Elektrisch vliegen: Nederland doet volop mee, met allereerst een ABC'tje
Over een paar jaar zou er elektrisch gevlogen kunnen worden tussen Aruba, Bonaire en Curaçao. En dat Noorwegen in 2040 al het binnenlandse luchtverkeer elektrisch wil laten zijn is geen utopie maar een haalbare zaak.
Wie denkt dat hier een dagdromer een het woord is, heeft het mis. Geert Boosten is lector Aviation Management aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en was als econoom eerder werkzaam voor Schiphol. Momenteel is hij ook betrokken bij DEAC, het Dutch Electric Aviation Centre op vliegveld Teuge. In DEAC werken diverse universiteiten en scholen samen met bedrijven en overheden. “Het doel van DEAC is om zo snel mogelijk mensen te gaan vervoeren met elektrische vliegtuigen", zegt Boosten als ik hem spreek op vliegveld Teuge.
Direct is sneller
In het verleden heb ik hier al diverse keren geklaagd dat Nederland kansen laat liggen bij de ontwikkeling van elektrisch vliegen. Schiphol, de KLM en Fokker hebben Nederland in de wereldluchtvaart een grote naam bezorgd. En nu dat die luchtvaart om milieuredenen hevig in de verdrukking zit, maar tegelijkertijd met elektrisch vliegen enorme kansen op vernieuwing heeft, moeten we hier toch mee voorop kunnen lopen, is mijn overtuiging. Maar het idee om bijvoorbeeld van Lelystad de eerste internationale e-luchthaven te maken, heeft in Den Haag nog geen lampjes doen aanflitsen.
“Lelystad zou een mooie luchthaven voor stille en schone vliegtuigen kunnen worden", beaamt Boosten. "Maar vergis je niet in regionale luchthavens als Teuge. Dit is een klein vliegveld, maar wel al voorzien van alles wat je nodig hebt om met toestellen voor zo'n 10 tot 15 passagiers te kunnen vliegen. Over vijf of tien jaar zouden er elektrische vliegtuigen van dat formaat kunnen zijn die duizend kilometer ver kunnen vliegen. Dan heeft een bedrijf in Apeldoorn met een vestiging in Hongarije de keus: ga ik eerst naar Schiphol, wacht daar een paar uur, vlieg dan naar Boedapest en ga vandaar met auto of trein naar de vestiging, of vlieg ik rechtstreeks van Teuge naar een lokaal Hongaars vliegveld?" Al vliegt een elektrisch vliegtuig met de helft van de snelheid van een straalvliegtuig, de totale reistijd van vestiging naar vestiging zal vanaf Teuge korter zijn. Boosten: “Elektrisch vliegen wordt voor de korte afstand al snel een prima alternatief. En het is dan ook een goede aanvulling op de hogesnelheidstreinen.”
Van TU tot mbo
Voordat het zover is, moet er echter nog veel gebeuren. DEAC richt zich dan ook niet alleen op het ontwikkelen van elektrische vliegtuigen (waar de TU Delft binnen het samenwerkingsverband voor tekent), maar ook op alle randvoorwaarden daaromheen. De Hogeschool van Amsterdam onderzoekt de logistieke kant: hoeveel laadpalen heb je op vliegvelden nodig, welke stroomkabels moeten er dus heen, hoe leert de brandweer omgaan met batterijen en wie zorgt voor de Europese normen en certificering voor de nieuwe toestellen. De mbo-opleiding van het Deltion College in Zwolle stort zich op het inbouwen van elektromotoren in vliegtuigen en vanuit de TU Twente wordt gekeken naar het onderhoud van e-toestellen. “We willen samen kennis ontwikkelen en die meteen aan onze studenten overdragen", legt Boosten uit.
Tegelijkertijd is via Cleantech Regio ook het bedrijfsleven al bij de ontwikkeling van het e-vliegen betrokken. Cleantech Regio is een samenwerkingsverband van Apeldoorn met diverse gemeenten in de buurt, zoals Deventer en Zutphen. En toenmalig directeur Meiltje de Groot van vliegveld Teuge stond aan de basis van DEAC, dat twee jaar geleden door haar toedoen in het leven is geroepen. Ik moet mijn pessimisme dus bijstellen: er gebeurt in Nederland achter de schermen eigenlijk al best veel rond elektrisch vliegen .
Al snel elektrisch vliegen vanaf Curaçao?
De eerste elektrische lijnvluchten van Nederland zouden wel eens niet vanaf Teuge kunnen worden onderhouden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoekt momenteel al de mogelijkheden om de verbinding tussen Aruba, Bonaire en Curaçao met e-vliegtuigen te laten uitvoeren. Twee Delftse studenten hebben naar de kansen daarvoor gekeken en komen tot positieve conclusies. Zo zal de prijs van een ticket omlaag kunnen door elektrisch vliegen. En er zijn al een paar geschikte toestellen op komst; de eerste testvluchten ermee zouden al in 2022 mogelijk zijn. Een paar jaar later moet dan regulier passagiersvervoer mogelijk zijn, is hun inschatting.
De studenten hebben twee toestellen op het oog, waaronder een hybride Cessna Skymaster, die dan zowel een elektromotor als een benzinemotor aan boord heeft. Waarschijnlijk niet toevallig werkt DEAC in Teuge aan het ombouwen van zo'n zelfde Cessna Skymaster tot hybride vliegtuig. Volgend jaar wordt daarmee als het goed is de eerste testvlucht gemaakt.
In zijn weblog ‘Vincent wil zon’ belicht Vincent Dekker innovaties en ontwikkelingen op het gebied van groene energie, dichtbij en ver van huis. Lees meer afleveringen op trouw.nl/vincentwilzon.
Lees ook:
Noorwegen zet Lelystad op afstand: vanaf 2040 alleen nog elektrisch vliegen
Noorwegen wil het mondiaal ontwikkelcentrum voor elektrisch vliegen worden. Al over een paar jaar introduceert het e-vliegtuigen op binnenlandse routes. Als Lelystad nog mee wil in de kopgroep van de luchtvaart, moet het snel zijn.