van de examens worden wel veiligheidsmaatregelen getroffen. Iedereen in het voertuig moet een mondkapje dragen, die door het CBR worden uitgedeeld. Verder wordt leerlingen gevraagd niet meer dan vijftien minuten van tevoren aanwezig te zijn en mogen rijinstructeurs niet bij het examen aanwezig zijn. Er wordt nog onderzocht of er folie tussen de examinator en de kandidaat komt te hangen. Schermen komen er in ieder geval niet, omdat het dan niet goed mogelijk is voor de examinator een eventuele ingreep te verrichten.

CBR-directeur Alexander Pechtold zei in het NOS Radio 1 Journaal dat in verband met de coronamaatregelen 300.000 examens zijn uitgesteld sinds 16 maart. Voor de komende tijd is een derde daarvan al ingepland. Vanaf 13 mei konden rijscholen weer examens inplannen.

'Middelbare scholen worstelen met anderhalvemeter-samenleving'

Middelbare scholen in Nederland mogen vanaf 2 juni de deuren openen maar worstelen met de regels met betrekking tot de anderhalvemeter-samenleving. Dat schrijft dagblad Trouw maandag op basis van een rondgang onder acht schoolbesturen die verantwoordelijk zijn voor 141 middelbare scholen. In tegenstelling tot de basisscholen moeten de middelbare scholen zorgen dat hun leerlingen anderhalve meter afstand houden. Hierdoor kan maar een kwart van de leerlingen tegelijk naar school.

De scholen zeggen dat ze daardoor keuzes moeten maken in welke leerlingen al wel en nog niet op school mogen komen, om te voorkomen dat docenten meermaals dezelfde les moeten geven. Uit de rondgang blijkt dat de scholen online onderwijs blijven geven en dat een selecte groep leerlingen, zoals kwetsbare leerlingen en eindexamenleerlingen, voorrang krijgt bij onderwijs op school. Ook leerlingen met veel praktijklessen, zoals in het VMBO, krijgen voorrang.

De eerste weken leggen de organisaties de nadruk op het sociale aspect van school. „Leerlingen moeten eerst hun verhaal kwijt om een goede start te maken", zegt René Rigter van de Noord-Hollandse Scholengemeenschap Sovon tegen de krant.

Lees ook: Middelbare scholen voor zomer niet helemaal open

Versoepeling maatregelen in Italië, België, Oostenrijk

Meerdere Europese landen beginnen maandag met het verder versoepelen van de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus. In het zwaar getroffen Italië mogen inwoners na ruim twee maanden weer naar de winkel, uit eten, naar barretjes en naar de kapper. Italiaanse profvoetballers en teamsporters mogen hun trainingen oppakken.

Ook in België gaat de nieuwe fase van de exitstrategie in. Sommige scholen openen de deuren, evenals kapperszaken, schoonheidsspecialisten en musea. Verder mogen Belgen weer naar de markt en kunnen sporttrainingen buiten worden hervat in groepen van maximaal twintig mensen.

Er is ook goed nieuws voor Belgische grootouders die jonger zijn dan 65 jaar en geen onderliggende aandoeningen hebben. Zij mogen weer op hun kleinkinderen passen, meldt minister van Welzijn Wouter Beke via Twitter.

In Oostenrijk worden de lessen op alle scholen maandag gedeeltelijk weer hervat. Klassen vanaf negentien leerlingen worden opgesplitst in twee groepen. Leerlingen hebben de helft van de week les en er is genoeg ruimte tussen de tafeltjes om afstand te bewaren. Sinds vrijdag zijn cafés, restaurants, bibliotheken, musea en kerken in het land weer open.

Japan verkeert officieel in een recessie

De Japanse economie is voor het eerst sinds 2015 in een recessie beland. De krimp in de op de VS en China na grootste economie ter wereld, bedroeg vanwege het coronavirus in het eerste kwartaal van dit jaar 0,9 procent, blijkt uit maandag gepubliceerde cijfers.

Van een recessie is sprake als de economie twee opeenvolgende kwartalen krimpt. En in het vierde kwartaal kromp het bruto binnenlands product in Japan ook al met 1,9 procent, toen vanwege een belastingverhoging en een tyfoon die veel schade veroorzaakte.

De vanwege de coronacrisis uitgeroepen noodtoestand is in het grootste deel van het land opgeheven, maar geldt nog wel in voor de economie uiterst belangrijke steden als Tokio en Osaka. In het tweede kwartaal worden nog veel slechtere cijfers verwacht. Experts gaan uit van een krimp van zes tot tien procent.

Er zijn in Japan ruim 16.000 coronabesmettingen vastgesteld en volgens de Johns Hopkins Universiteit 744 mensen overleden aan de gevolgen van het virus.

Fed-baas Powell verwacht na dit dramatische kwartaal lichte opleving economie

Voorzitter Jerome Powell van de Federal Reserve, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, denkt dat de Amerikaanse economie dit kwartaal met 20 tot 30 procent kan instorten vanwege de coronapandemie. Maar hij zei in het CBS-programma 60 Minutes te verwachten dat de VS een depressie kan vermijden en dat de kans groot is dat de economie in het derde kwartaal weer wat zal groeien, meldt ANP.

Powell waarschuwde wel dat het nog wel enige tijd kan duren voordat alles weer normaal is, mogelijk tot eind volgend jaar. „Om de economie volledig te laten herstellen, zullen mensen volledig zelfverzekerd moeten zijn en dat moet misschien wachten op de komst van een vaccin.”

Sinds de uitbraak van het virus en alle coronamaatregelen die daardoor zijn genomen, zijn al meer dan 36 miljoen Amerikanen werkloos geworden. Vanwege de nog lang niet allemaal opgeheven beperkingen dreigen ook vele bedrijven failliet te gaan en kunnen begrotingstekorten bij staten en steden leiden tot een ontslaggolf in de publieke sector.

De Federal Reserve heeft in een poging de schade te beperken de rente verlaagd tot nul en president Trump keurde eind maart een steunpakket goed ter waarde van 2.200 miljard dollar.

Dode en gewonde na crash bij coronavliegshow in Canada

In de Canadese stad Kamploops zijn door een vliegtuigcrash een dode en een gewonde gevallen. Een jet van een demonstratieteam van de Canadese luchtmacht, de Snowbirds, stortte kort na het opstijgen neer in een woonwijk. De piloot wist zich met zijn schietstoel te redden, maar van de twee andere bemanningsleden kwam er eentje om en raakte de ander gewond, meldt de luchtmacht.

It is with heavy hearts that we announce that one member of the CF Snowbirds team has died and one has sustained serious injuries. We can confirm that we have contacted all primary family members of those involved. More information will be communicated in the near future.

— Royal Canadian Air Force (@RCAF_ARC) May 17, 2020

De vliegshow in Kamploops in de provincie British Columbia was onderdeel van „Operation Inspiration”, een landelijk initiatief om hulpverleners, mensen in andere cruciale sectoren en alle Canadezen een hart onder de riem te steken tijdens deze coronacrisis. Over de toedracht van het ongeluk is nog niks bekend gemaakt.

Vorig jaar oktober stortte volgens Reuters ook al een jet van de Snowbirds neer. Dat was toen in een onbevolkt gebied vlak voor een show in Atlanta. Ook toen wist de piloot zichzelf te redden met zijn schietstoel.

Trump slaat terug na coronakritiek Obama

De Amerikaanse president Donald Trump heeft zijn voorganger Barack Obama „een zeer incompetente president” genoemd, nadat hij werd geconfronteerd met de uitspraken van Obama over zijn coronabeleid.

Obama zei zaterdag in een online toespraak voor geslaagde studenten dat het de Verenigde Staten tijdens de coronacrisis ontbreekt aan leiderschap. Hij noemde geen namen, maar bestempelde de aanpak van Trump tegenover voormalige medewerkers eerder al als een „een absoluut chaotische ramp”.

Trump zei zondag, kort nadat hij terug van Camp David landde bij het Witte Huis, de toespraak van Obama van zaterdag niet te hebben gehoord, maar zei wel dat zijn voorganger „een incompetente president was. Dat is alles dat ik kan zeggen. Zeer incompetent.”

Hij voegde daar aan toe dat hij een druk werkweekend achter de rug heeft: „We hebben veel geweldige vergaderingen gehouden. Op vele fronten wordt enorme vooruitgang geboekt, waaronder het bedenken van een remedie voor deze vreselijke plaag die ons land heeft geteisterd.”

In de Verenigde Staten zijn volgens de Johns Hopkins Universiteit 89.550 mensen overleden die positief zijn getest op het coronavirus, in absolute zin verreweg het hoogste aantal wereldwijd. Het afgelopen etmaal zijn 820 nieuwe coronadoden geregistreerd en bijna 20.000 nieuwe besmettingen. Er zijn nu bijna 1,5 miljoen bevestigde coronagevallen in de VS.

Deze update is om 03.05 uur bijgewerkt met de laatste coronacijfers van de Johns Hopkins Universiteit

Het laatste nieuws

In dit blog houdt NRC de belangrijkste ontwikkelingen rond de uitbraak van het coronavirus dat Covid-19 veroorzaakt bij. Een overzicht van het belangrijkste coronanieuws van zondag:

• Bij het RIVM zijn sinds zaterdag tien nieuwe meldingen gedaan van sterfgevallen als gevolg van Covid-19. Daarmee staat het dodental van de coronacrisis in Nederland op 5.680. Het aantal Nederlandse coronapatiënten dat op de IC ligt is ten opzichte van een etmaal geleden met 3 gestegen naar 349.
• De cultuurwethouders van Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht vragen het Rijk om extra geld vrij te maken voor de culturele sector. Podia, theaters en museums die gesloten moeten blijven vanwege de coronacrisis kunnen de financiële tegenslag niet aan, waarschuwen de wethouders in een op zondag gepubliceerde brief in de Volkskrant. „Cultureel erfgoed dreigt onomkeerbaar te verdwijnen.”
• Een groot deel van de Scheveningse en Kijkduinse strandtenten wil vanaf aanstaande woensdag weer deels opengaan om meer omzet te kunnen draaien. „Het water staat ons tot boven de lippen”, staat in een brief van de horeca-eigenaren aan de gemeente.
• Alle Spaanse profclubs mogen volgens Reuters training hervatten, zij het nog in afgeslankte vorm. Sinds het invoeren van de maatregelen mocht alleen individueel worden getraind. Vanaf maandag zou dit weer met maximaal tien spelers tegelijk mogen.
• Oud-president Barack Obama heeft kritiek geuit op de aanpak van het coronavirus in de Verenigde Staten. De coronacrisis heeft volgens hem een gebrek aan leiderschap blootgelegd, zo zei hij onverwacht tijdens een online toespraak tot geslaagde studenten.

Lees hier het blog van zondag terug: Cultuurwethouders vier grote steden vragen Rijk om steun voor de kunsten